Solovjovs geruchtmakende magisterproefschrift, waarmee hij in 1874 als 21-jarige jongeman op slag naam maakte in heel Rusland. Vlammend betoog voor de wer­kelijk­heid van onze wereld en de moge­lijk­heid tot kennis aan de hand van een overzicht van de ge­schiedenis van het wes­terse denken. Met een uitgebreide in­lei­ding, toelichtende en verkla­rende noten en diverse bijlagen, waar­onder een bio­gra­fische schets van de filosoof Lev Lopatin, één van Solovjovs naaste vrien­den.

De logica van Aristoteles vangt aan met de categorie

We praten vaak over populisme versus liberale democratie zonder de derde in het kegelspel te zien: technocratie. Met welke legitimiteit vragen experts ons verregaande, soms voorheen onvoorstelbare inbreuken op onze autonomie te aanvaarden? Omdat ze ‘het’ beter weten — uiteraard. Maar is hun autoriteit wel wetenschappelijk onderbouwd?In Waarom zou ik liegen? onderzoekt Pieter Marx welke vormen technocratie vandaag aanneemt. Hij legt bloot hoe zich de voorbije decennia een Technocratisch ...

In 1959 publiceert C.P. Snow zijn beroemde essay The Two Cultures waarvan de hoofdgedachte rond het curieuze probleem van de scheiding tussen alfa- en betawetenschappen draait (en dan hebben we het nog niet over de gammawetenschappen). Waarom ben je een cultuurbarbaar als je Shakespeare niet kent, maar is het perfect aanvaardbaar om niets te weten over de wetten van de fysica? In dit boek poogt filosoof Jean Paul Van Bendegem na te gaan waar we een halve eeuw later staan. Naar zijn idee is da...

Wetenschapsfilosofie is het onderzoek naar de grondslagen, de geldigheid en de reikwijdte van wetenschappelijke kennis en onderzoeksmethoden. Dat wetenschapsfilosofische reflectie van belang is voor wetenschappelijk onderzoekers behoeft dan ook geen betoog. Maar wetenschapsfilosofie is geen zaak voor filosofen en wetenschappelijk onderzoekers alleen.

Veel studenten in het hoger onderwijs komen terecht in een beroepspraktijk waarvoor een academische opleiding vereist is. Ook daar, in de prakti...

Het woord psyche, levenskracht of geest, heeft oude bronnen. In de zestiende eeuw werd psyche gekoppeld met logos, woord of studie. Zo ontstond psychologie, de wetenschap die bewustzijnsverschijnselen onderzoekt.

De natuurkundige Gustav Fechner ontwikkelde in 1850 een wet over de relatie tussen geest en lichaam. Dit was van belang omdat de filosoof Emmanuel Kant had voorspeld dat de psychologie nooit een wetenschap kon worden omdat het onmogelijk zou zijn de processen experimenteel te meten.

De...

Compact overzicht van de wetenschapsfilosofie in 61 pagina's. Kort en goed en onmisbaar voor elke student in het WO. Inhoud:

1 Het standaardbeeld van wetenschap:

van verificatie naar confirmatie

2 De kritiek van Popper op het standaardbeeld:

het falsificatiecriterium

3 De paradigmatheorie van Kuhn:

de historische wending in de wetenschapsfilosofie.

De mens stond eeuwenlang in het centrum van een behapbaar en geborgen universum, tot Copernicus de mens uit het centrum van de kosmos verjoeg, en we uiteindelijk zelfs verbannen werden naar een uithoek van de Melkweg, een onbeduidend stipje in een onpeilbaar groot universum. Hoe meer we weten, hoe raadselachtiger de wereld blijkt. Een kosmos geregeerd door toeval, zonder plan, zonder doel. Vandaag zijn we nog steeds op zoek naar het ultieme inzicht in de fundamenten van de werkelijkheid en on...

De intelligentie is voor de meeste mensen een geliefde aanleg, een

vaardigheid om trots op te zijn. Op school wordt al vlug gekeken hoe

intelligent de kinderen zijn. Er bestaan uiteenlopende tests om de

intelligentie kwantitatief vast te leggen (IQ). Ook is de menselijke

intelligentie het grote voorbeeld voor de kunstmatige intelligentie. Hoe

vernuftig deze laatste intussen in het nabootsen ook is, er is nog lang geen

werkelijke mogelijkheid om de levende intelligentie in een technische

om te...