Het woord ‘slavernij’ roept vandaag de dag bij iedereen in het Westen gevoelens van ontzetting en schaamte op. Het is een instituut waarvan we al meer dan een eeuw geleden met trots afscheid hebben genomen. In De geschiedenis van de Nederlandse slavernij in een notendop geeft Piet Emmer een analyse van de slavernij in de Europese koloniën in Noord- en Zuid-Amerika. Hij beschrijft hoe het instituut van de slavernij is ontstaan, wie slaaf werd en waarom West-Europa vanaf 1350 geen slaverni...

Melancholie in de Gouden Eeuwbevat een verbluffende verzameling portretten van zeventiende-eeuwse Hollanders die overspannen lijken te raken, of depressief, of psychotisch - gemoedstoestanden die destijds werden geschaard onder de overkoepelende term melancholie.

Het gaat Kooijmans er niet om de beschreven symptomen te duiden met de huidige ideeën over psychische aandoeningen. Het gaat ook niet zozeer om de diagnose of de behandeling, maar vooral om de beleving van de direct betrokkenen: naa...

Slavernij, machtsmisbruik, ongelijkheid, geweld: in Nederland hebben we lang de neiging gehad om deze aspecten van de koloniale geschiedenis te negeren. Het is voor velen moeilijk voor te stellen dat ‘we’ aan de ‘verkeerde kant van de geschiedenis’ stonden, zoals de koning tijdens zijn recente staatsbezoek aan Indonesië nog eens onderstreepte. De vlinders van Boven-Digoel zoekt de rafelranden op van die geschiedenis. Verhalen van mensen die met kolonialisme te maken kregen, verborgen...

Nooit waren de uitdagingen voor de Europese integratie groter dan vandaag. Nooit lag het integratieproces zo onder vuur. Nooit werd de positie van Nederland in Europa heviger bediscussieerd. Inzicht in het hoe en waarom van de Europese integratie en het Nederlandse lidmaatschap ervan, is daarom urgenter dan ooit. Op basis van nieuw en internationaal bronnenmateriaal graaft Reis naar het continent naar de diepere geschiedenis van Nederland en de Europese integratie. Deze uitgebreide en geactua...

Rembrandt van Rijn, Johan de Witt, Michiel de Ruyter – het zijn nog steeds bekende Nederlanders, ook al zijn ze intussen meer dan driehonderd jaar dood. Zij leefden in een tijd dat er in Nederland iets wonderbaarlijks gebeurde. Nederland ontstond als een apart land en tijdens de Tachtigjarige Oorlog die daarvoor nodig was, werd Nederland ook nog eens het rijkste land ter wereld. De kunsten bloeiden en er heerste politieke en religieuze vrijheid. Nederlandse zeevaarders en kooplieden zetten ...

Tot 1815 waren Europeanen hun leven niet zeker op de Middellandse Zee. Rovers uit Noord-Afrika maakten de wateren onveilig en joegen ijverig op schepen, ook onder de Nederlandse vlag. De gevaren waren serieus: zeelui konden eindigen als slaven in Algiers, Tunis en Tripoli. Lange tijd stonden Europeanen machteloos, totdat ze besloten om samen te gaan werken. Na de ondergang van Napoleon trokken de staten van Europa ten strijde tegen de gedeelde dreiging van de Barbarijse Kust, een samenwerking...

Het antisemitisme is de laatste jaren in opmars: soms openlijk, soms verscholen achter ‘onnadenkende’ opmerkingen of kritiek op Israël. Maar hoe begint antisemitisme, en hoe nieuw is wat we vandaag de dag zien? Peter Schäfer beschrijft hoe antisemitische stereotypes al sinds de Oudheid worden verspreid en hebben geleid tot vervolging en uitroeiing.

Al voordat het christendom bestond was er sprake van jodenhaat, getto’s en pogroms. Nieuwtestamentische geschriften gaven het voorwendsel ...

Van Willem van Oranje tot Anne Frank en van Frans Hals tot Sevdaliza: Nederland is in veel opzichten gevormd door vluchtelingen. Maar met hun komst stak ook al eeuwen geleden de angst voor asielzoekers als een bedreiging voor onze eigen veiligheid, welvaart en cultuur de kop op. Geen vluchtelingencrisis lijkt aan Nederland voorbij te gaan zonder een fikse identiteitscrisis. In De vluchtelingenrepubliek vertellen vijftien vooraanstaande en aanstormende historici hoe vluchtelingen ons in de afg...

Over Lorentz:

‘Een deskundige, heldere, rijke en sprankelend geschreven biografie.’

Juryrapport Nederlandse Biografieprijs 2021

Over Heike Kamerlingh Onnes:

‘Zijn ambitie om de wetenschapsgeschiedenis vooruit te helpen en tegelijk een groot publiek aan te spreken, maakt Van Delft helemaal waar.’

NRC Handelsblad

Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723) zag wat niemand eerder had gezien. Rode bloedlichaampjes, bacteriën, spermacellen en veel meer. Zijn microscoopjes waren onovertroffen in ee...

De veelgelezen rubriek op de Achterpagina van NRC, nu gebundeld.

Karel de Grote, Lodewijk de Zonnekoning en Ivan de Verschrikkelijke kent iedereen wel, maar er zijn nog veel meer heersers met opvallende bijnamen – en die zijn meestal een stuk vermakelijker én veelzeggender dan de bijnamen van deze grootheden.

Bart Funnekotter dook de geschiedenis in en selecteerde de vijftig vorsten met de meest in het oog springende bijnamen. Wat waren de helden- of schurkendaden die ertoe leidden dat zij ...