Hoe kan het dat een handvol mensen meer bezit dan de helft van de wereldbevolking en waarom wordt die obscene concentratie van rijkdom niet weggehoond? Vragen die ertoe doen. Zeker in tijden van grote en kleine cultuuroorlogjes rond de roerselen van de nationale identiteit is kritisch onderzoek naar de pijlers van de ongelijkheid een must. Extreme ongelijkheid gaat immers over meer dan waanzinnige bankrekeningen. Het is een machine die haar territorium voortdurend uitbreidt, samenlevingen omw...

Adel en Ridderschap in Utrecht is een verhaal van opkomen, verdwijnen en zich handhaven van talrijke geslachten zoals Van Goye, Van Zuylen, Van Hardenbroek, Van Reede en Van Tuyll van Serooskerken. De Lotgevallen van de adel zijn bepaald door oorlogen, revoluties, epidemieën, economische crises, maar ook door tijden van vrede en voorspoed.

Tot ver in de twintigste eeuw nam de adel een belangrijke maatschappelijke positie in. Naast invloeden van buitenaf zijn er de individuele factoren van ve...

Welke kunst was officieel toegestaan in nazi-Duitsland? Dat de nationaalsocialisten de moderne kunst uitsloten, is alom bekend. Maar dat het Duitse rijk onder Hitler de hedendaagse kunst aanwendde als propagandamiddel, kunsttijdschriften liet verschijnen en omvangrijke tentoonstellingen organiseerde, is maar bij weinigen bekend. Steunden de kunstenaars het regime, steunde het regime de kunstenaars, of beide?

De officiële kunst uit de periode 1933 tot 1945 is uit het collectieve geheugen verd...

Van de olieverf van Titiaan en de uitvinding van het potlood tot de toepassing van perspectief, de collages van Matisse en het verpletterende effect van de immersieve ruimtes door

Yayoi Kusama. De beheersing en het innovatieve gebruik van een materiaal of methode toont het vakmanschap van een kunstenaar.

Wie naar kunst kijkt, ziet allereerst het eindresultaat van het ambacht en talent van de maker. Met dit boek wordt de ervaring van het kijken naar grote kunstwerken versterkt, dankzij

het ste...

‘Ik zag hem kijken, ik zag zijn hand flitsend over het papier gaan, maar ik kon nooit zien wat daar ontstond. Ik dacht: het zal wel mooi zijn. Het was altijd mooier.’ Sjoerd Kuyper.

Dirck Nab tekent in de natuur. Hij tekent in krachtige lijnen met houtskool of krijt, waarbij licht ont-staat tussen het zwart. Vaak is in zijn werk te zien hoe de structuren het onderwerp meetrekken naar een andere wereld, totdat je alleen ‘het gevoel overhoudt’, zoals hij zegt.

‘Tekenen, het blijft i...

Bijna 500 pagina’s nooit eerder gepubliceerde foto’s, manuscripten en documenten

Talloze studies zijn er verschenen sinds de dood van schrijver Willem Frederik

Hermans (1921–1995), maar altijd bleef één aspect onderbelicht: zijn humoristische kant. Journalist Max Pam, hoogleraar geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen Hans Renders en vormgever Piet Schreuders brachten twee jaar door in het (gesloten) archief-Hermans en onderzochten nooit eerder gepubliceerde foto’s, manuscri...

Na de binnenwereld van huisdieren in Dieren zonder honger en vervolgens de emoties van vogels in Eh…, probeert illustrator Paul Faassen nu het doen en laten van de mens te doorgronden.

Zelfverklaarde zelfhulpgoeroes, coaches en influencers hebben ons jarenlang voorgehouden meer in het nu te leven, maar wat leverde dat nou eigenlijk op? In tegenstelling tot wat de titel doet vermoeden, concludeert Faassen in Even in het nu dat het nu een tijd is waarin we niet te lang moeten blijven hangen. ...

In De toekomst is terug geeft Fons Van Dyck ons zijn kijk op de wereld vandaag en wat de wereld van morgen inhoudt. In die wereld lijken crisissen steeds meer met elkaar verbonden en elkaar op te volgen. Alles wat ooit zeker was, lijkt voortaan heel onvoorspelbaar. Wordt het morgen nog wel beter? Volgens Fons Van Dyck staan we op een kruispunt. De zomer ligt achter ons, de herfst komt eraan, en we stevenen af op een mentale winter. Hoe die winter er zal uitzien, bepalen we zelf. Er zijn meerd...

Wie denkt aan adellijk leven in Nederland, kan zich daar vaak nauwelijks een voorstelling van maken: in ons land van selfmade handelaren lijkt de aristocratie nooit echt een rol van betekenis te hebben gespeeld. Maar dat is een misvatting die zwaar leunt op de dominantie van de Hollandse gewesten in onze geschiedschrijving. Met het veelbewogen verhaal van het invloedrijke Overijsselse geslacht Van Rechteren Limpurg schetst Andreas Koch een fascinerend beeld van een andere, veel minder bekende...

Van 1972 tot en met 1993 vormden Gaston Berghmans en Leo Martin het populaire komische duo Gaston & Leo. Tijdens de hoogdagen van hun succes spelen ze in blijspelen, schitteren ze op tv of op het witte doek en doorkruisen ze met hun theatershows het hele land.

Met Gaston als de ‘clown’ en Leo als trouwe ‘aangever’ breken ze alle records. Maar hoe overweldigend hun succes ook lijkt, de medaille heeft een keerzijde. Hun volkse tongval en laagdrempelige humor zijn een doorn in het oo...