Geweld hoort bij ons bestaan, maar wat is het eigenlijk? Het bewust toebrengen van schade, of meer?

Mensen sterven dagelijks aan zaken die voorkomen kunnen worden zoals armoede, honger en gebrek aan medicijnen: is dat ook geweld? Maar wie is dan de dader?

Jolle Demmers en Luuk Slooter onderzoeken oorzaken en vormen van geweld. Ze laten zien dat het een paradoxaal fenomeen is: zichtbaar en onzichtbaar. Geweld verwoest en vernietigt, maar het creëert en verandert ook – en kan daarin construc...

Erik Scherder leest. Veel. En hij zou nog veel méér willen lezen. En ook eens iets anders dan wetenschappelijke studies (hoe interessant ook), want hij merkt dat lezen hem uitdaagt, energie geeft, slimmer maakt, stimuleert. En Scherder is Scherder: dat wil hij natuurlijk voor iedereen! Hersenen willen lezen biedt inzicht in de belangrijkste wetenschappelijke bevindingen op het gebied van lezen. Daarnaast vertelt Scherder enkele mooie anekdotes over bijzondere lezers. Lees Scherder. Maar voo...

Er is geen bewijs dat de ‘kunstenaars’ van de grotten van Lascaux mannen waren. Zoals er ook geen bewijs is dat alleen mannen op bizons joegen of dat technische vooruitgang in de vroegste landbouw enkel aan mannen te danken is. Wél is duidelijk dat onze kijk op de geschiedenis mannelijk bepaald en patriarchaal is.

Toen in de negentiende eeuw de prehistorie voor

het eerst als periode werd bestudeerd, werd de blik

daarop ontwikkeld door mannen. Zij projecteerden

de stereotypen van hun tijd...

Oude kaarten, of ze nu getekend zijn, met de hand

ingekleurd of gedrukt, laten een wereld zien die ver

weg lijkt. Maar is dat zo?

In de Universitaire Bibliotheken Leiden bevindt

zich een rijke collectie oude kaarten en atlassen die de

Leidse verzamelaar Johannes Tiberius Bodel Nijenhuis

honderdvijftig jaar geleden aan de universiteit schonk.

Een groot aantal kaarten in deze collectie beeldt

grenzen af. Grenslijnen, waterlinies, riviergrenzen,

staatsgrenzen, dijken en sloten, zelfs de grens

tu...

De invloed van de Frankfurter Schule, een groep Joods-Duitse intellectuelen die onder anderen bestond uit Theodor W. Adorno, Max Horkheimer, Erich Fromm, Herbert Marcuse en Walter Benjamin, op de hedendaagse filosofie en cultuur kan nauwelijks overschat kan worden. Vandaag de dag staan deze denkers weer volop in de aandacht: rechts-radicale bewegingen zien hen als de bron van woke, politieke correctheid en andere euvels, terwijl hun scher...

De tolerante samenleving is ontstaan tijdens onze nationale afhankelijkheidsstrijd. Mannen als Benito Arias Montano, begonnen als partijganger van de hertog van Alva, kregen vanaf de jaren zestig van de zestiende eeuw een open oor voor andersdenkenden. Zij zochten niet de confrontatie met intolerante calvinisten of katholieken, maar kozen als hun wapen de schijnbare meegaandheid, het plooien en gladstrijken. Dat was hun bijdrage aan de verdraagzame samenleving. Zij werden niet zo beroemd als ...

Lorca (1898-1936) behoorde tot de Generatie van ’27, een stroming in de Spaanse poëzie die de metafoor weer tot stuwende kracht van de dichtkunst maakte. Hij publiceerde een eigenzinnige bundel over de zigeuners, de Romancero gitano, en reisde naar New York, waar hij de zwarte cultuur leerde kennen. Lorca mat zich ook met de Arabische poëzie en voordat hij door fascisten werd vermoord, schreef Lorca nog het openlijk homoseksuele Sonnetten van de donkere liefde.

Hoewel zijn werk modernist...

In De duivel kwam naar Eden van Abbott Kahler stuiten een Amerikaanse oliemagnaat en een groep wetenschappers op een afgelegen Galapagos-eiland op een gruwelijk tafereel: twee door de hitte gemummificeerde lijken.

Op een nabijgelegen eiland blijkt zich een groep Europese ballingen te verschansen die de politieke en economische onrust waren ontvlucht in de hoop ver van de bewoonde wereld een paradijs te creëren. Zich baserend op brieven, dagboeken en nieuwsverslagen schetst Kahler deze utopis...

Tommie Niessen is een van de bekendste verpleegkundigen van Nederland. Sinds 2010 werkt hij, als zzp’er, in de zorg. Dat was aanvankelijk niet de bedoeling: het leek hem niets en bovendien totaal niet stoer, hij dacht dat hij de hele dag oude mensen moest wassen. Niks bleek minder waar: hij voelt zich er als een vis in het water!

‘Werken in de zorg is superinteressant en dankbaar werk. Het feit dat je op zo’n directe manier iets voor een ander kunt betekenen, vind ik heel waardevol en g...

Dat is Jaap! Het buitengewone levensverhaal van topdirigent Jaap van Zweden is de openhartige biografie van een van de grootste dirigenten van onze tijd. Topviolist en sterdirigent Jaap van Zweden (Amsterdam-West, 1960) voetbalt in zijn jeugd met z’n vriendjes op straat én speelt elke dag urenlang viool in de woonkamer thuis. Als hij in 1977 op zestienjarige leeftijd het prestigieuze Nationale Vioolconcours Oskar Back wint, gaat een droom in vervulling: met het prijzengeld kan hij studeren...