In aansluiting op het onderwerp van het najaarscongres van de Doopsgezinde Historische Kring is dit nummer van de Doopsgezinde Bijdragen grotendeels gewijd aan het doopsgezinde identiteitsbesef sinds de negentiende eeuw. Wat gold als doopsgezind eigen? Was dit weerloosheid, vrijheid in het belijden, afwezigheid van een vast en sturend kerkverband of nog iets anders?Inhoud: JELLE BOSMA/PIET VISSER, Redactioneel AUKE F. DE JONG, Zoektocht naar doperse identiteit ALFRED R. VAN WIJK, Metamorf...

Liegen, lasteren en schelden: gesproken woorden kunnen pijn doen. Middelnederlandse teksten tussen 1300 en 1550 besteden veel aandacht aan deze schadelijke potentie van het spreken. De 'zonden van de tong' worden door sommige auteurs zelfs als de achtste hoofdzonde beschouwd. De tong verwoest niet alleen de reputaties van de spreker én degene over of tot wie wordt gesproken, maar brengt ook het zielenheil van beiden in gevaar. De ongetemde tong is in hun visie van nature geneigd om zich te m...

Om de publieke opinie tegen slavenhandel en slavernij te keren, namen voormalige slaven soms zelf het woord. In het Engelse taalgebied verschenen er vanaf de late achttiende eeuw tientallen autobiografieën van ex-slaven. Een deel van deze teksten werd, in vertaling, ook in Nederland uitgegeven, zelfs tot ver na de afschaffing van de slavernij. Marijke Huisman volgt de sporen van een aantal slavenautobiografieën door Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en Nederland. Zij onderzoekt de rol ...

Ethics, published (anonymously) by Coornhert in 1586, is a remarkable publication for a number of reasons: it is the first work on ethics written in a European vernacular; it is a mature work, appearing four years before Coornhert's death, and summarizes a lifetime of writing and thinking about the good life; it is considered to be fundamentally pagan because of the absence in Zedekunst of biblical references or any direct mention of Christ. Asked why he did not write about such things as the...

De Hilversumse gelovigen moesten 's zondags over de heide naar de kerk in Laren. Maar in 1416 verhief bisschop Frederik van Blankenheim hun kapel op de Kerkbrink tot parochiekerk. Dit jubileumboek beschrijft zes eeuwen Hilversumse kerkgeschiedenis. Lange tijd bleef het religieuze palet van het dorp overzichtelijk. Er waren rooms-katholieken, gereformeerden, oudkatholieken, joden en een handjevol lutheranen. Maar na de komst van het spoor in 1874 stroomde het dorp vol met forenzen en arbeiders...

Het manuscript van de autobiografie van Pieter Vreede werd door een attente voorbijganger op een Leidse stoep ontdekt, waar het, tussen andere papieren, klaar lag voor de vuilnisman. Het geredde manuscript werd een paar jaar geleden in het televisieprogramma 'Tussen kunst en kitsch' getoond. De aanwezige deskundige merkte toen op, dat dergelijke manuscripten in Nederland nauwelijks enige geldelijke waarde vertegenwoordigen. Pieter Vreede werd geboren in een welgestelde Leidse familie. Zijn pr...