Het Nederlandse slavernijverleden is actueler dan ooit. Tot eind vorige eeuw trok het voornamelijk de aandacht van wetenschappers, maar tegenwoordig heeft bijna iedereen er een mening over. Sinds de Black Lives Matter-protesten is deze zwarte bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis zelfs een van de meest besproken onderwerpen. Hoe dachten onze voorvaderen over slavernij, zijn we er rijk van geworden en is het hedendaagse racisme een van de wrange vruchten van dat donkere verleden? Vragen te...

De Tachtigjarige Oorlog is een van de meest ingrijpende episodes uit de Nederlandse geschiedenis. In deze strijd werd de basis voor de huidige Nederlandse staat gelegd. Dit rijk geïllustreerde standaardwerk biedt een kijk op de staatsrechtelijke, economische, maatschappelijke en godsdienstige aspecten van dit boeiende tijdvak. De auteurs zijn erin geslaagd om de Tachtigjarige Oorlog op wetenschappelijk verantwoorde, maar aansprekende wijze toegankelijk te maken voor een breed publiek.

"Tusse...

Er gaat haast geen week voorbij zonder ophef over een spotprent. Dat is niet alleen nu zo. Al zolang de drukkunst bestaat geven tekenaars satirisch commentaar op gebeurtenissen en personen. En al zolang zij dat doen oogsten zij daarmee zowel lof en bewondering als weerzin en zelfs haat.

Historicus Henk Slechte verdiept zich al zijn hele leven in de spotprent. In deze rijk geïllustreerde uitgave leidt hij de lezer aan de hand van zo’n 100 spotprenten door de Nederlandse geschiedenis, van 1...

'Wiel en rups' behandelt de naoorlogse motorisering en mechanisering van de Koninklijke Landmacht. Jeeps, vrachtauto's, motorfietsen, autobussen, pantservoertuigen, geschut, bouwmachines, opleggers en aanhangwagens: alles wat kon en kan rijden passeert de revue. Van de bekende DAF-vrachtauto's tot de Dodge-weapon carrier, van de lichte tank AMX tot de Leopard 2. Ook is er aandacht voor veel bijzonder materieel, waaronder brandweervoertuigen en voertuigen voor de explosievenopruiming, de Milit...

Cornelis (Kees) Abrahamsz jr. (1802-1879) kwam uit een familie van Amsterdamse kooplieden, scheepsbevrachters en reders. Hij wilde bij de marine, maar het werd de koopvaardij, waar hij ‘het goud in mijn beurs in plaats van op de rok’ kon verdienen. Op zijn zevenentwintigste werd hij kapitein. In totaal maakte Kees vijftig zeereizen. Hij trouwde met Catharina (Kaatje) Douwes Dekker. Zijn 'Herinneringen', geschreven voor zoon Theodorus, zijn openhartig, humoristisch en soms emotioneel, met ...

Johan Maurits (1604-1679), bouwheer van het Mauritshuis, staat bekend als mecenas van kunst en architectuur. Over zijn optreden als koloniaal bestuurder in Brazilië is minder geschreven. Namens de West-Indische Compagnie was hij tussen 1636 en 1644 gouverneur-generaal van het noordoosten van het land. De ‘periode-Johan Maurits’ was van groot belang voor Nederlands-Brazilië, de WIC en de Nederlandse slavernijgeschiedenis.

'Graaf en gouverneur' zet Johan Maurits als bestuurder en opperbe...

Het leven van Richard Schoemaker is niet in een paar woorden te vatten: hij stierf in 1942 als verzetsheld, maar was ook KNIL-militair, olympisch sporter, architect en hoogleraar. Dit rijke maar te vroeg beëindigde leven viel samen met de hoogtijdagen van het kolonialisme: Schoemaker was lid van de eerste gemeenteraad van Bandung en was de eerste hoogleraar aan de Technische Hoogeschool in Nederlands-Indië, waar hij lesgaf aan onder anderen de latere president Soekarno. Schoemaker bouwde he...

De komst van de elektriciteit vanaf eind negentiende eeuw bracht een ongeëvenaarde verandering van het dagelijks leven op gang. Terwijl het land van stroom werd voorzien, kwam vanuit vooruitgangsoptimis me en verheerlijking van de techniek een leger van uitvinders op de been dat op zoek ging naar toepassingen. Dit bracht ons bijvoorbeeld de gloeilamp.

Maar er was meer, zeker binnenshuis. Want niet alleen de wijze van verlichting veranderde, ook die van huishoudelijk werk, verwarmin...

Tegelijk met de 'Institutiones' kwamen in 533 de 'Digesta' tot stand, een bloemlezing van duizenden fragmenten die zijn ontleend aan werken van rechtsgeleerde auteurs uit de klassieke periode van de Romeinse rechtswetenschap.

Uit het oeuvre van juristen als Julianus, Papinianus, Paulus en Ulpianus werd een selectie van tekstfragmenten gemaakt. Een van de criteria daarbij was de actualiteitswaarde voor het contemporaine onderwijs en de rechtspraktijk.

De Romeinse rechtsvinding vond veelal plaa...

Halverwege de vorige eeuw werd Nederlands-Indië de onafhankelijke republiek Indonesië. Van een overzees gebiedsdeel van Nederland tot een onafhankelijke Aziatische staat. De schok van de afscheiding is in Nederland nooit geheel verwerkt. Nog steeds vraagt men zich af waarom de breuk niet werd voorzien en verbaast men zich over de gewelddadigheid waarmee Nederland reageerde op een vrijheidsstreven dat men zelf had opgeroepen. (Zie ook J.A.A. van Doorn en W.J. Hendrix - Ontsporing van geweld...