Sinds de tijd van Erasmus duidt het begrip 'Republiek der Letteren' de virtuele gemeenschap van geletterden of geleerden aan, die in beginsel voor iedereen openstond en waarin nationale en confessionele grenzen zouden moeten worden overstegen en een gemeenschappelijke taal werd gehanteerd, aanvankelijk het Latijn en vanaf de zeventiende eeuw steeds vaker het Frans. Deze staat, die zich voornamelijk tot West-Europa beperkte, kende tot het midden van de achttiende eeuw een groot aantal afzonder...

Nijmegen heeft een eigen uitstraling en een eigen karakter. Toch is het niet eenvoudig onder woorden te brengen wat de stad zo bijzonder maakt. Wat bepaalt het Nijmegengevoel? Is dat de gehechtheid aan het landschap en aan iconische gebouwen als de Stevenstoren?

Is het de liefde voor het Nimweegs, de trouw aan NEC? Zijn het de vele studenten en de linkse bestuurscolleges? Of spelen heel andere zaken een rol?

Op zoek naar het Nijmegengevoel sprak de auteur met tientallen Nijmegenaren die in de...

Wetenschappers op reis

Dit nummer is een coproductie met Universitaire Bibliotheken Leiden

Leiden is in 2022 European City of Science. Leiden presenteert gedurende dat jaar een publieksprogramma boordevol wetenschap, kennis, kunst en kunde, voor iedereen

met een nieuwsgierige geest. Een van de belangrijkste partners van Leiden 2022 is de Universiteit Leiden.

De Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) hebben deze kans niet voorbij laten gaan om groot uit te pakken rond het thema wetenschap. Zo...

Het Handboek filmnarratologie vertaalt de binnen de literatuurwetenschap ontwikkelde verteltheorie naar filmtheorie, en onderkent daarbij de eigen aard van de twee media. Want behalve uit tekst en woorden bestaat film natuurlijk ook uit beeld en geluid. Die gelaagdheid neemt Peter Verstraten als uitgangspunt voor een verkenning van onder meer de verhouding tussen tonen en editing en de relatie tussen voice-over en flashback. Tevens verfijnt hij de concepten van visuele en auditieve focalisati...

Huiselijke taferelen werpt een geheel nieuw licht op de beeldenrijkdom van de Hollandse Gouden Eeuw. Uitgangspunt is de stelling dat schilderijen, architectuurtekeningen en andere visuele producten een vorm van kennis belichamen. Die kennis is samengebald in de kunst van het bouwen, het schilderen en de poëzie, maar ook in de wijze waarop burgers in de stad samenleefden of hoe men een huwelijk inrichtte. Een diepgaand onderzoek naar de verbeelding van het huiselijk leven in werken van Simon ...

Stijlfiguren zijn beproefde procedés om een boodschap duidelijk, boeiend en doeltreffend, maar soms ook gezocht, mysterieus en intrigerend over te brengen. Iedere spreker en schrijver zoekt de formulering die het best past bij de situatie, het publiek en het beoogde doel. Zo ontstaan de retorische variaties die stijlfiguren zijn.

Dit Nederlandse lexicon bestrijkt het hele gamma van stijlprocedés. Alle figuren worden strikt gedefinieerd en hun mogelijke functies worden aangegeven. Elk trefwoo...

Martin Heideggers meesterwerk Zijn en tijd uit 1927 is en blijft een boek dat zowel leken als beroepsfilosofen prikkelt en intrigeert. Voor elke generatie lezers rijst echter ook opnieuw de vraag hoe greep te krijgen op dit bergmassief. De filosoof Paul Heeffer herleest in Ontologie en subjectiviteit Heideggers geschrift vanuit een specifieke vraagstelling. Centraal daarbij staat het subject, een begrip dat sinds de moderne tijd een belangrijke plaats inneemt in de continentale wijsbegeerte. ...

Het is dit jaar 25 jaar geleden dat de Franse filosoof Michel Foucault overleed. Zijn naam en faam dankte hij in de jaren zestig en zeventig onder de jongere generaties aan zijn kritiek op de menswetenschappen, zoals criminologie, pedagogie, psychologie en psychiatrie. Hij zag in deze vorm van kennis de macht aan het werk en trok de wetenschappelijkheid van deze disciplines openlijk in twijfel. Het was Rudi Visker die in zijn boek Michel Foucault en de menswetenschappen (1990) nauwgezet het t...