De Rijn ontstond miljoenen jaren geleden in het midden van zijn huidige loop, waar zeekoeien zwommen in een tropische zee. Doordat de kustlijn langzaam naar het westen verschoof en het water stroomopwaarts een nieuwe loop vond, werd de rivier allengs langer. De Rijn herbergt nog steeds de oudste dieren van Europa, maar is vanaf de bron tot aan de delta inmiddels ook door mensenhanden gevormd. Geen enkele andere rivier is grens, verkeersader, vluchtweg en voedingsbron tegelijk.Hans Jürgen Bal...

Dichter, essayist en vertaler C.O. Jellema (1936-2003) studeerde theologie en Duits. Hij debuteerde in 1961 en kreeg als dichter pas laat de erkenning die hij volgens velen verdiende.

Gerben Wynia laat zien hoe Jellema’s leven werd gedomineerd door onzekerheden en angsten. Invoelend beschrijft hij diens worsteling met zijn homoseksualiteit: hoe hij zichzelf probeerde te rechtvaardigen en hoelang het duurde tot zijn eigen identiteit in dit opzicht vorm kreeg en zich onverhuld kon manifestere...

Iedere natie ter wereld kent steden en landen die spreekwoordelijk bekendstaan als dom. In Nederland moeten vooral Kampen en België het ontgelden, terwijl de Belgen op hun beurt de domheid lokaliseren in Olen. Maar waarom zijn uitgerekend die steden, provincies en landen het doelwit van spot? Voor het antwoord maken we een omweg via denkbeeldige plaatsen waar de domkoppen zout zaaien, vissen verdrinken, wachten tot de rivier voorbij is gestroomd en de maan vangen in een muizenval.

Met aanste...

In het tweede deel van zijn dagboeken is Voskuil op zoek naar een levensweg die hem niet zal verstikken. Nadat hij zijn baan aan de Rijkskweekschool in Groningen opgeeft, vlucht hij terug naar Amsterdam, ervan overtuigd afzijdig van de maatschappij te kunnen leven. Maar de idylle van zijn beschermde jeugd en studententijd is voorbij. Hij ziet weldra in dat zijn ‘onmaatschappelijkheid uit trots’ kinderspel en lafheid is. Hij accepteert een pretentieloze baan bij een niet serieus te nemen w...

De Indonesische archipel heeft meer dan 450 jaar strijd geleverd tegen buitenlandse handelscompagnieën en mogendheden. Bijna altijd was er wel ergens oorlog, vaak op meer plaatsen tegelijk. Dit boek geeft een gedetailleerd overzicht van de honderden militaire acties en expedities. Portugezen, Spanjaarden, Engelsen, Fransen, Japanners, en met name ook de Nederlanders, voerden hun koloniale oorlogen in de archipel vooral vanwege economisch gewin – volgens het devies van Jan Pieterszoon Coen:...

Jan Eijkelboom schreef gedichten en verhalen. Maar naast dat schrijverschap – en eigenlijk vooral daarvoor – leidde hij een bestaan waarover te weinig bekend is. Toch zijn deze levensfeiten voor zijn werk van grote betekenis geweest. Deze biografie beantwoordt niet alleen de vraag hoe en waarom Eijkelboom dichter werd en hoe zijn werk zich ontwikkelde (waarbij ruimschoots uit zijn originele maar ook toegankelijke poëzie geciteerd wordt), maar brengt ook de historische werkelijkheid tot l...

Daags na zijn overlijden, hij werd onwel op het toneel van Carré en stierf kort daarna in het ziekenhuis, stonden de kranten er vol van: een groot en geliefd acteur was heengegaan. Niet alleen de toneelwereld was in shock.

Jeroen Willems (1962-2012) had een veelomvattende carrière achter de rug. Hij vierde successen met onder meer Theatergroep Hollandia, Het Zuidelijk Toneel en Het Nationale Toneel en speelde in televisieseries als Bij nader inzien en Bij ons in de Jordaan, en in films als N...

Maxim Februari over de grote vragen die op ons afkomen

Onder invloed van de klimaatverandering en intelligente technologieën verandert de democratische rechtsstaat. Natuur en technologie sturen het beleid en nemen beslissingen voor ons. Het is de vraag of we zelf ons gedrag nog kunnen blijven normeren. Te veel kennis over de toekomst dreigt bij deskundigen en aan universiteiten te blijven hangen. Het is tijd die kennis daar op te halen en een publiek gesprek te voeren over de veranderingen di...

Angst en schoonheid is een bevlogen essay over het leven en werk van Louis Couperus, volgens Bas Heijne de grootste romancier die Nederland ooit gekend heeft. Heijne haalt Couperus naar deze tijd en laat zien dat de levensvragen die hij zich stelde nog altijd ónze vragen zijn: ‘Hoe kan een mens zichzelf overeind houden in een wereld waarin alles vergankelijk is, waarin de mens die zich ontworstelt aan de benepenheid van zijn eigen kleine wereld niet automatisch een rijker, zinniger leven w...

Haar hele lezende leven al is Connie Palmen gebiologeerd door vrouwelijk kunstenaarschap. In Voornamelijk vrouwen beschrijft ze hen: vrouwen als Marilyn Monroe, Marguerite Duras, Patricia Highsmith en Jane Bowles, die ieder op hun eigen wijze de grenzen van de heersende moraal en hun sekse overschreden. Sylvia Plath, die zich bezoedeld voelde omdat ze te veel onechtheid in haar leven had toegelaten. Vivian Gornick, die met Connie Palmen, haar lezer, onbewust deed wat ze met haar moeder deed: ...