In 1668 verscheen in Antwerpen het Traktaat van de kampernoeljes of duivelsbrood, geschreven door paddenstoelenliefhebber en -kenner pater Franciscus van Sterbeeck. De stad wemelde destijds van de Italiaanse kooplieden, die van huis uit dol waren op 'funghi'. Zij leerden Brabantse boeren paddenstoelen zoeken en zo ontstond een levendige handel met als centrum de paddenstoelenmarkt bij de Antwerpse Beurs. In zijn traktaat identificeert Van Sterbeeck eetbare en niet-eetbare soorten en beschrijf...

Van 1599 tot 1795 was de Staatse Raad van Vlaanderen het gerechtshof voor het huidige Zeeuws-Vlaanderen. Het gebied bestond uit het het vrije van Sluis en Vier Ambachten (Hulst, Axel, Asseneder en Boekhoute). De rest van Zeeland viel onder de rechtsmacht van het Hof van Holland, Zeeland en West-Friesland. Daze procesgids beschrijft in hoofdlijnen hoe men voor de Staatse Raad van Vlaanderen procedeerde in civiele zaken, zowel in eerste instantie als in appel.Na een beschrijving van samenstelli...

Gedurende de hele zestiende eeuw was de spanning op religieus gebied te snijden. Overal maakten 'hervormers' zich los van de (rooms-katholieke) moederkerk en braken opstandjes uit. Aan Amersfoort lijken deze woelingen voorbij te zijn gegaan, als we tenminste mogen afgaan op het dagboek dat een van de burgemeesters gedurende zijn ambtsperiode (25 januari 1555 tot 1 februari 1556) bijhield. Slechts één keer heeft Cornelis Volckenszoon het over 'verboden en verdachte boeken, zoals een psalmboe...

De kritische heruitgave van de oude bibliotheekcatalogi van de Franeker universiteit die in 2005 verscheen, maakt het mogelijk om het bezit van deze bibliotheek nauwkeurig te reconstrueren en allerlei boek- en universiteitshistorisch interessante aspecten te onderzoeken. Was zo'n vroegmoderne universiteitsbibliotheek, waar de boeken aan de ketting lagen, bedoeld om te gebruiken of was ze eerder een statusobject? Was de bibliotheek er voor professoren of voor studenten? Diende ze het onderzoek...

In de periode 1600-1750 waren pamfletten in de Republiek het belangrijkste publiciteitsmedium. Met behulp van verschillende tactieken probeerden pamfletschrijvers hun publiek te beïnvloeden. Ze gebruikten hiervoor vaak de dialoogvorm. In dit boek staat een populair type dialoogpamflet centraal, de zogenaamde 'praatjes'. Het gaat hier om ogenschijnlijk realistische gesprekken tussen allerlei inwoners van de Republiek, zoals boeren, schippers, kooplui, kroegbazen, Hollanders, Zeeuwen, Gelderse...

De Amsterdamse Stadsbank van Lening, ook bekend als de Lommerd, bevindt zich nog steeds op dezelfde plek als waar zijn geschiedenis in 1614 begon. De bank, die van stadswege tegen onderpand en een bepaalde rente geldkrediet verstrekte, was en is gevestigd in drie monumentale panden: een turfpakhuis uit 1550, een in 1616 verbouwd restant van een middeleeuws klooster en een in 1667 gereedgekomen monumentaal gebouw. In de bijna vier eeuwen van zijn bestaan is de dagelijkse praktijk van de Stadsb...

In de eeuwenlange strijd van onze voorouders tegen het water geldt het droogleggen van de grote Noord-Hollandse meren in de zeventiende eeuw nog altijd als een verbluffend staaltje van technisch vakmanschap en gedurfd ondernemerschap. Deze prestatie wordt doorgaans in verband gebracht met de VOC-mentaliteit van de toenmalige kooplieden die juist in die jaren dankzij een snel uitdijend handelsnetwerk veel kapitaal hadden vergaard. In Lofwaerdighe dijckagies en miserabele polders staan de koste...

Aan de hand van uitvoerig en nieuw bronnenonderzoek beschrijft Paul Estié de geschiedenis van de Hersteld Evangelisch-Luthersen in Amsterdam. Deze begint in 1791 met de afscheiding van een deel van de bestaande Amsterdamse Lutherse gemeente en eindigt in 1836 met de officiële erkenning en ondersteuning van het Hersteld Evangelisch-Luthers Kerkgenootschap door de staat. Als door een vergrootglas biedt dit boek zicht op ruim vier decennia boeiende en soms uiterst bewogen Amsterdamse kerkelijk...

De naam Robert Hennebo wordt vandaag de dag nog slechts geassocieerd met sterke drank. Dit dankt de dichter aan zijn bekendste werk, Lof der jenever, dat nog steeds wordt herdrukt. Behalve schrijver van dit humoristische lofdicht is Hennebo echter ook soldaat geweest, kroegbaas, acteur aan de Amsterdamse schouwburg, speculant in de windhandel van 1720, zwerver, vertaler en makelaar. Zijn belevenissen bieden genoeg stof voor een vermakelijke schelmenroman. Gerard Schelvis en Kees van der Vloed...