Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog ontdekt Jan Zwartendijk, de Nederlandse consul in Kaunas (Litouwen), een manier om duizenden uit Polen gevluchte Joden het leven te redden: hij voorziet hen van een visum voor Curaçao. Ze reisden daarmee met de Trans Siberië Express naar Japan, van waaruit ze zich over de hele wereld verspreidden – vrijwel allen overleefden de oorlog. In korte tijd schreef Zwartendijk koortsachtig duizenden visa uit.

Jan Brokken beschrijft de lotgevallen van veel...

Het duurde bijna zestig jaar totdat er niemand minder dan Jan Brokken een betrouwbare biografie schreef van Mata Hari. De in 1917 na een geheim proces wegens spionageactiviteiten ter dood veroordeelde Mata Hari is nog altijd een van de grote legendes van vaderlands avonturisme. Ze groeide van eenvoudig Fries meisje uit tot een oosterse naaktdanseres en een van de meest fameuze sterren van de Parijse belle époque. Op grond van interviews, artikelen, archiefstukken en memoires van tijdgenoten ...

Achter de eenvoudige witte vitrages van het Volendamse Hotel Spaander ligt de kiem van een cruciale periode in de Nederlandse kunstgeschiedenis. De gastvrijheid van uitbaters Leendert en Aaltje Spaander, de levendige avonden en de ateliers op de begane grond bleken vanaf 1881 een magneet voor grote getalen kunstenaars. Uit de hele wereld kwamen ze naar Volendam: ruim 1400 schilders, onder wie zo’n 200 vrouwen. Wat ze aan de Zuiderzee ontdekten waren de typisch Hollandse luchten en het desti...

Na De wil en de weg, volgens Mark Schaevers in Humo ‘het interessantste schrijvershandboek dat in ons taalgebied op de markt is’, richt Jan Brokken zich in Het hoe tot de meer gevorderde schrijvers. Het componeren van een boek staat centraal in Het hoe, waarbij het Brokken niet uitmaakt of het een roman, een novelle, een thriller of een non-fictieboek is. In alle literaire genres moet het verhaal pakkend verteld worden en het drama een dwingende intrige krijgen. Brokken plukt zijn voorbee...

In ‘Baltische zielen’ schetst schrijver Jan Brokken aan de hand van uiteenlopende levensverhalen de woelige historie van Letland, Estland en Litouwen. Het boek geeft een onthutsend beeld van de twintigste eeuw, met al zijn illusies, desillusies, doctrinaire twisten en waanzinnige moordlust. Reizend door het heden, door jonge, trotse, onafhankelijke landen, ziet Brokken schimmen uit het verleden opdoemen. Hij laat zien hoe afschuwelijk maar ook hoe bijzonder mensen kunnen zijn. In geen van...

In Een verhaal brengt een verhaal voort, De Gouden Ganzenveer uitgave 2023, staan twee verhalen naast elkaar. Het verhaal van Jan Brokken kreeg de titel Leven vanuit je zintuigen, dat van Charlotte Van den Broeck In een kiem.

In het voorjaar van 1968 stapt een student journalistiek het Rietveld-Schröderhuis binnen. Daar valt zijn oog op misschien wel de meest iconische stoel uit onze geschiedenis: The Red and Blue met zwart en geel voor de poten en armsteunen.

In de zomer van 1788 laat een k...

‘Ik dwaal nog één keer door de stad. De mist trekt langzaam op. Het vriest niet meer maar het voelt kouder dan toen het min tien was, ik word ingehaald door haastige mensen, op weg naar een warm metrostation of een trolleybus. Ik neem een brede straat en dan een smalle, ik loop langs de bochtige Mojka en herinner me een gedicht van Achmatova: De een loopt in een rechte baan / De ander loopt in kringen / En wacht om weer naar huis te gaan, / Naar vroegere beminden. / En ik – rampzalig en...

Toen duidelijk werd dat ons een langere periode van thuisblijven, thuiswerken en thuis lezen te wachten staat, vroegen wij een aantal geliefde auteurs een verhaal te schrijven om ons de donkere dagen door te helpen. Zo ontstond een meesterlijk winterboek dat zijn weerga niet kent: een staalkaart van korte verhalen, herinneringen, brieven, gedichten, kleine essays, vergeten geschiedenissen, teruggevonden fragmenten. Iedere auteur brengt een andere wereld tot leven, van kerstconcert tot gevange...

'Het eiland van Jean Rhys' is het levendige, gelaagde verslag van een zoektocht naar de wortels van een roman die diepe indruk maakte op Jan Brokken: De wijde Sargassozee van Jean Rhys (1890-1979). Brokken bezocht het Caribische eiland Dominica waar Rhys haar jeugd doorbracht en raakte steeds meer in de ban van de roman die gezien wordt als haar meesterwerk. Hij onderzoekt de achtergronden, de liefdesaffaires, raciale conflicten, de slavenopstanden en de verwoesting van familieplantage Geneva...

Achter de eenvoudige witte vitrages van het Volendamse Hotel Spaander ligt de kiem van een cruciale periode in de Nederlandse kunstgeschiedenis. De gastvrijheid van uitbaters Leendert en Aaltje Spaander, de levendige avonden en de ateliers op de begane grond bleken vanaf 1881 een magneet voor grote getalen kunstenaars. Uit de hele wereld kwamen ze naar Volendam: ruim 1400 schilders, onder wie zo’n 200 vrouwen. Wat ze aan de Zuiderzee ontdekten waren de typisch Hollandse luchten en het desti...