Met een fraaie oorkonde en een gevelsteen werd Bertha Margaretha van der Hof-Kooijman na de oorlog gelauwerd als ‘de moeder van het Rotterdams verzet’. In illegale kringen leek de heroïsche reputatie van ‘tante Bertha ’onomstotelijk, vooral omdat in het laatste oorlogsjaar een uiterst gewelddadige knokploeg haar villa aan de Mecklenburglaan als uitvalsbasis voor overvallen en liquidaties gebruikte. Zelfs de plaatselijke autoriteiten roemden haar toewijding aan de illegaliteit. Maar a...

Op 19 januari 1942 werd het Nederlandse koopvaardijschip Van Imhoff voor de kust van Sumatra gebombardeerd door een Japans vliegtuig, waarna het in de golven verdween. Aan boord bevonden zich bijna vijfhonderd in Nederlands-Indie woonachtige Duitse mannen die aan het begin van de oorlog door de Nederlandse koloniale overheid waren geïnterneerd. De bewakers en de bemanning van de Van Imhoff brachten zichzelf in veiligheid, zonder zich te bekommeren om de in het ruim opgesloten Duitsers. 4...

In juli 2024 trad Dick Schoof aan als minister-president. Hij volgde Mark Rutte op, die het ambt bijna veertien jaar had bekleed – en vormgegeven. Onmiskenbaar heeft het premierschap in die jaren veranderingen ondergaan, niet het minst onder invloed van internationale ontwikkelingen. Als vertegenwoordiger van Nederland in de Europese Raad opereert de minister-president op gelijkwaardig niveau met staatshoofden en regeringsleiders van onder andere Duitsland en Frankrijk; en ook in eigen ...

Elselina Versfelt (1776-1845) brak altijd weer met de regels die voor vrouwen in haar tijd golden. Ze verliet haar gezin om mee te reizen met het Franse leger, soms vermomd als man. Wat ze wilde, was een vrij leven, te paard Europa door. Versfelt was niet alleen amazone, maar ook acteur, uitgever en vooral schrijver.

In 1827-1828 publiceerde ze haar memoires. Deze zeldzame getuigenis van een vrouw over de Franse Revolutie, het tijdperk-Napoleon en de restauratie bleef in Nederland onbekend, m...

Mei 1940. Nog voor het Nederlandse leger zich overgeeft aan de Duitsers, stappen alle ministers op een torpedobootjager richting Engeland. Op de valreep overhandigen ze de sleutels van het land aan de hoogste ambtenaren van de tien departementen: de secretarissen-generaal. ‘Pas goed op het land en als het te gortig wordt moet je aftreden,’ luidt hun laatste instructie.

Wat doen de tien topambtenaren vervolgens? Hoe reageren ze op de eerste fases van de Jodenvervolging, op het inpe...

De Tachtigjarige Oorlog was niet alleen maar een langdurig conflict tussen opstandige Nederlanders en Spanjaarden dat zich binnen de grenzen van de Nederlanden afspeelde. Heel Europa raakte betrokken, direct of indirect. Hier in Nederland kennen wij het verhaal van de Tachtigjarige Oorlog voornamelijk vanuit het perspectief van onze nationale geschiedenis. De Tachtigjarige Oorlog in Europese ogen belicht ook het internationale karakter van deze slepende oorlog, op basis van de ervaringen en p...

Lie Alma-Heijnen (1909-1990) raakte als jonge onderwijzeres uit de arme Drentse veenstreek overtuigd van het socialisme als antwoord op de enorme armoede en ongelijkheid die ze om zich heen zag. De opkomst van het fascisme in Duitsland versterkte die overtuiging en bracht haar uiteindelijk bij de vredesbeweging en later het communisme. Vanwege haar talent voor het houden van redevoeringen groeide Alma-Heijnen in korte tijd uit tot een bekend gezicht in de links-activistische, antifascistische...

In 1946 opent vakantiehuis De Terrorist de deuren voor weduwen en kinderen van gestorven verzetsstrijders en voor mensen die gewond of getraumatiseerd uit de Tweede Wereldoorlog waren gekomen. Ze gingen gratis op vakantie. Uitwaaien op Ameland, in de hoop dat de zeewind hun tranen zou drogen.

Het huis is een oude barak die de Duitsers neerzetten in de duinen, als onderdeel van verdedigingslinie de Atlantikwall. Oud-leden van het Friese verzet kopen het na de oorlog voor het symbolische bedrag...

Kees Jan Dellebeke werkte bijna veertig jaar als inlichtingenman bij de AIVD, voorheen de BVD. Hij was tijdens de treinkapingen in de jaren 1970 bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de selectie van agenten en informanten uit de Molukse gemeenschap. En tot aan de val van de Berlijnse Muur analyseerde hij de spionagepraktijken van geheime diensten van de Oostbloklanden.

In Niet alles blijft geheim haalt Dellebeke uitvoerig herinneringen op aan zijn undercoveractiviteiten. Zo begeleidde hij specia...

Nergens in West-Europa duurde de bevrijding langer dan in Nederland. Nergens ook vond de bevrijding zo versnipperd plaats. Keer op keer veroverden de geallieerden brokstukken Nederland op de vijand, als in een dodelijk spel Pacman. Negen slopende maanden lang. Het geallieerde hoofddoel was om nazi-Duitsland militair op de knieen te dwingen.

In het massale oorlogsgeweld betaalden burgers al te vaak een hoge prijs. Verdriet en vreugde vochten om voorrang, waarbij toeval dikwijls een grote rol s...