Weinig woorden maar. De late oudheid lijkt zich terug te trekken in stilte.

Toch merkte Nietzsche al op dat het niet de stemmen waren van Plato of Aristoteles die klonken in Athene, noch die van Cicero of Seneca in Rome, die ons bereikten. Terwijl een wereld ten onder ging, die van het Rijk en haar recht, de antieke filosofie en het antieke heidendom en christendom, beschaving en man vrouw verhouding, nam deze juist in die laatste eeuwen de beslissende vormen aan. De middeleeuwse en onze moder...

Diogenes Laërtius schreef omstreeks de derde eeuw na Christus Leven en Leer van Beroemde Filosofen. Het boek bestaat uit 82 biografiën van filosofen, waaronder belangrijk werk van Epicurus. Het staat vol met anecdotes en lange tijd is dit werk in de filosofie niet als serieuze bron gezien, het zou te onbetrouwbaar zijn. De laatste jaren komt hier echter verandering in en neemt de invloed van het boek sterk toe. Wat is de waarde van dit boek voor de moderne mens en welke filosofen zijn er do...

Dit deel van de methode Wij denken over... is een geheel herschreven bewerking van het eerder verschenen Wij denken over de mens en het goede, theorieboek, geschreven door Huib Schwab. Het behandelt alle eindtermen uit de verplichte domeinen Filosofische Antropologie en Ethiek van het VWO, maar gaat ook verder dan dat. Het huidige verplichte examenprogramma voor filosofie geeft weliswaar ruimte om recht te doen aan de rijke traditie van het denken, maar met de voorgeschreven posities en begri...

'Stadia op de levensweg' is het grote pseudonieme werk van Søren Kierkegaard uit 1845 waarin centrale thema's uit de eerdere geschriften 'Of/Of', 'Vrees en beven' en 'De herhaling' bij elkaar komen.Kierkegaard presenteert hier een verzameling manuscripten die in het bezit gekomen is van Hilarius Bogbinder. De uitgave van Bogbinder bestaat uit het verslag van een feestmaal waarbij de aanwezigen een lofrede op de erotiek houden, een pleidooi voor het huwelijk en het dagboek van een verliefde j...

Omstreeks 1130 schrijft Bernardus van Clairvaux een geestelijk traktaat dat bestemd is voor de tempeliers, een militaire orde. Het traktaat, dat als 'Lofzang op een nieuwe ridderorde' furore maakte, beschrijft de voorwaarden voor en etappes van een leven van ommekeer. Bernardus moedigt de tempeliers aan de wegen van Christus te bewandelen. Het document heeft echter een ruimere portee: over de hoofden van de tempeliers heen richt Bernardus zich tot de ridderklasse van zijn tijd, die zich onder...

In Augustinus' oeuvre is de weerslag van zijn polemische instelling en interesse goed te zien. Tal van werken dragen titels met daarin het woord 'tegen' (het Latijnse contra of adversus), variërend van het vroege Uitleg van Genesis 1-3 tegen de Manicheeërs (389) en de Psalm tegen de Donatisten (394) tot het late en omvangrijke Tegen Julianus (421) en Tegen de Ariaan Maximinus (428). Tot in Augustinus' allerlaatste werk, het Onvoltooide werk tegen Julianus (429), speelt de bestrijding van af...

Omstreeks 1075 werd in de buurt van Luik een man geboren die brede nieuwe horizonten zou openen voor de spiritualiteit van het Westen: Willem van Saint-Thierry. Deze erudiete monnik, eerst benedictijn en later cisterciënzer, kwam als een der eersten naar buiten met zijn affectieve en subjectieve beleving van de Godsrelatie, gevat in een rijk literair oeuvre dat uitdrukking wilde geven aan de cruciale band tussen geloof en beleving. Willem kon geen genoegen nemen met een agnostisch spreken ov...

De Tsjechisch-Nederlandse geleerde Jan Amos Comenius (1592-1670) is een fascinerende schrijver. Wie met een boek van hem begint, komt voor verrassingen te staan. De schrijver neemt je mee langs denkwegen met onvermoede vergezichten, en je weet niet waar je uitkomt.

Met zijn creatieve geest onderneemt Comenius een zoektocht naar een alomvattende wijsheid. Ondanks dit pretentieuze streven, blijft hij doorgaans dicht bij het leven van alledag. Hij laat zien dat de beginselen van wijsheid in het ...

In de Oudheid zelf en gedurende een groot deel van de Middeleeuwen bleef Aristoteles' tractaatje 'Over poëzie' een curieuze tekst, die weinig gelezen werd en waar men maar slecht mee omging. Op een gegeven moment lijkt zelfs het tweede deel, dat over de Griekse komedie ging, ervan afgescheurd en weggegooid. Maar sinds de eerste Latijnse vertalingen in de 13e eeuw, en vooral sinds de Renaissance en de meer dan honderd edities die er in de 16e eeuw van gedrukt werden, is 'Over poëzie' het wer...

'Woord en daad moeten met elkaar in overeenstemming zijn. Dat is geen opgave, maar vloeit voort uit de navolging van Christus. Kun je dat niet opbrengen dan moet je een ander beroep kiezen.'Jacques SchenderlingDit is het eerste boek in het Nederlandse taalgebied dat geheel gewijd is aan de ethische vragen waarmee pastores geconfronteerd worden. Duidelijk wordt waarom het hard nodig is dat er aandacht komt voor de ambts- of beroepsethiek van pastores.Pastores hebben zelf ook behoefte aan duide...