De Tsjechisch-Nederlandse geleerde Jan Amos Comenius (1592-1670) is een fascinerende schrijver. Wie met een boek van hem begint, komt voor verrassingen te staan. De schrijver neemt je mee langs denkwegen met onvermoede vergezichten, en je weet niet waar je uitkomt.

Met zijn creatieve geest onderneemt Comenius een zoektocht naar een alomvattende wijsheid. Ondanks dit pretentieuze streven, blijft hij doorgaans dicht bij het leven van alledag. Hij laat zien dat de beginselen van wijsheid in het ...

Vertaald door Maarten van Buuren

Marcus Aurelius, keizer van het Romeinse Rijk in de tweede eeuw na Christus, maakte persoonlijke aantekeningen waarin hij zichzelf aanspoorde tot het juiste handelen. Het is een wonder dat zijn Aansporingen bewaard zijn gebleven. Marcus ontleende de richtlijnen voor juist handelen aan de filosofie van de Stoa. Hij had ze geleerd van Epictetus, de grote stoïsche filosoof uit het begin van de tweede eeuw.

In dit boek legt Pierre Hadot, de onbetwiste autoriteit ...

Lezen voor het leven biedt inspiratie aan docenten en lerarenopleiders die de vormende kracht van verhalen nog meer willen benutten. Ook aan schoolleiders en beleidsmakers die invulling willen geven aan bildung, biedt dit boek concrete handvatten. Het uitgangspunt is een deugdenbenadering die focust op de goede en minder goede eigenschappen van personages en leerlingen stimuleert zich af te vragen hoe hun eigen karakter in elkaar zit. Hoe moedig, eerlijk of respectvol zijn ze zelf?In dit boek...

Het magnum opus van Jos Kessels, grondlegger van de praktische filosofie in Nederland

Socrates, de aartsvader van de westerse filosofie, was in zijn gesprekken altijd op zoek naar een idee, een juist beeld van wat ‘goed leven’ en ‘in vorm zijn’ inhouden. Zijn oproep tot grondige reflectie is vandaag de dag nog net zo actueel als 2500 jaar geleden. In tijden van diversiteit en fragmentatie is het urgenter dan ooit het filosofische gesprek zijn rol in de samenlevi...

Het onderwerp kan bijna niet actueler. Hoe is het mogelijk dat de menselijke soort de grootste wetenschappelijke inzichten heeft verworven en tevens almaar meer nepnieuws, complottheorieën als QAnon en post-truth-retoriek produceert? In de eenentwintigste eeuw bereikt de mensheid nieuwe hoogten van wetenschappelijk inzicht – en lijkt tegelijkertijd haar verstand te verliezen. Rationaliteit legt de belangrijkste instrumenten voor rationeel denken uit, leidt de lezer door de basisprincipes v...

In de Oudheid zelf en gedurende een groot deel van de Middeleeuwen bleef Aristoteles' tractaatje 'Over poëzie' een curieuze tekst, die weinig gelezen werd en waar men maar slecht mee omging. Op een gegeven moment lijkt zelfs het tweede deel, dat over de Griekse komedie ging, ervan afgescheurd en weggegooid. Maar sinds de eerste Latijnse vertalingen in de 13e eeuw, en vooral sinds de Renaissance en de meer dan honderd edities die er in de 16e eeuw van gedrukt werden, is 'Over poëzie' het wer...

Over de verschillende niveaus waarop het karma speelt: het persoonlijk karma, het karma van de groep waar wij bij horen en het karma van de samenleving en de tijd waarin we leven. Met een nawoord van Hans Peter van Manen. (Uit GA 236, 237 en 240) Werken en voordrachten, deel b4.

De Ethica Nicomachea is een van de meest toegankelijke teksten van Aristoteles. Het is ook een belangrijk werk, want het is de eerste systematische uiteenzetting over ethiek in de westerse wijsbegeerte. Bovendien staat het werk aan de oorsprong van een bepaalde wijsgerige reflectie, de zogenaamde 'geluksethiek'. Het werk heeft een diepgaande en blijvende invloed uitgeoefend. Het heeft gangbare opvattingen over ethiek helpen vormen. Wie de Ethica ter hand neemt, zal vertrouwde begrippen en pro...

Les passions de l'âme, Descartes' laatste werk, werd in het najaar van 1649 tegelijkertijd in Parijs en in Amsterdam gepubliceerd. Descartes (1596-1650) behandelt hierin de 'passies' van de ziel, dat wil zeggen alle toestanden van de ziel die te beschrijven zijn als de passieve gewaarwording van een heftige en ongewone beweging in het lichaam. Het gaat om specifieke gevoelens als liefde, haat, vreugde en verdriet, maar ook om moed, lafheid en trots.

Passies werden vanouds relevant geacht voor...