'Okke mijn zoon! Deze boeken moet je met lijf en ziel bewaren. Ze be- en omvatten de geschiedenis van ons hele volk, ook van onze voorouders. Verleden jaar heb ik ze uit de vloed gered tegelijk met jou en je moeder. Maar ze waren nat geworden. Daardoor gingen ze later bederven. Om ze niet te verliezen heb ik ze op overlands papier overgeschreven. Wanneer jij ze erft, moet jij ze ook overschrijven. Je kinderen ook. Opdat ze nooit niet wegraken.' Het Oera Linda-boek is een van de meest intriger...

Müller geeft in dit boek weer hoe de criminaliteit in Haarlem zich ontwikkelde in de periode 1673-1811, en hoe de stedelijke overheid daartegen optrad. Het is een vervolg op een eerdere uitgave, waarin misdaad en straf in Haarlem in het tijdvak 1245-1615 systematisch in kaart zijn gebracht. Het merendeel van de bronnen die Müller heeft bestudeerd, bevindt zich in het Noord-Hollands Archief: het zogeheten Oud-Rechterlijk Archief met daarin onder andere de ‘rollen’ waarin de aanklachte...

De negentiende eeuw was een eeuw vol rampen. Catastrofale stormvloeden, rivieroverstromingen, explosies en stadsbranden: om de zoveel jaar vond er wel een ramp plaats die grote materiële schade aanrichtte en veel mensen het leven kostte. Toch leverde deze rampspoed ook iets anders op, namelijk gevoelens van nationale lotsverbondenheid.

Verbonden door rampspoed brengt de manieren in kaart waarop negentiende-eeuwse Nederlanders tijdens grote rampen vorm en betekenis gaven aan nationale gevoele...

Maaltijden zijn van alle tijden. Waar mensen samenkomen, wordt er gegeten. Het samen eten, dwars door rangen, standen en culturen heen, kan mensen met elkaar verbinden. Deze inzichten, die uit dit onderzoek naar voren komen, lijken maar weinig te zijn doorgedrongen tot de vrijzinnige geloofstraditie. Vrijzinnig geloven en de kerkelijk-liturgische maaltijd staan van oudsher op gespannen voet met elkaar. Het ritueel is zelfs lange tijd afgeschaft geweest. En daar waar het ritueel vandaag de dag...

Iedereen heeft de plicht zichzelf te ontwikkelen tot onafhankelijk denkend mens. Dit kernpunt in het denken van Dirck Volckertsz Coornhert (1522-1590) betekent onder andere dat iedereen toegang moet hebben tot kennis en vorming. Ongeacht afkomst of status. Alleen met goede kennis kun je immers onderscheid maken tussen goed en kwaad, waarheid en leugen, echtheid en schijn. Maar vrije toegang tot kennis en ontwikkeling was in de zestiende eeuw bepaald niet vanzelfsprekend. Bovendien lag het lan...

De uit Utrecht afkomstige predikant en hoogleraar Godgeleerdheid IJsbrand van Hamelsveld (1746-1812) heeft in de laatste twee decennia van de achttiende eeuw een belangrijke rol gespeeld in de Republiek. Hij was niet alleen het prototype van de gematigd verlichte publieke intellectueel, maar had ook een praktisch en moedig aandeel in de revolutionaire bewegingen van zijn tijd. Toch heeft hij maar in beperkte mate de aandacht gekregen die hij verdiende. Het doel van dit boek is om in deze leem...

Vaak wordt de oorsprong van de moderne geschiedwetenschap toegeschreven aan een aantal negentiende-eeuwse historici. De uitgangspunten en zienswijze van moderne historici verschillen echter op essentiële punten van die van hun negentiende-eeuwse collega’s. Een groot aantal portretten van Engelse, Franse en Duitse historici uit de negentiende eeuw toont ons de continuïteit en de breukvlakken tussen de hedendaagse geschiedwetenschap en haar verschillende oorsprongen.

De afschaffing van de trans-Atlantische slavernij wordt over het algemeen gezien als de grootste humanitaire prestatie ooit. We kunnen ons echter afvragen wat de waarde hiervan is aangezien het racisme waar deze slavernij op was gefundeerd, nog altijd welig tiert. Het is al vijfhonderd jaar een instrument voor hebzucht, heerszucht, haat en geweld. Het tast de menselijke geest aan en ondermijnt de (wereld)gemeenschap en de democratie.

Gomes wil met behulp van Toegepaste Geschiedschrijving late...