Het gemak waarmee we over generaties praten, illustreert dat het een bruikbaar begrip is om maatschappelijke verschijnselen te duiden. Bij nadere beschouwing blijkt echter dat het in het dagelijks gebruik vooral aantrekkelijk is als we het losjes hanteren. Generaties kunnen tegenover elkaar staan, jonge generaties kunnen een maatschappij vernieuwen, en thuis kunnen we een generatiekloof ervaren.

Karl Mannheim zag scherp hoe deze losse begripsopvatting verwarring veroorzaakte. In zijn essay Da...

De geschiedenis van het Valkhof gaat meer dan 2000 jaar terug. Al in de late bronstijd was de heuvel in de bocht van de Waal bewoond. De Romeinen vestigden er aan het begin van onze jaartelling de Romeins-Bataafse burgernederzetting Oppidum Batavorum. Ook de Frankische heersers namen de strategische plek dankbaar in gebruik en bouwden er vermoedelijk een kerk. Onder Karel de Grote verrees op het Valkhof een palts, die hij met enige regelmaat bezocht. In de lange periode daarna groeide het geb...

Metamoderniteit voor beginners biedt een dwarsdoorsnede van onze tijd: een moderniteit voorbij de moderniteit. Vandaar: 'metamoderniteit'. Het boek opent met een reeks filosofische robotfoto's van de tijdgeest, een dieptepsychologie van het heden: over reality tv, gruwel als entertainment en het nieuwe onbehagen. Het tweede deel brengt een terugblik op het Nine Eleven-tijdperk: de oorlog tegen het terrorisme als uitzonderingstoestand. Een van de zwaartepunten van het boek wordt gevormd door p...

De twintigste eeuw begon met een oerknal. Kort na de hete zomer van 1914 leek het vrije culturele grensverkeer voo goed verleden tijd. Maar de droom van een Europese republiek der letteren was niet zomaar vervlogen. Velen spanden zich in om de betrekkingen tussen Nederland en de omringende landen te herstellen en literatuur speelde daarbij een belangrijke rol. Als klein land tussen grote mogendheden was Nederland sterk ontvankelijk voor invloeden van buiten.

In Europese papieren trekt een bon...

'Jacobs vlucht' schildert een intiem en indrukwekkend portret van vier generaties van één familie, op de vlucht vanwege hun geloof. De vader van de oude Jacob Rolandus bekeert zich rond 1560 tot de nieuwe (gereformeerde) godsdienst en moet als gevolg daarvan met zijn vrouw en zoon Jacob vluchten voor Alva. Jacob blijkt een begaafde jongen die, na studies in Antwerpen en Bazel, een vooraanstaand predikant wordt in Amsterdam. Hij maakt naam als vertaler van de Statenbijbel, de eerste offi ciÃ...

De napoleontische periode was voor Nederland een tijd van ingrijpende veranderingen. Na zijn coup d'état breidde Napoleon Bonaparte vanuit Frankrijk zijn macht langzaam uit over het Europese vasteland. Zijn oog viel ook op Nederland, dat worstelde met de gevolgen van de Bataafse Revolutie. Ons land veranderde tussen 1801 en 1813 van een republiek in een monarchie, werd daarna ingelijfd bij het keizerrijk en hervond in november 1813 de onafhankelijkheid, met aan het hoofd van de natie de zoon...

De apostel Paulus staat sinds de eeuwwisseling in het middelpunt van de filosofische belangstelling. Denkers als Taubes, Badiou, Agamben en Žižek - en eerder al Heidegger - vinden in Paulus' brieven grondwoorden voor een nieuwe manier van denken over de wereld, de tijd en de geschiedenis, maar ook over de levenskunst, het recht en de politiek. Zij laten tevens zien hoe Paulus' brieven niet alleen aan de basis staan van ervaringen die kenmerkend zijn voor onze cultuur, zoals het nihilisme en...

‘Südtirol ist nicht Italien!’ Wie vanuit Oostenrijk over de Brennerpas Italië binnenrijdt, zal deze leus nog regelmatig op huizen of spandoeken aantreffen. Na de Eerste Wereldoorlog, waarbij het eerste land tot de verliezers en het tweede tot de overwinnaars behoorde, werd Tirol in tweeën geknipt en werd de zuidelijke helft Italiaans, zonder dat de bevolking hierop enige invloed had. Mussolini streefde vervolgens naar Italianisering, die uitmondde in de voor Zuid-Tirolers onmogelijk...