Dit achtste Jaarboek bevat zeven artikelen over verschillende aspecten van kasteel en landgoed Keukenhof. Ronald van Immerseel en Peter Verhoeff gaan in op de historische achtergronden van de Nieuwe Plantage en laten zien hoe uniek de in dat deel van de kasteeltuin aangelegde terrassen zijn. Annechien Bertheux-Graatsma en Jan Piet Puype nemen het Wapenrek met slag-, schiet- en stootwapens in de Herenkamer 'op de korrel'. Gerard Jaspers beschrijft een niet meer aanwezig zesdelig kamerscherm ui...

Dit boek beschrijft de armoede en de caritatieve zorg in katholiek Utrecht vanaf de Middeleeuwen. Het biedt ook inzicht in de wijze waarop de katholieke gemeenschap na de Reformatie in 1580 onopvallend haar weg zocht. Katholieken werden tweederangs burgers die hun geloof niet in het openbaar konden belijden. Kerkgebouwen, kloosters en gasthuizen kwamen in het bezit van de gereformeerde gemeenten, kapittels werden protestantse vermogensfondsen. Ook de armenzorg werd overgenomen. Nadat in 1796 ...

Tegenover Artis in Amsterdam verrees in 1866 het St.-Jacobsgesticht. Dit grootste rooms-katholieke bejaardenhuis boven de grote rivieren was oorspronkelijk bestemd voor een paar honderd arme, oude lieden. De Zusters van Liefde van Tilburg zwaaiden er de scepter. Veel bewoners konden zich niet aan de strenge discipline onderwerpen; er waren jaarlijks 'gestichtsverlaters'. Pas na 1925 werd het leven in Sint-Jacob wat aangenamer. Vanaf 1954 ging het 'rustoord' aan kop in de professionalisering v...

Als zoon van een raadsheer uit de Hoge Raad en neef van de raadpensionaris van Holland werd Anthonie van der Heim (1693-1746) na zijn studie rechten in Leiden achtereenvolgens benoemd tot secretaris van de Generaliteitsrekenkamer, in 1727 vanwege zijn aanleg voor financiële aangelegenheden tot thesaurier-generaal van de Unie en in 1737 tot raadpensionaris van Holland. Hij had te maken met de ambitie van de Friese stadhouders in het Tweede Stadhouderloos Tijdperk (1702-1747), spanningen met P...

'Fries zilver' is zeer gewild bij verzamelaars van antiek zilver. Brandewijnkommen, geboortelepels en trouwkistjes bezorgden de Friese edelsmeden door de eeuwen heen een gedegen reputatie. Sommigen kregen zelfs de status van kunstenaar. Maar klopt dit beeld van het ambacht met de historische werkelijkheid? Peter Schoen heeft uitgebreid archiefonderzoek gedaan naar het edelsmedenambacht in Friesland tijdens de Gouden Eeuw, met name naar de maatschappelijke positie van de edelsmeden. In de zeve...

Etty Hillesum (Middelburg 1941-Auschwitz 1943) heeft niet alleen een dagboek en brieven nagelaten, maar ook een klein citatenboek met afschriften. Samen met Henny Tideman schreef ze 86 citaten in het voorgedrukte boekje Levenskunst. Op zeker moment heeft Tideman dit boekje aan haar vriendin geschonken: 'Veel mooie woorden, geef ik zonder woorden'. Het is dit onopvallend document uit het bezit van Etty Hillesum dat, na jaren van verborgen archiefleven, nu in de openbaarheid komt. Deze studie p...

Het Jaarboek De Achttiende Eeuw, dat met ingang van 2017 verschijnt, is de opvolger van het gelijknamige tijdschrift (1968-2016). Ieder jaarboek bevat een themadossier rond een relevant en actueel onderwerp en een aantal losse artikelen op het vlak van de literatuur, architectuur, muziek en kunst, filosofie, religie en andere aspecten van de culturele, politieke, sociale en economische geschiedenis van de lange achttiende eeuw (1670-1830), zonder geografische beperking. Het dossier van 2017 h...

Inhoud: A. DEMYTTENAERE, Clovis en de Kanaänieten. Het heilshistorisch perspectief van Gregorius van Tours E.J. HARENBERG, De homines franci uit de Codex Laureshamensis D.P. BLOK, De schenking van het ius forestense in Drente aan de bisschop van Utrecht (dd o i, nr. 62) E.N. PALMBOOM, Mensa episcopalis en mensa capituli. Enkele opmerkingen over het ontstaan van aparte vermogens voor bisschop en kanunniken van de Utrechtse domkerk in de tiende en elfde eeuw H. VAN RIJ, De Tielse koste...