De Metafysica van Aristoteles is een van de bekendste werken van de westerse filosofie. Haar fundamentele werk zelfs: alle latere patronen van denken en het filosofische vocabulaire zijn op deze brontekst gebaseerd.

Wat is ‘het zijnde’ nu eigenlijk, vraagt Aristoteles zich af. En dat wil hem bij hem zeggen: wat is de werkelijkheid? Hoe zijn dingen in de werkelijkheid en hoe ontwikkelen ze zich? Hoe zijn ze verbonden? Zijn ze afhankelijk van een eerste beginsel? Is er eigenlijk zo’n beg...

Voor ons is het vanzelfsprekend kleuren als zelfstandige grootheden met een eigen karakter te beschouwen. We beseffen meestal niet dat die zienswijze sterk door onze cultuur is bepaald en dat kleuren in andere tijden en in andere culturen geheel anders ervaren werden. Zo hebben in het oude Griekenland filosofen kleurmengsels beschreven die voor ons op het eerste gezicht volstrekte raadsels zijn omdat we de achtergrond van hun denkwijze niet kennen.

Een tekst die ons in staat stelt om iets van...

Aristoteles is de grondlegger van de biologie. Gedreven door een ongebreidelde belangstelling, een scherp waarnemingsvermogen en een onverzadelijke drang tot ordenen en verklaren, organiseerde hij een grootschalig onderzoeksproject dat tot doel had de dieren- en plantenwereld in al haar verscheidenheid in kaart te brengen en begrijpelijk te maken. De resultaten van dit project vonden hun neerslag in zijn geschriften Over dieren (waarin de mens overigens een prominente plaats inneemt).

Het gaat...

Aristoteles is de grondlegger van de biologie. Gedreven door een ongebreidelde belangstelling, een scherp waarnemingsvermogen en een onverzadelijke drang tot ordenen en verklaren, organiseerde hij een grootschalig onderzoeksproject dat tot doel had de dieren- en plantenwereld in al haar verscheidenheid in kaart te brengen en begrijpelijk te maken. De resultaten van dit project vonden hun neerslag in verscheidene geschriften, zoals Over dieren (waarin de mens overigens een prominente plaats in...

'De tweeënhalf pond zenuwweefsel tussen onze oren gedraagt zich als een doorgewinterde aristoteliaan', schrijft Douwe Draaisma in zijn bijdrage aan Bloed vlees en botten. Volgens Aristoteles zien wij, redelijke dieren, nooit alleen maar losse onderdelen. We nemen een onderdeel altijd waar in een samenhangend geheel. Maar oog voor het geheel gaat bij Aristoteles gelukkig niet ten koste van de afzonderlijke delen. In zijn alles omvattende onderzoek naar de oorzaken in de natuur komen alle onde...

‘Wie niet in staat is deel te nemen in een gemeenschap, of daaraan geen behoefte heeft omdat hij zichzelf genoeg is, maakt geen deel uit van een polis, en is dus ofwel een beest of een god.’ De opmerking van Aristoteles (384-322 vC) is zijn politieke filosofie in een notendop. De mens is in zijn ogen niet alleen een verstandig, maar ook een politiek dier. Dat deze door hem ontdekte soort nog altijd springlevend is bewijst Het politieke dier. Zeven hedendaagse essayisten nemen Aristoteles’ ...

Aristoteles' Politica is een sleuteltekst in de geschiedenis van het westerse politieke denken, zowel van de politieke theorie als van de politieke praktijk. Het is een fundamenteel werk over de organisatie van het staatkundige verband en de plaats van de burger daarin. Aristoteles baseert zijn beschouwingen op uitvoerig onderzoek naar bestaande staatsinrichtingen, en formuleert op basis hiervan zijn scherpe kritiek op Plato's beide utopieën in Staat en Wetten.

In de Politica geeft Aristotele...

Kiezen en beslissen is een wezenlijk onderdeel van het menselijk leven, en het vermogen om juiste keuzes en beslissingen te nemen is een voorwaarde om goed te kunnen leven. Aan het maken van een keuze gaat de vorming van een oordeel vooraf. Maar hoe komt deze tot stand? De Retorica van Aristoteles behandelt dit cruciale deel van het menselijk bestaan in de ruime contekst van communicatie tussen mensen. Behalve het woord zelf spelen bij zijn analyse ook de spreker en het gehoor een rol. De cen...

Aristoteles' Poëtica is het oudste en het meest invloedrijke boek van de westerse literatuurtheorie, dat een alomvattend perspectief op de dichtkunst biedt. Aristoteles' opvattingen over uitbeelding, plot, eenheid, peripetie, karakter en katharsis zijn nog steeds actueel, relevant en leidend, en domineren nog altijd het denken over literatuur, film, tragedie en opera.

Waaraan moet dichtkunst, alle dichtkunst beantwoorden ? Dat is de vraag van waaruit Aristoteles in de Poëtica zijn betoog o...

Is Plato in zijn dialogen de schepper van de filosofie zoals wij deze nu nog kennen, het is Aristoteles die de drie grote domeinen van de wijsbegeerte -logica, metafysica, ethiek- voor tweeduizend jaar heeft afgebakend en bepaald. Metafysica noemt hij zelf de 'eerste filosofie', en in het eerste van de boeken die later onder de naam Metafysica uitgegeven worden, legt hij uit wat eerste filosofie is. Het is de hoogste kennis die mensen kunnen bereiken, een inzicht in de eerste oorzaken van al ...