Stefan Zweig was door toedoen van de Tweede Wereldoorlog

al uit Europa verdreven toen hij een beduimeld

exemplaar in handen kreeg van de Essays van Michel

de Montaigne. Terwijl Hitler de wereld verscheurde

met zijn totalitaire regime en het individu marginaliseerde,

vormde het vrije denken van Montaigne het

laatste grote project van Zweig. Na omzwervingen via

Londen, Bath en New York, vestigde hij zich in 1940 in

Brazilië. De essays van Montaigne hielpen hem in zijn

obsessieve gedachten over...

Annelies Verbeke valt in slaap bij spektakelfilms als Spartacus en Gladiator, maar leest nu en dan wel graag een oude Griekse of Romeinse tekst in verta­ling. In haar Homeruslezing gaat ze na wat ze aan haar opleiding op het gymnasium, met Latijn en Grieks in haar vakkenpakket, heeft overgehouden. Bijvoorbeeld het inzicht dat er destijds ook al ge­klaagd werd over ‘de jeugd van tegenwoordig’. Er is veel veranderd sinds de oudheid, maar ook weer niet. Verbeke staat stil bij de oude gesch...

Algerije, zijn geboorteland, is van blijvende invloed geweest op het denken, schrijven en leven van Al­bert Camus. Het landschap, de brandende zon, de zee en de mensen… In vrijwel al zijn werk keert hij terug naar zijn vroege levenservaringen.Camus werd beroemd met zijn romans De pest en De vreemdeling en zijn filosofische essays De mythe van Sisyfus en De mens in opstand. Minder bekend, maar zeker zo mooi, zijn de literaire es­says Bruiloft en De zomer. Hij schreef ze deels na de Tweede ...

Dit betoog is een aanval op intellectuele gemakzucht en een pleidooi voor de aanname dat alles zin heeft. Is geschiedenis fictie? Ja, als we daarmee bedoelen dat we er niet voor moeten terugschrikken op zoek te gaan naar samenhangende verhalen in de historische werkelijkheid. Met fictie kun je de waarheid dichter benaderen dan met het bestuderen van bronnen. Empathie is cruciaal voor begrip. Dat geldt voor alle terreinen van het leven – en in het bijzonder voor historisch onderzoek.

Ilja Leo...

De cultuur van het narcisme, oorspronkelijk verschenen in 1979, is een vernietigende kritiek op de cultuur van het moderne kapitalisme dat zich van alle ideologieën heeft ontdaan. Lasch laat zien dat de zich als radicaal voordoende cultuurkritiek van de jaren zestig in feite de wegbereider was voor de opmars van neokapitalistische normen en waarden.

De nieuwe cultuur is eerst en vooral een therapeutische cultuur. Gezondheid, zowel geestelijk als lichamelijk, is het grote doel, een ontwikkeli...

De Romeinen geloofden dat kruisiging het ergst denkbare lot was. Daarom was het zo’n geschikte straf voor slaven. Het is dan ook verbazingwekkend dat mensen zijn gaan geloven dat een specifieke gekruisigde, ene Jezus, een god was.

Het christendom is het langst voortdurende, invloedrijkste erfgoed van de oude wereld; de opkomst ervan is de belangrijkste ontwikkeling in de westerse geschiedenis. Hoewel steeds meer mensen het geloof van hun voorouders verlaten en alle religies afwijzen, blijv...

Het Verenigd Koninkrijk is al ruim vier jaar in de ban van Brexit. Het is een shakespeareaans drama waarvan de afloop nog altijd niet duidelijk is.

Van een afstand lijkt het voorspelbaar: een land dat altijd al een moeizame relatie had met Europa keert het vasteland de rug toe. Churchill zei ooit dat als Engeland de keuze had tussen Europa en de open zee, het altijd de open zee moest kiezen. Maar zo eenvoudig is het niet. Het referendum heeft in vier jaar de Britten veranderd, en daarmee Europa.

In Nederland zijn er zorgen over wat de Brexit betekent voor ons. Wat zijn de economische gevolgen, en welke invloed heeft brexit op de Nederlandse en Europese politiek en de toekomst van de Europese Un...

Wenen maakte aan het begin van de twintigste eeuw een tijd door van een ongeëvenaarde bloei van kunst, wetenschap, muziek en psychologie. Dertig jaar later maakten Hitler en zijn meelopers op barbaarse wijze een einde aan deze glansrijke periode.Kris Lauwerys vertelt het verhaal van de stad door de ogen van drie vrouwen. Emilie Flöge, nu vooral nog herinnerd als de muze van Gustav Klimt, was een succesvol modeontwerpster. Milena Jesenská kennen we alleen nog als de Milena van Kafka’s bri...

In De wraak van Diponegoro vertelt Bossenbroek het grote verhaal van het gewelddadige begin én einde van Nederlands-Indië. In het eerste deel, over de Javaoorlog (1825-1830), legt de mystieke prins Diponegoro het na jaren van massaal en fanatiek verzet af tegen de flegmatieke legercommandant Hendrik de Kock. In het tweede deel, over de dekolonisatieoorlog (1945-1949), strijdt de charismatische nationalistische leider Soekarno met succes tegen ‘de laatste landvoogd’, de noeste dromer Hui...

Omdat de mens zelf niet wezenlijk verandert, kan en zal de geschiedenis zich telkens blijven herhalen; hetzelfde als altijd, maar anders. Mens worden is een kunst, het nieuwe boek van Nexus-directeur Rob Riemen, is een pleidooi voor humanisme – in de hoop dat wij eindelijk zullen leren van onze geschiedenis. Onze identiteit zou de belichaming moeten zijn van waarden die aan alle mensen toebehoren en die de eenheid van de mensheid bewaren: onze mogelijkheid om in waarheid te leven, recht te ...