Tweehonderd jaar geleden, in maart 1815, aanvaardde Willem Frederik van Oranje het koningschap over het verenigd koninkrijk van Noord en Zuid en het hertogelijk gezag over Luxemburg. Deze vereniging van de Nederlanden onder één scepter was de afronding van een ingewikkeld proces dat eind 1813 werd ingezet. Het was onderdeel van de reorganisatie van Europa na Napoleon, zoals die vorm kreeg tijdens het Congres van Wenen.

Wilfried Uitterhoeve gidst de lezer door de verschillende fasen van de ve...

Velen kennen Slavoj Žižek door zijn snedige interventies in de politieke discussie of als 'academische rockster'. Daarbij wordt soms vergeten dat hij een belangrijk filosoof is die in dialoog met de grote denkers uit de geschiedenis een filosofische antropologie heeft ontwikkeld. Daarin verschijnt de mens steevast als een onverbeterlijk ideologisch dier, blind gefascineerd door de macht waaraan hij is onderworpen, maar ook als een subject dat, in 'diabolische' vrijheid, zijn eigen lot kan b...

Het IJsselmeer is de binnenzee van Nederland:

een weidse ruimte met vele gezichten

en een bewogen geschiedenis, die grotendeels

schuilgaat achter hoge dijken. Tot de

aanleg van de Afsluitdijk was het een open

zeearm, met eb en vloed, met zout en zoet

water en af en toe een watersnood. Deze

zeearm was de levenslijn voor Amsterdam,

totdat door verzanding de neergang inzette.

In de afgelopen eeuw was het IJsselmeer

toneel van een heroïsch landaanwinningsproject:

de aanleg van de IJsselmeerpolders,

aanvankelijk als landbouwareaal, later ...

HET VERTROUWEN ZOEK

De kabinetsformatie 2021/22 geëvalueerd

Bijna driehonderd dagen na de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart 2021 verscheen het kabinet Rutte IV op de trappen van Huis ten Bosch. Er was een uitzonderlijk lange formatie nodig geweest om te komen tot een kabinet dat dezelfde coalitiesamenstelling had als het voorafgaande (VVD, D66, CDA en ChristenUnie). In opdracht van het presidium van de Tweede Kamer evalueerde een commissie van vier – twee historici, een staatsrechtsgel...

Deze tweede, herziene druk van Nederlands van Middeleeuwen tot Gouden Eeuw biedt een praktische cursus Middelnederlands en Vroegnieuwnederlands. In het grammaticadeel worden de belangrijkste taalkenmerken van deze historische taalfasen en de achtergronden daarvan duidelijk uitgelegd. Gebruikers maken kennis met spelling- en klankvariatie in oudere teksten, de nominale

flexie, het werkwoordelijk systeem, negatie, woordvolgordeverschijnselen, specifieke constructies

en bijzonderheden van het lexi...

Hoe oorspronkelijk is literatuur? Elke schrijver doet iets met taal die anderen al eens hebben gebruikt. En wie een boek leest, hoort altijd echo's van andere teksten. Dat fenomeen noemen we intertekstualiteit. Verbanden tussen teksten sturen onze ervaring van een tekst. Het onderzoek naar intertekstualiteit is daarom een belangrijk onderdeel van de literatuurwetenschap. Bovendien is het een begrip dat we ook gebruiken voor andere kunstvormen. En eigenlijk spreken wij ook onderling 'interteks...

Adriaan Koerbagh ontleedt in Een licht dat schijnt in duistere plaatsen met 'het licht van de rede' fundamentele christelijke noties als de Schepper, de Drieëenheid, hemel en hel, engelen en duivels, geloof in wonderen. Volgens hem vallen God en Natuur samen en is theologie een natuurwetenschap. Koerbaghs doel was een vrije en vrijzinnige samenleving; hij had zich tot taak gesteld met scherpe pen commentaar te leveren op wat hij als misstanden ervoer.

Zonder twijfel zou Een licht dat schijn...

Heidegger. Denken en danken, geven en zijn is een klassieker in de Nederlandstalige filosofie. Dit boek, waarmee Samuel IJsseling in 1964 promoveerde, heeft velen geïntroduceerd in het denken van de 'latere Heidegger'. IJsseling benadert het denken van Heidegger niet als een kritische buitenstaander, maar probeert het van binnenuit te doorgronden.

In eenvoudig maar fraai Nederlands tracht hij de kern van Heideggers vaak ingewikkelde gedachtegang op het spoor te komen, zonder hem daarbij klakk...

'Dada. Een geschiedenis' beschrijft het ontstaan en de ontwikkeling van de dadabeweging met bijzondere aandacht voor dada-Nederland en dada-België en de belangrijkste hoofdrolspelers daar: Theo van Doesburg/I.K. Bonset, H.N. Werkman, Piet Mondriaan, Clément Pansaers en Paul van Ostaijen.Dada wordt vaak een antibeweging genoemd. 'Dada. Een geschiedenis' herziet dit eenzijdig negatieve beeld. In werkelijkheid is dada zowel een synthese van de vooroorlogse avant-gardistische ismen geweest kub...