Altijd al wat meer verdieping gewild? Dit boek is de bundeling van de blogs die ik in de jaren 2020 en 2021 op mijn website heb gepubliceerd. De onderwerpen van die blogs zijn heel divers, maar bieden allemaal stof tot nadenken. Ze zijn gecategoriseerd op thema’s, zoals samenleving, politiek, onderwijs, COVID-19, natuurkunde, filosofie, communicatie, klimaat, therapie en meditatie. Geïnspireerd door het taoïsme en gedreven door verwondering, heb ik deze blogs geschreven. Ondanks mijn exac...

De ‘Parijse manuscripten vormen’ de neerslag van Marx’ eerste, intensieve bestudering van de politieke economie, in zijn tijd als redacteur in Parijs. De kennismaking met deze jonge wetenschap gaf zijn denken een beslissende impuls. Marx raakte ervan overtuigd dat niet de speculatieve filosofie, maar de bestudering van onze materiële levensomstandigheden antwoorden moest bieden op de belangrijkste politieke en sociale vraagstukken van de moderne tijd.

In deze manuscripten staat het beg...

In zijn prikkelende essay De gezagscrisis pleit filosoof Ad Verbrugge voor de herwaardering van de mens als een gemeenschapswezen.

We leven in woelige tijden. Crises tuimelen over elkaar heen, eenvoudige oplossingen zijn er niet en het vertrouwen in de gevestigde orde is tanende. De vervreemding tussen burgers en overheid neemt toe, het politieke landschap raakt meer en meer versnipperd en het functioneren van de democratische rechtsstaat staat ter discussie. De kritiek op ‘de elite’ zwel...

Wat betekent het om trots te zijn? En waarom zou je trots zijn als je ook dankbaar of blij kunt zijn? Trots lijkt iets voor mensen met grote ego’s, voor opscheppers die geen maat kennen op sociale media, en voor lichtgeraakte mensen die zich snel gekrenkt voelen. Wie trots is, zet zichzelf te veel in de kijker.

Maar trots is ook een emotie die ten grondslag ligt aan emancipatie en daarmee een krachtig wapen kan zijn voor protest. Met trots kun je jezelf als mens beter naar waarde schatten....

Habermas herneemt de thematiek van zijn hoofdwerk in het licht van de nieuwe media en de crisis van de democratie.

Jürgen Habermas’ eerste boek, De structuurverandering van het publieke domein, werd gepubliceerd in 1962 en behoorde al snel tot de klassiekers van de twintigste-eeuwse sociologie. In dit boek gaf Habermas invulling aan het begrip ‘publiek domein’, dat hij een plaats toekende tussen de burgerlijke maatschappij en het politieke systeem. Later kwam hij herhaaldelijk terug op...

In 430 v.C. probeerde Socrates de ijdele, machtsbeluste Atheense staatsman Alcibiades te leren hoe hij een goed mens kon zijn - en hij faalde op spectaculaire wijze. Alcibiades leidde zijn stad in een kansloze oorlog die Athene verwoestte.

Aan de hand van dit beroemde verhaal geeft Massimo Pigliucci een volledig beeld van de filosofie en cultivering van karakter en deugdzaamheid – wat de Grieken arete noemden. Het boek biedt een antwoord op de cruciale vraag: hoe leiden wij een goed leven?

De Duits-Koreaanse filosoof Byung-Chul Han is een van de belangrijkste denkers van dit moment. In zijn nieuwe boek biedt hij een inspirerend alternatief voor het Vita activa van Hannah Arendt. Inactiviteit is volgens Han namelijk geen ontkenning, geen weigering, niet louter afwezigheid van activiteit, maar een onafhankelijk vermogen. Byung-Chul Han spoort de rijkdom, pracht en magie van nietsdoen op en ontwerpt een nieuwe manier van leven.

In De ongelukkigste uit 1843 schrijft de Deense filosoof Søren Kierkegaard dat het leven van de mens doordrongen is van de tijd. En met de tijd komt het lijden. Juist doordat we het verstrijken van de tijd belichamen, zijn we bijna nooit echt in het nu aanwezig. Sommigen leren daarmee leven door een thuis in het verleden te vinden, anderen in de toekomst. Dubbel ongelukkig is degene die zich de toekomst herinnert of het verleden verwacht. De hedendaagse mens, die niet eens beseft dat hij ner...

‘Eindigheid’ – de enige zekerheid die we hebben is dat ons leven eindigt. ‘Verzoening’ met het Zijn zoals het zich manifesteert is de andere pool waartussen ons leven plaatsvindt. Verzoening is een fundamenteel instemmen met de wereld en dat brengt innerlijke groei teweeg. Het gaat dan om de grote deugden, om Zijn en Worden, om esthetiek of de ‘liturgie van het leven’. Het woord ‘God’ vermijdt hij het liefst, omdat het geassocieerd wordt met traditionele vormen van religiosi...

Fernando Savater [*1947] is hoogleraar filosofie aan de universiteit van Madrid en een van de meest gelezen filosofen van onze tijd. Hij verwierf grote faam met talrijke internationale bestsellers, zoals «Het goede leven», «Vrijheid, gelijkheid, burgerschap», «Een kleine filosofie van de vrijheid» en «Het avontuur filosofie». Met zijn kenmerkende opbeurende enthousiasme beredeneert Savater in zijn «Een kleine filosofie van het onderwijs» de grote waarde van onderricht en opvoeding.

...