Het Nederlandse slavernijverleden behoort tot de zwarte bladzijden in de Nederlandse geschiedenis, zowel op nationaal als op lokaal niveau. Op verzoek van het gemeentebestuur van de gemeente De Bilt deden de historici Anne Doedens en Dick Berents onderzoek naar de betrokkenheid van de inwoners van De Bilt bij slavernij en slavenhandel.

Uit hun naspeuringen komt onder meer naar voren dat de ‘kleyne luyden’ niet of nauwelijks betrokken waren bij de slavernij maar dat de geschiedenis van de ...

Stond Nederland in Indonesië ‘aan de verkeerde kant van de geschiedenis’, zoals minister Ben Bot in 2005 verklaarde?

Zeventig jaar geleden, op 27 december 1949, draagt een jonge koningin Juliana in het Paleis op de Dam de soevereiniteit over Nederlands-Indië aan Indonesië over. Viereneenhalf jaar eerder, op 17 augustus 1945, hebben in een voortuin te Djakarta Soekarno en Hatta de onafhankelijkheid van hun land uitgeroepen.

De algemeen aanvaarde mythe wil dat Nederland zich in de tuss...

De belangstelling voor de geschiedenis van Nederland is groeiende. Zo heeft ‘de canon van Nederland’ die de overheid heeft samengesteld veel reacties opgeroepen, in het onderwijs, maar ook in de media. Een kennismaking met de Nederlandse geschiedenis biedt studenten een handzaam overzicht van het Nederlandse verleden vanaf de oudste tijden tot heden.

De opzet van het boek is chronologisch. De hoofdstukken bespreken de Nederlandse geschiedenis in zeven opeenvolgende perioden. Bijzondere aanda...

Wanneer kwamen de Romeinen naar ons land? Waarmee begon de Nederlandse Opstand? Waarom was Nederland in de Eerste Wereldoorlog neutraal? Wie was Willem Drees? Wat is ontzuiling? Dit zijn geschiedenisvragen die pabostudenten moeten kunnen beantwoorden. Om aan een pabo te mogen studeren dient elke student over voldoende beginkennis te bezitten. Daarom wordt de landelijke toelatingstoets geschiedenis afgenomen. De praktijk wijst uit dat trainen in het maken van de toets de kans op slagen aanzien...

JUBILEUMEDITIE

Het was een historische gebeurtenis in 1995, dit jaar dus 25 jaar geleden; de verschijning van Jonathan Israels De Republiek. Dat een buitenlander zo’n boek kon schrijven over onze geschiedenis! Gerenommeerde Nederlandse historici kwamen woorden tekort. “Een magnifiek boek.” (E.H. Kossmann) “Een ongeëvenaard meesterwerk.” (W.W. Mijnhardt) “Een boek van klasse.” (A.Th. van Deursen) “Een prachtig en magistraal boek.” (P.W. Klein)

De Republiek 1477-1806 geeft ee...

In 1609 arriveerde de Engelse ontdekkingsreiziger Henry Hudson met het VOC-schip de Halve Maen bij het eiland Manna Hattan. De Nederlandse kolonisten die na hem kwamen, stichtten er in 1625 in opdracht van de West-Indische Compagnie de stad Nieuw-Amsterdam. Dat werd de hoofdstad van de kolonie Nieuw-Nederland, gelegen in het stroomgebied van de Hudson. Na de verovering van de kolonie door de Engelsen in 1664 werd Nieuw-Amsterdam omgedoopt in New York.

Over de stichting van Nieuw-Amsterdam was ...

Nederland in de zeventiende eeuw is volstrekt anders dan nu. En toch gebeurt er van alles in die eeuw dat wij herkennen als modern of van actuele betekenis: in Nederland, in Amsterdam en op wereldschaal. Jongeren ontwikkelen een eigen jeugdcultuur. Duitse en Scandinavische migranten doen veel van het zware werk; zwarte Afrikanen worden als slaaf aan het werk gezet in Amerika. Aandelenhandel en speculeren worden werk en hobby. Politieke vluchtelingen zoeken in de Republiek een veilig thuis. Vr...

Dit themanummer van De negentiende eeuw bevat de bijdragen die gehouden werden op een congres over het Koninkrijk Holland. Om te ontsnappen aan de mythologisering van Lodewijk Napoleon (nepkoning versus perfecte vorst) gaan de auteurs terug in de tijd, naar de discussies die destijds werden gevoerd, naar de plannen die werden bedacht en al dan niet gerealiseerd, naar wat gretig werd aanvaard of juist verzet opriep en naar de beeldvorming die daaruit is ontstaan. De bijdragen hebben vooral bet...

Kazerne-njais waren de Javaanse concubines van Europese KNIL-soldaten in Oost-Indië. Ze werden eeuwenlang eufemistisch huishoudsters genoemd. Deze inheemse vrouwen waren van onschatbare waarde voor de gevechtskracht van het koloniale leger, maar hoe zij behandeld werden, is één van de grootste schandalen uit de Nederlandse koloniale geschiedenis van de krijgsmacht. De kazerne-njai - en haar voorgangster de slavin-concubine uit het VOC-tijdperk - zijn slachtoffers van structureel (seksueel)...