Homerische Hymnen

In middeleeuwse manuscripten is een verzameling Griekse gedichten overgeleverd onder de naam Homerische Hymnen: Griekse gedichten, geschreven in hexameters, gewijd aan verschillende goden en in de oudheid vaak toegeschreven aan Homerus. Dat kan haast niet kloppen: de belangrijkste (en langste) van deze gedichten stammen uit de zevende en zesde eeuw v. Chr., maar in feite is er geen enkele zekerheid omtrent de datering.

Ook over de functie van deze 'hymnen' is veel onzekerhe...

Tristan is de held van de Middeleeuwen, over hem zijn talloze verhalen verteld, in heel Europa. Al

deze verhalen voeren terug op het oorspronkelijke Keltische verhaal dat stamt uit vroeger tijden, uit

de mondelinge overlevering. In de twaalfde eeuw schrijft Béroul als eerste het verhaal van Tristan

op. Zijn roman is niet volledig aan ons overgeleverd. Hier is de Béroul in zijn geheel vertaald, met

een toelichting van de voorafgaande geschiedenis en de vertaling van het vervolg van de Tristan

legende zoals van Thomas, een tijdgenoot. Van andere teksten zijn gedeelten vertaald di...

Vertaald door Ronald Blankenborg,

Onder redactie van Vincent Hunink

Hesiodos van Askra, een tijdgenoot en misschien zelfs een concurrent van de epische dichter Homeros (achtste eeuw v.Chr.), staat bekend als de oudste vertegenwoordiger van zogenoemde didactische poëzie, een genre dat in navolging van zijn 'Theogonie' gedurende heel de oudheid en nog lang daarna beoefend is. Zijn opsomming van goden en hun nakomelingen lijkt eindeloos en op het eerste gezicht zonder een duidelijke verhaallijn...

Een prins doodt zijn vader en verwekt kinderen bij zijn moeder. Een meisje trotseert een bevel en begraaft haar gesneuvelde broer. Twee kinderen doden hun moeder, die hun vader heeft vermoord: Oidipous, Antigone en Elektra zijn wereldberoemd.Filoktetes wordt getroffen door een walgelijke ziekte en achtergelaten op een eenzaam eiland. Jaren later zoekt Odysseus hem op om hem over te halen het Griekse leger te redden. Aias wordt waanzinnig en pleegt zelfmoord.

‘De keizer is dood, lange leve de keizer.’ Zo voelde het waarschijnlijk ook in 54, na de moord op de Romeinse keizer Claudius. De nieuwe keizer, Nero, leek een verademing. Zijn leraar, de filosoof Seneca, schreef nog wel een lovende grafrede over Claudius, waarmee Nero goede sier kon maken. Maar voor gebruik in kleine kring aan het hof schreef Seneca ook een bijtende satire op de gestorven vorst.

Daarin probeert de arme Claudius verwoed een plekje te krijgen tussen de goden. Tevergeefs. ...

Faltonia Betitia Proba (ca. 315-360 na Chr.), een vrouw uit een vooraanstaande Romeinse senatoriale familie, werd christen in een tijd waarin de meeste Romeinse aristocraten trouw bleven aan de polytheïstische religie. Proba gaf uiting aan haar nieuwe geloof door middel van een bijzonder poëzieproject: ze vertelde de belangrijkste verhalen uit het Oude en Nieuwe Testament na in verzen die ze ontleende aan het oeuvre van Vergilius. Van de schepping tot Kaïn en Abel, en van de Bergrede tot d...

In zijn elfde redevoering gaat Dio van Prusa, de grootste Griekse redenaar van zijn tijd (eerste eeuw n.Chr.), regelrecht in tegen alles wat Homerus ons over de Trojaanse oorlog vertelt. Als een aanklager gaat hij de grote dichter verbaal te lijf: de Trojaanse oorlog zoals we die kennen berust op Homerische leugens. De redenaar zal het publiek, met Homerus in de hand, wel eens duidelijk maken hoe het nu echt zit. Want waarom beschrijft Homerus de val van Troje niet? En waarom laat hij de scha...

Een spookhuis in Athene, spannende besprekingen in de senaat, luxe landhuizen en de uitbarsting van de Vesuvius bij Pompeii. Heel verschillende thema’s die één ding gemeen hebben: ze worden kleurrijk beschreven in de brieven van Plinius. Gaius Plinius Caecilius Secundus, beter bekend als Plinius de Jongere, was een rijke Romein en senator uit de tijd van keizer Trajanus. Een man met een bevoorrecht leven, daarvan getuigen de negen bundels persoonlijke brieven die hij publiceerde. Vriendsc...

De wereld door de ogen van een ezel. Een wereld vol wreedheid en gevaar, waar het ‘ieder voor zichzelf ’ is en waar liefde, trouw en eerlijkheid ver te zoeken zijn. Een wereld vol verhalen ook. Over charlatans en bedriegers, rovers en rondtrekkende priesters, maar ook met bovenaardse figuren zoals de godin Isis. Dat is het toneel in De gouden ezel van de Romeinse auteur Apuleius van Madauros uit het eind van de tweede eeuw.

De hoofdfiguur en verteller, Lucius van Patras, is verzot op mag...