Frans Kellendonk schreef ooit: ‘Ethiek betekent voor het “ik”: het kwaad in zichzelf onderkennen. Zonder die twijfel zou zijn denken geautomatiseerd en dus niet meer creatief zijn. De eerste impuls tot een verhaal krijgt een schrijver wanneer hij het met zichzelf oneens is. Twijfel en geloof zijn voor hem complementaire tegengestelden. […] Ook al schrijft hij [de schrijver] over ideeën die hem als burger heilig zijn, in zijn roman zal hij ze op losse schroeven zetten, belachelijk mak...

Dit boekje bevat mijn bijdragen van 2005 tot 2009 aan de rubriek Passage in het blad Proviand van de Studentenkerk te Nijmegen

Bij een vooraf in samenspraak bepaald thema zocht ik gedichten en schreef daar iets over.

Het was inspirerend om bekende en onbekende dichters in deze korte stukjes te belichten.

In 1996 bracht Tonnie Luiken, de oprichter van de WFH-verzamelkrant, een bundeling artikelen uit onder de merkwaardige titel: WFH-verzamelkrant Sterfboek. In 1999 verscheen een tweede deel.

Na de zelfgekozen dood van Luiken, op 10 mei 2004, zijn er allerlei plannen gesmeed om een derde Sterfboek uit te brengen. Maar steeds kwam het er niet van, wat te begrijpen is met zo'n onaantrekkelijke titel. Twintig jaar later is er niettemin een vervolg gekomen: een deel 3, dat toch ook weer op zichzelf ...

Is de PVV de nieuwe NSB?

Heeft Obama iets weg van Chamberlain?

Aan de lopende band kwamen ze de afgelopen jaren voorbij: historische vergelijkingen met de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw. Meestal kreeg de vergelijker al snel de wind van voren en haastten opgetrommelde deskundigen zich om te verklaren dat de vergelijking mank ging.

Moeten we het dus maar niet doen, parallellen aanwijzen tussen het verleden en vandaag? Natuurlijk wel. In dit boek laat Jaap Cohen zien waarom. Hij legt...

Van vrouwen in de Kamer of in het kabinet kijkt niemand meer op, maar toen in juni 2006 twee vrouwelijke fractievoorzitters een dito minister lieten struikelen, vulden zich de opiniepagina s met de vraag of dit nu bewees dat politiek vrouwen hard maakt, of dat dit onvrouwelijke vrouwen waren.

Onder de titel De vrouw als mens presenteert Jolande Withuis een radicaal voorstel om het feminisme nieuw leven in te blazen en dit soort borrelpraat voorgoed de kop in te drukken. Het boek biedt een sp...

Nederland heeft geen Nationaal Historisch Museum nodig, nu het zelf tot museum verworden is: cultureel behoudzuchtig, gerontocratisch, en zwaar beveiligd. De ideologieën van Museum Nederland zijn uitgeput, zijn macht is uitgewerkt en zijn geld is uitgegeven. In deze tijd van crisis geeft Willem Schinkel in De nieuwe democratie een aanzet tot democratische vernieuwing. Want is democratie tegenwoordig niet nog slechts een boekhoudtechniek? Hoe kan een politiek die het steeds moet afleggen tege...

Alles wat u altijd al wilde weten over De donkere kamer van Damokles maar niet durfde te vragen

De donkere kamer van Damokles is zonder twijfel de bekendste roman uit het rijke oeuvre van Willem Frederik Hermans. Als begeleidend boekje schreef Hermans-biograaf Willem Otterspeer een biografisch essay over Hermans inspiratiebronnen, de ontstaansgeschiedenis van de roman en de uiteenlopende reacties die deze klassieker door de jaren heen heeft uitgelokt. Ook probeert hij te achterhalen hoe He...

Meister Eckhart (1260-1327), een van de grootste middeleeuwse mystici, staat volop in de belangstelling. Zijn preken en traktaten worden intensief gelezen, niet alleen door theologen en filosofen, maar ook door een steeds groter publiek van leken. Nederlandse auteurs als Simon Vestdijk, Etty Hillesum en C.O. Jellema hebben zich diepgaand met Eckhart beziggehouden. Filosofen als Schopenhauer en Heidegger lieten zich inspireren door de man die meende dat we ‘God moeten bidden om van God leeg...

Zijn er overeenkomsten tussen de eenzame middelbare scholier, die om zich heen schiet in Den Haag, Erfurt of Columbine, en de dader van een georganiseerde terreuraanslag? Wat typeert de dader van een zelfmoordaanslag?

Hans Magnus Enzensberger laat zien, hoe machtsbegeerte, wraakzucht, machogedrag en zelfverachting gecombineerd met woede op de wereld een gevaarlijke mix vormen, die de radicale verliezer - meestal een jongeman - tot een wandelende tijdbom maakt. Alles kan hem tot ontploffing bre...