De moderne tijd is ondenkbaar zonder kaarten. Elk onderwerp met een ruimtelijke dimensie lijkt inmiddels wel op papier of scherm in kaart gebracht.Er zullen nog veel bruikbare topografische kaarten verschijnen, maar de vorm van dergelijke kaarten is op zijn grenzen gestoten. We staan al met één been in het tijdperk van ‘voorbij de kaart’ en juist dát maakt terugblikkend nieuwe inzichten mogelijk in het ordenend principe van moderne kaarten.

Moderniteit in kaart is gebaseerd op de colle...

Reisverhalen uit West en Oost

Tussen 1590 en 1623 publiceerden Theodor de Bry en zijn zonen Johan Theodor en Johan Israël (afkomstig uit Leuven) een verzameling van teksten over de buiten-Europese wereld. Er is een West-Indische reeks met

werken over Amerika en de Nederlandse en Engelse wereldomzeilingen (twaalf delen) en een Oost-Indische reeks met werken over Afrika en Azië (elf delen). Het laat zien hoe volken in West en Oost destijds gezien werden.

De teksten worden aangeduid als ‘rei...

Na de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog werkt Rotterdam bijna vijfentwintig jaar hard aan herstel van de stad. In die periode, ruwweg van 1945 tot 1970, verrijzen een grootstedelijk centrum en moderne woonwijken. De meeste aandacht vraagt echter de economische kurk waarop Rotterdam drijft: de havens en fabrieksinstallaties, die geleidelijk steeds verder buiten de stad komen te liggen. Maar tijden veranderen en aan het einde van de wederopbouwperiode ontstaat onvrede over de leefomstand...

Het landschap tussen de Rijn en het Ketelmeer kent een grote variëteit, van beboste stuwwal tot uitgestrekte polders. Dit rivierenlandschap, de mensen en scheepvaart hebben vele kunstenaars geïnspireerd. De nadruk in De schilders langs de IJssel ligt op de periode 1880-1940, een tijd waarin kunstenaars volop experimenteerden. De schoonheid van het landschap, de steden en de dorpen, de luchten en het zonlicht op het water komen langs in verschillende stijlen.

Uiteraard komt in het boek het w...

Nunspeet heeft een rijk verleden als kunstenaarskolonie doordat hier vanaf 1880 vele kunstschilders neerstreken. ‘Was het niet dat ik met Voerman afgesproken had een schilderij met beesten te maken, dan was ik allang hiervandaan en zat [ik] in Nunspeet,’ schreef kunstschilder Willem Tholen in 1885.

Geheel in lijn met de rond 1900 heersende opvattingen zochten kunstenaars naar de puurheid van het landleven en de ongerepte natuur. Door de aanleg van de spoorlijn was vanaf 1863 de bereikbaar...

Met dit rijk geïllustreerde boek belandt een schat aan verhalen

op de koffietafel – of biertafel, beter gezegd. Opmerkelijke

weetjes, sappige anekdotes en indringende portretten

schetsen de persoonlijkheden van 100 Heineken Stars:

voorwerpen, affiches, foto’s, films en kunstwerken uit de

erfgoedcollectie die de bierbrouwer op initiatief van Alfred

(Freddy) Heineken vanaf de jaren 1970 bijeenbracht. Die

verzameling is inmiddels uitgegroeid tot ruim 120.000

tastbare herinneringen aan de ge...

We schrijven jaren '50 van de vorige eeuw. Utrecht is weer het wat slaperige provinciestadje geworden dat het ook voor de oorlog is geweest. Het herstelt zich snel van de schande die over de stad kwam toen het jarenlang door de collaborerende NSB de 'Stad der Beweging' werd genoemd. Dan slaat Utrecht de weg in naar de positie van bruisend hart van Nederland. Het begint met gebiedsuitbreiding: in het oosten, noorden en zuiden snoept Utrecht stukken grond af van de buurgemeenten. Dan de ontwikk...

In de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw staat bij het ontwerpen van vervoersmiddelen een zo laag mogelijke luchtweerstand voorop. Zo doet behalve bij het weg- en vliegverkeer ook bij de spoorwegen de stroomlijnvorm zijn intrede.

In Nederland zorgt in 1934 de introductie van het driedelige dieseltreinstel voor een ware sensatie. Zoiets futuristisch is nog nooit vertoond! De stroomlijnvorm van deze zogenoemde diesel-drie zal gedurende enkele decennia het beeld van de spoorwegen in ...

De Historische Stadsatlas NL vertelt het verhaal van de duizendjarige ontwikkeling van de Nederlandse steden. Kaartmannetjes Martin Berendse en Paul Brood haalden in de archieven en musea de mooiste kaarten, tekeningen en schilderijen naar boven om de geschiedenis van de Nederlandse stad te laten zien. Zonneklaar is dat de stad in ons land het altijd voor het zeggen heeft gehad – en eigenlijk is dat nog steeds zo.

De oudste steden liggen aan het water. Na 1200 groeit het aantal steden explo...