Reynaert de Vos, Tijl Uilenspiegel, Robinson Crusoë … Deze namen staan in ons collectieve geheugen gegrift, maar hebben we wel allemaal dezelfde Reynaert, dezelfde Tijl, dezelfde Robinson, Gulliver, Münchhausen en Don Quichot voor ogen? De meeste mensen kennen deze personages namelijk niet uit de oorspronkelijke verhalen, maar uit hervertellingen, uit kinderboekbewerkingen die elke nieuwe generatie lezers een nieuwe generatie helden bieden. Helden, die net zoveel van hun literaire voorvade...

Bekende en minder bekende onderwerpen, personen en zaken vormen de inhoud van dit nummer van de Doopsgezinde Bijdragen. Tot de eerste categorie van vertrouwde onderwerpen behoren Menno Simons en David Joris. Minder bekende thema's die aan bod komen: heksen en de vervolging daarvan, de verhouding dopers-Joden en de investeringen in veen en turf. Daarnaast is er in dit nummer uitgebreid aandacht voor de Verlichting, de achttiende-eeuwse periode van (streven naar) rationaliteit.Inhoud: JELLE BOS...

Sovereignty is a key issue in the baroque, and especially in the Dutch Republic with its incredibly complicated political organisation. Consequently, in and through Joost van den Vondel's theatre plays, sovereignty was explored. Vondel sensed a fundamental problem in the construction of Europe’s politico-cultural 'house'. The questions he asked with respect to that construction concerned the relation between theology and politics, also in terms of gender and culture. Since these questions co...

Dat universiteiten geen ivoren torens zijn, maar maatschappelijke instellingen die met duizend draden zijn verbonden met de samenleving laat Pieter Caljé zien aan de hand van de sociale en culturele geschiedenis van de studenten van één universiteit - die van Groningen. Daarbij worden sociale, politieke en geografische lange-termijnprocessen verbonden met zo goed mogelijk gereconstrueerde levens van vijf cohorten studenten uit de negentiende eeuw en een cultuurgeschiedenis van het Groninge...

De boeken van Velthem bundelt elf artikelen met een inleiding over de Brabantse auteur Lodewijk van Velthem, die in het eerste kwart van de veertiende eeuw een Middelnederlandse kroniek en een roman over koning Artur en Merlijn dichtte. Daarnaast is zijn naam verbonden aan het fameuze handschrift met de Lancelotcompilatie, een mogelijk door Velthem aaneengesmede verzameling Nederlandse Arturromans. De bijdragen aan deze bundel geven een veelzijdig beeld van Velthems schrijverschap en van de s...

De afwezigheid van vrouwen bij activiteiten van genootschappen was aanvankelijk zo vanzelfsprekend, dat in de reglementen geen melding werd gemaakt van het uitsluiten of toelaten van vrouwen. In de loop van de achttiende eeuw kwam hierin verandering: dichtgenootschappen nodigden getalenteerde vrouwen uit lid te worden en hervormende genootschappen als de wapengenootschappen stelden het donateurschap open voor vrouwen. Zeeuwse vrouwen richtten een natuurkundig genootschap op waar zij lessen in...

Beelden van de Romeinse keizers waren alomtegenwoordig in de antieke wereld. Met name portretsculptuur was een geijkt middel om het gezag van de heerser uit te dragen naar alle lagen van de samenleving. Deze studie gaat in op de betekenis van het Romeinse keizerportret als een belichaming van macht in de meest letterlijke zin van het woord, dat wil zeggen dat het beeld centraal gesteld wordt niet alleen als politieke betekenisdrager, maar ook – en vooral – als een lichamelijk artefact. Als ...

In de loop van de negentiende eeuw kreeg het in 1838 herontdekte werk van Hadewijch geleidelijk meer bekendheid. Albert Verwey, mede-oprichter van De Nieuwe Gids, heeft een belangrijke rol gespeeld in de receptie van haar werk, juist buiten de kerkelijke kring van geïnteresseerden in middeleeuwse geestelijke letterkunde. Deze studie beschrijft de wijze waarop Verwey zich met Hadewijch heeft beziggehouden: als dichter die haar in zijn eigen poëzie opvoerde, als criticus die studies over haar...

In Overijssel was de drost een machtig man: bestuurder, rechter, machthebber in de provincie en bovendien rijk en invloedrijk. Hij woonde op een havezate en had goede contacten met adellijke families in en buiten de provincie en met de stadhouder. Maar voor de laatste drost van Twente, mr. Hendrik Knijpinga Cramer, gold dit alles niet. Hij was een ietwat opportunistische patriot in een periode, de Bataafs-Franse Tijd (1795-1813), waarin de functie van drost of baljuw behoorlijk was uitgekleed...

Een van de weinige heiligen van Nederlandse afkomst is Ludger. Volgens de overlevering is hij geboren in Zuilen (vlak bij Utrecht), in de tijd dat de missionarissen Willibrordus en Bonifatius hier werkzaam waren. Al snel werd duidelijk, dat hij grootse daden voor God en de Kerk zou verrichten. Ludger verbleef lange tijd in Utrecht, maar trok uiteindelijk naar de heidense Saksen om hun het christelijk geloof te verkondigen. Hij bracht het tot bisschop van Münster. Na zijn dood op 26 maart 809...