Universiteiten hebben tot taak studenten te vormen. Dat doen zij al eeuwen en daarover is iedereen het eens. De problemen beginnen echter wanneer de vraag wordt gesteld wat 'vorming' inhoudt. De Wet op het Hoger Onderwijs van 1876 bepaalde dat studenten moesten worden gevormd tot zelfstandige beoefening van de wetenschap. Al snel werden klachten geuit ten aanzien van de hiermee onvermijdelijk samenhangende specialisatie en vakkenscheiding. Ook werd zorgelijk gekeken naar de steeds maar groeie...

In 1668 verscheen in Antwerpen het Traktaat van de kampernoeljes of duivelsbrood, geschreven door paddenstoelenliefhebber en -kenner pater Franciscus van Sterbeeck. De stad wemelde destijds van de Italiaanse kooplieden, die van huis uit dol waren op 'funghi'. Zij leerden Brabantse boeren paddenstoelen zoeken en zo ontstond een levendige handel met als centrum de paddenstoelenmarkt bij de Antwerpse Beurs. In zijn traktaat identificeert Van Sterbeeck eetbare en niet-eetbare soorten en beschrijf...

Christine de Pizan is tegenwoordig vooral bekend door werken als De Stad der Vrouwen, waarin de positie van de vrouw wordt verdedigd. In haar eigen tijd was ze echter minstens zo bekend door haar meer didactische en politiek gerichte werken.De lange weg der studie (geschreven in de winter van 1402-1403) is een schitterend voorbeeld van Christines kijk op de maatschappij, gecombineerd met een pleidooi voor studie en kennis. De tekst is gegoten in de vorm van een visioen waarin gezocht wordt na...

Hoogleraren, universitaire medewerkers en studenten zijn in de negentiende en twintigste eeuw actief geweest in de politiek, in kerken en in andere maatschappelijke organisaties. Toch leidde dat binnen de muren van de academie zelden tot botsingen. Betekent dit dat hoogleraren en hun medewerkers werden en worden geselecteerd op pohtieke kleur en kerkelijke gezindte? Wordt aan universiteiten het negentiende-eeuwse liberale beginsel gehuldigd dat het streven naar een betere samenleving geen pol...

Psychiaters en neurologen eren hun vakgenoten door vernoeming. Alois Alzheimer, James Parkinson, Sergei Korsakov, Georges Gilles de la Tourette, Hans Asperger: ze zijn van mensen van vlees en bloed veranderd in namen die nu verwijzen naar een ziekte, een syndroom, een autistische aandoening. Daarbij leverden ze hun voornaam in en al snel ook de rest: de herinnering aan hun leven en de omstandigheden van hun ontdekkingen.Douwe Draaisma reconstrueert de levens van dertien 'namen' uit de wetensc...

Geen astrologisch handboek, maar een handleiding waarmee we het wezen van het Boek der boeken, de dierenriem, kunnen begrijpen. De sterrenbeelden en de planeten stemmen overeen met even zoveel hiërogliefen, heilige karakters. Als we die ontcijferen, wordt ons zowel de schepping van de wereld als de mens geopenbaard: hun gemeenschappelijke evolutie, hun identiteit en hun structuur.