Manuel Chrysoloras schrijft in 1411 uit Rome een lange brief aan zijn vriend, de Byzantijnse keizer Manuel II Palaeologus. Daarin vergelijkt hij het 'Oude Rome' met zijn thuishaven Constantinopel, het 'Nieuwe Rome'. Een politiek gevoelige vergelijking in die tijd! Constantinopel en Rome stonden voor twee verschillende, soms zelfs vijandige wereldbeelden: orthodoxie versus katholicisme, Patriarch versus Paus, Grieks versus Latijn, Oost versus West. Maar Chrysoloras dicht de kloof door tot wede...

In de Gentse Universiteitsbibliotheek bevindt zich een codex met afschriften van 220 oorkonden uit de periode 1282-1481 (1555), uitgevaardigd door zeer verschillende personen en instellingen, die bijna allemaal bestemd waren voor de heren van Veere. De originelen maakten deel uit van het archief van deze heren, waarvan het grootste deel thans niet meer bestaat. Ze betreffen hun rechten en bezittingen op Walcheren en Zuid-Beveland en zijn dus van groot belang voor onze kennis van hun positie i...

Hoewel de Utrechtse Paulusabdij na Egmond de oudste benedictijner stichting is in de noordelijke Nederlanden, resteert er slechts een zeer fragmentarische nalatenschap. De oudste originele archivalia dateren pas van de veertiende eeuw en ook van de bibliotheek zijn maar weinig handschriften van vóór 1300 overgeleverd. In de achttiende en negentiende eeuw werd de kerk van de Paulusabdij gesloopt. Van het interieur is zelfs geen enkele afbeelding bekend. De bijdragen in deze bundel verschaffe...

De Duitsche Orde werd in 1190 in Jeruzalem opgericht om een lokaal ziekenhuis te beschermen. Al snel groeide de orde echter uit tot een ridderorde met allure. In 1219 wisten orderidders zich te onderscheiden bij het beleg van Damiate in Egypte. Enige getuigen uit de Lage Landen schonken de orde vervolgens landerijen in hun thuisland. Zo kreeg de Duitsche Orde ook voet aan de grond in het dorp Schelluinen, vlakbij Gorinchem. De hier gestichte commanderij is de vroegste vestiging van de nog ste...

Voor de vroege middeleeuwer waren de waarneembare en de bovenzinnelijke wereld volledig met elkaar verweven, laat Luit van der Tuuk zien in ‘Indiculus’. Iedereen was zich voortdurend bewust van de aanwezigheid van bovennatuurlijke machten die invloed uitoefenden op het aardse bestaan. Van der Tuuk beschrijft in dit boek de spiritualiteit in de vroege middeleeuwen. Als kapstok gebruikt hij de ‘Indiculus superstitionem et paganiarum’, Latijn voor ‘kleine lijst van bijgelovige en heide...

1215 was niet alleen het jaar van de wetshervormingen uit de Magna Charta en het conflict tussen koning Jan zonder Land en zijn edelen, maar een jaar van kruistochten en kerkhervormingen, van buitenlandse oorlogen en dramatische belegeringen, van handel en verraad. Een jaar waarin Engeland werd binnengevallen door een Frans leger en Londen werd bestormd door eigen woedende edelen. In Het verdeelde koninkrijk tekent bestsellerauteur Dan Jones een levendig beeld van het middeleeuwse leven in he...

Het leven zoals wij zielen dat kennen is ontstaan als een spel: het levensspel. Het spel bleek zo verslavend dat we er al gauw allemaal aan meededen. We kregen er niet genoeg van. Dat is niet erg, we hebben immers alle tijd van de wereld. Wij zielen hebben geen clou van ‘tijd’. Alleen door mens te zijn kunnen wij ‘tijd’ ervaren en ervaringen opdoen.

Ik ben een oude ziel en dit is mijn verhaal. Ik vertel over ons levensspel en leg uit hoe reïncarnatie werkt. Ik laat zien hoe zielen do...

In 1349 werd Vlaanderen getroffen door een catastrofe die een derde van de hele Europese bevolking meenam in het graf: de Zwarte Dood.

De pest was wellicht een van de grootste rampen uit onze geschiedenis. Meedogenloos sloeg de ziekte toe: rijk noch arm werd gespaard.

Historicus Joren Vermeersch ontkracht de mythe dat Vlaanderen minder hard getroffen werd dan andere streken. Die plotse terugval in bevolking bracht onverwacht zware economische gevolgen met zich mee, die resulteerden in sociale...

Jacoba van Beieren en Jan van Schaffelaar, twee bekende namen die onlosmakelijk verbonden zijn met de Hoekse en Kabeljauwse Twisten. Deze anderhalve eeuw durende binnenlandse oorlog ging echter om meer dan een romantisch verhaal of moeilijk te begrijpen adellijke confrontaties of stedelijke oproeren. In de veertiende en vijftiende eeuw was er in de Nederlanden sprake van toenemende centralisatie van het landsbestuur, kreeg het landschap meer vorm en kwam een stedelijke burgerij op.

De Twisten...

Middeleeuwse heiligenlevens staan vol wonderbaarlijke gebeurtenissen die bewijzen dat de heilige Gods bescherming geniet. Het gaat in deze verhalen, vaak literaire meesterwerkjes, niet om de historische maar om de morele waarheid. Ludo Jongen beschrijft in dit fraai geïllustreerde boek een groot aantal heiligen. Hij ontrafelt de verschillende soorten heiligenlevens, focust op verhaalstructuren, beschrijft publiek en verspreiding. Auteurs van heiligenlevens gebruikten vaak motieven uit sagen ...