De Nieuwe Drents(ch)e Volksalmanak, opvolger van de Drentsche Volksalmanak (1837-1851), verschijnt sinds 1883. In de loop van de jaren is de almanak uitgegroeid tot het historisch en archeologisch jaarboek van Drenthe. Het is hét podium voor zowel professionele onderzoekers als amateurhistorici en -archeologen die de resultaten van hun onderzoek op wetenschappelijk verantwoorde wijze aan een breed publiek willen presenteren. In dit nummer staan bijna tien uitgebreide artikelen, waaronder ove...

Eelko Alta was een publieke intellectueel die met zijn rationaliteit veranderingen in de samenleving wist te bereiken. Zo hield hij een volhardend pleidooi voor het inenten van vee. Het meest bekend is hij om zijn betoog over de ondergang van de aarde dat in verband wordt gebracht met Eise Eisinga en zijn bouw van het planetarium.

Ds. Johannes Hendrikus Zelle was al tijdens zijn leven legendarisch. Door zijn opmerkelijke preken, gedrag en voorkomen trok hij zondags volle kerken, soms wel vijfmaal per dag. Deze biografie laat onder andere zien hoe hij zijn eigen weg af moest leggen om predikant te kunnen worden binnen de gereformeerde kerken, waar zijn optreden diepe verdeeldheid veroorzaakte.

Frans Thuijs geeft een indrukwekkend beeld van tweehonderd jaar gerechtelijke uitwassen in de voorbije samenleving van de zeventiende eeuw. Van kleine criminaliteit tot moord, van zedenmisdrijven tot dienstmeidenrumoer, van bedrog tot aanslagen en van justitiële reacties daarop. Dat procesregels niet voor iedereen gelijk waren, is al wrang. Maar nog erger is dat de eigentijdse regelgeving werd genegeerd, met voeten werd getreden, of wel héél erg elastisch werd toegepast, ten bate van het e...

Franciscus van den Enden (1602-1674), de leraar van Spinoza, was een van de radicaalste Verlichtingdenkers van de zeventiende eeuw. Vlak voor zijn veroordeling tot de galg gaf hij toe auteur te zijn van een opmerkelijk utopisch geschrift: Kort voorstel voor de kolonie NieuwNederland. In dat geschrift uit 1662, dat nu voor het eerst in modern Nederlands verschijnt, treffen we een schets aan van een ideale samenleving, te realiseren in de kolonie Nieuw-Nederland, nabij het huidige New York.

Va...

Sinds de coronacrisis weten we dat thuisblijven geen probleem is, als je het maar kunt afwisselen met een wandeling in de buurt. Het ommetje voldoet aan een levensbehoefte: onderweg zijn, en intussen wat mijmeren en rondkijken.

Filosoof Pieter Hoexum gaat in dit boek op zoek naar het ideale ommetje. Het is fijn als je meerdere, afwisselende routes kunt lopen, schrijft hij; langs rijtjeshuizen, villa’s, het industrieterrein, het park, de sloot en het flatgebouw. Er moet onderweg iets te ont...

Leid je het leven dat je wilt leiden? Je denkt misschien van wel. Maar hoe goed ken je jezelf eigenlijk? Misschien heb je je toch laten ketenen door allerlei verwachtingen, door je werk en door je eigen overtuigingen. Plato helpt je om te ontdekken of je als het ware vastgeketend zit in een grot en daar alleen de schaduwen van je goede leven ziet. Hij leert je om je te bevrijden van de schaduwen die je voor de werkelijkheid houdt.

Aan de hand van alledaagse voorbeelden – van klein misverst...

Stel je een woeste zeejager voor van wel twintig meter lang die twee keer zo zwaar is als een bultrugwalvis en tien keer zo hoog als de Tyrannosaurus rex. Met kaken die twee meter wijd open kunnen gaan en volgepropt zijn met 276 gekartelde hoektanden. Deze reuzenhaai, de megalodon, zwom nog maar drie miljoen jaar geleden rond. Dat is nog maar kort geleden als je dat vergelijkt met de dinosauriërs, die 66 miljoen jaar geleden werden uitgeroeid. Toch zijn er nauwelijks vondsten van tanden en w...

In dit fascinerende en prachtig geïllustreerde boek legt de wereldvermaarde paleontoloog Michael Benton uit hoe dinosauriërs zich gedroegen. Hij bespreekt de evolutie, het gedrag, de fysiologie en het uitsterven van dinosaurussen. Omdat de forensische technologie zich snel ontwikkelt, krijgen paleontologen steeds meer inzicht in het dagelijks leven van dinosaurussen. Dit boek legt op toegankelijke wijze uit wat de wetenschappers hebben gevonden. De prachtige, speciaal gemaakte illustraties,...

Klimaatcrisis, natuur-, landbouw- en watercrisis? Zet de natuurlijke watermachine weer aan en we zijn beter opgewassen tegen al deze problemen.

De auteurs bundelen bijna een halve eeuw ecohydrologisch onderzoek en schetsen met die kennis een houdbare toekomst. Zij zien mogelijkheden voor een nieuwe aanpak in Noord-Nederland met een belangrijke rol voor het water uit de diepe bodem. Wanneer oude mechanismen weer hersteld worden, kan het grondwater benut worden ten behoeve van natuur, landbouw...