De Nederlanden werden niet alleen geleid en gevormd door mannen, maar ook door een reeks invloedrijke en machtige vrouwen. Deze ‘Moeders des Vaderlands’ krijgen nauwelijks erkenning voor de rol die zij speelden in de ontstaansgeschiedenis van Nederland en België. En dat terwijl ze minstens even belangrijk waren voor het smeden van eenheid, het uitbouwen van netwerken, het beoefenen van diplomatie en het voeren van oorlogen.

Dit boek beschrijft de rol die vrouwen zoals landvoogdes Maria ...

Achter de eenvoudige witte vitrages van het Volendamse Hotel Spaander ligt de kiem van een cruciale periode in de Nederlandse kunstgeschiedenis. De gastvrijheid van uitbaters Leendert en Aaltje Spaander, de levendige avonden en de ateliers op de begane grond bleken vanaf 1881 een magneet voor grote getalen kunstenaars. Uit de hele wereld kwamen ze naar Volendam: ruim 1400 schilders, onder wie zo’n 200 vrouwen. Wat ze aan de Zuiderzee ontdekten waren de typisch Hollandse luchten en het desti...

‘Ik heb geen literaire interesse, maar bestá uit literatuur, ik ben niets anders en kan niets anders zijn,’ schreef Franz Kafka aan zijn verloofde Felice Bauer. Kafka geldt als een van de belangrijkste schrijvers van de twintigste eeuw, met wereldberoemde werken als Het proces en Het slot. Schrijven was zijn bestaan, dat voor hem meer betekende dan een voltooid werk. In Kafka laat Safranski zien wat schrijven voor een leven kan betekenen, hoe alles eraan ondergeschikt kan worden gemaakt,...

Waldo Heilbron, voorvechter van de dekolonisatie van onze geschiedenis, laat in De toekomst van het verleden zijn licht schijnen over het slavernijverleden van Nederland en de doorwerking en betekenis daarvan tot aan de dag van vandaag. Wanneer we onze kennis van ons ‘verzwegen verleden’ willen verdiepen, zijn we aangewezen op nieuwe manieren van denken en onderzoek verrichten, betoogde hij al in 2006. De toekomst van het verleden is, net als Wij slaven van Suriname van Anton de Kom, een ...

‘Hoe gaat het met je studie?’

‘O, wel goed. Ik hoef nog maar één tentamen.’

Wat met een klein leugentje begon, bleek het begin van een verstikkend web van bedrog. Uit angst zijn omgeving teleur te stellen, loog Job van Ballegoijen de Jong zeven jaar lang het ene na het andere behaalde tentamen bij elkaar. Toen iedereen dacht dat hij bijna was afgestudeerd, stond er slechts een handvol studiepunten op zijn naam. In dit boek schrijft Van Ballegoijen de Jong openhartig over zijn leven ...

Toen Amitav Ghosh onderzoek deed voor zijn romantrilogie over opium was hem al duidelijk hoe die kleine plant, de papaverplant, de loop van de wereldgeschiedenis heeft beïnvloed. Na De vloek van de nootmuskaat is hij er opnieuw in gedoken en ontdekte hij dat zelfs zijn eigen identiteit en familiegeschiedenis onmiskenbaar verweven zijn met papaver. De handel in opium werd opgezet door het Britse Rijk, maar ook de VOC verdiende haar geld ermee. Ghosh vindt opium zelfs terug bij het ontstaa...

We leven in een tijd van zwaarte maar ook van frivoliteit. De geest van ernst is in vele gedaanten onder ons en dringt ons allerlei verantwoordelijkheden op, maar tegelijk verlangen we ernaar om soms domweg gelukkig te zijn, ons te vermaken, te dansen als dwazen. Socrates beweerde dat een gedachteloos bestaan geen leven voor de mens was, maar hoort een kleine dosis onnadenkendheid niet ook tot het goede leven? Hoeveel frivoliteit hebben we nodig en hoeveel ervan kunnen we verdragen? En hoevee...

De zanglijster is geliefd om zijn mooie repeterende zang, en dat is niet de enige fascinerende eigenschap van deze vogel. Erwin Kompanje deed ruim dertig jaar lang onderzoek naar zanglijsters, in archieven en op de Algemene Begraafplaats in Dordrecht. In dit nieuwe, rijke deel van de geroemde Vogelserie van Atlas Contact onderzoekt hij de unieke eigenschappen van de zanglijster. Zo is het de enige vogelsoort die slakkenhuizen op efficiënte wijze tegen een hard voorwerp kapotslaat om de s...

Nooit eerder was het nieuws zo toegankelijk als nu: het nieuws kunnen we op elk willekeurig moment van de dag raadplegen, we bekijken het nieuws (vluchtig) op onze smartphones of tablets, achter de pc, op de tv, in kranten en tijdschriften. Het nieuws is overal om ons heen en het bepaalt in grote mate de manier waarop wij naar de wereld kijken. Misschien hebben we onderhand een beetje hulp nodig bij wat het nieuws met ons doet: bij de afgunst en de ontzetting, de opwinding en de frustratie; b...

In Kameraad Baron bereist Jaap Scholten grote delen van Hongarije en Roemenië en ontmoet daar de nazaten van de eens zo aanzienlijke Transsylvaanse aristocratie. Met hen bezoekt hij de kelders en de zolders waar ze onder het communisme noodgedwongen woonden en de dwangarbeiderskampen waar ze stenen vergruisden. Met de jongste generatie zoekt hij truffels in de wouden van Transsylvanië en spreekt hij over de toekomst: hoe weer iets op te bouwen in een land dat zich in een moreel vacuüm bevi...