Bijna alle samenlevingen gebruiken de vier windstreken ter oriëntatie. Al duizenden jaren staan ze aan de basis van onze reizen, navigatie en verkenningstochten. Toch zijn ze veel veranderlijker en minder universeel dan je zou denken.

In Noord, oost, zuid, west neemt Jerry Brotton ons mee op ontdekkingsreis en laat zien waarom het oosten een bijzondere positie inneemt in de Hebreeuwse cultuur, waarom het noorden boven aan de wereldkaarten van Europa kwam te staan, waarom in het Keizerrijk Ch...

Zelfs als we met het kolonialisme uit het verleden ooit helemaal in het reine zijn gekomen, hebben we nog steeds niets gedaan aan de dramatische manier waarop we nu de toekomst koloniseren. De mensheid palmt de komende eeuw in met dezelfde meedogenloosheid, dezelfde hebzucht en dezelfde kortzichtigheid waarmee in vroeger tijden werelddelen werden toegeëigend.

De kolonisatie van de toekomst is de tekst van de vijftigste Huizinga-lezing, zoals door David Van Reybrouck uitgesproken in de Pieter...

Wat een honderd jaar oude Europese spoorlijn vertelt over de Arabische wereld van nu

We stellen ons het Midden-Oosten voor als een regio vol oorlog en chaos. Maar er rijdt ook nog een trein doorheen, over een Europese spoorlijn van ruim een eeuw oud – aangelegd door Duitsers, Britten en Fransen die op zoek waren naar olie, oudheden en onontgonnen land.

Hoe werkt het koloniale verleden door in het Irak en Syrië van nu? In De Bagdad-Berlijnexpress reist Ana van Es langs dit spoor, vanaf de P...

Lof der zotheid wordt beschouwd als een van de grootste klassiekers

uit de westerse geschiedenis. Deze meesterlijke satire

over de terreur van luidruchtige domheid en de nood aan bescheiden

wijsheid blijft actueel en verdient het om door nieuwe

lezers te worden ontdekt.

Maar de uitgesponnen versie van de bejaarde Erasmus die al zo

vaak is vertaald doet de klassieker geen recht, ontdekte biograaf

Sandra Langereis. In haar aanstekelijke hervertelling grijpt ze

terug op de korte en krachtige ver...

Een jongen vindt de hond van de buren kermend bij zijn platgebrande

huis. Een meisje vliegt een Duitse soldaat om de hals

omdat ze dacht dat het haar vader was die terug was van het

front. We kennen de oorlog als een verhaal van volwassenen,

maar het is ook de geschiedenis van kinderen.

Svetlana Alexijevitsj sprak met de mannen en vrouwen die tijdens

de inval van de Duitsers in Wit-Rusland in 1941 nog kinderen

waren, en vroeg naar hun herinneringen. Hun schokkende

verhalen maken van De laatst...

Erasmus is een van de grootste auteurs van Nederland en België, en zelfs van heel Europa. Hij verpersoonlijkt de overgang van de middeleeuwen naar de moderne tijd. Zijn betekenis voor de literatuur- én wetenschapsgeschiedenis is immens. Erasmus’ duizenden brieven over onderwerpen als gewetensdwang en drukpersvrijheid hebben niets aan zeggingskracht ingeboet.

Het grootste deel van Erasmus’ leven en werk bleef tot nu toe onderbelicht. Sandra Langereis is de eerste biograaf die zijn levens...

Heeft een miljonair recht op zijn rijkdom? Moeten we zelfs een

moordenaar vergeven? En kan een mens ooit zijn lot veranderen?

Het hangt allemaal af van ons antwoord op een fundamentele

vraag: hebben we een vrije wil?

Filosofen twijfelen al eeuwen over het antwoord hierop, en

sinds decennia roepen biologen en neurologen dat de vrije wil

niet bestaat. Ieder jaar stapelt het bewijs tegen de vrije wil zich

verder op: we zijn een product van onze genen, van onze geschiedenis

en van onze omstandigh...

‘Eigenlijk wil ik gewoon elke morgen wakker worden en niks weten en gaan schrijven.’

Dat zegt Remco Campert, de virtuoos terloopse dichter die altijd zijn vinger aan de pols van de tijd heeft gehouden. Het verhaal van zijn leven loopt van de naoorlogse avant-garde via feestende jongeren rond het Vondelpark en toenemende publieke zichtbaarheid naar de stilte van een werkkamer. Er was de afwezige vader, er kwamen en gingen grote liefdes, maar altijd bleef het schrijven, dicht op de eigen huid.

Mirjam van Hengel, die eerder het succesvolle Hoe mooi alles (2014) publiceerde over de liefde tussen Leo en Tineke Vroman, sprak wekelijks met Campert en kreeg inzage in al zijn papieren. Ze schreef een portret over de man die al meer dan een halve eeuw het Nederlandse literaire landschap kleurt, die even graag alleen is als in gezelschap, even lui als productief, even opgeruimd als melancholiek, even betrokken bij de wereld als onverstoorbaar zichze...

Een urgent en fris pleidooi voor filosofie als medicijn tegen polarisatie

Lammert Kamphuis groeide op in een wereld van wij en zij, waarheid en leugen, wit en zwart. Tien jaar geleden brak hij met pijn en moeite los uit zijn streng religieuze milieu in de hoop daarbuiten eindelijk ruimte te vinden voor grijstinten. Tot zijn verbazing ziet hij echter dat de samenleving meer en meer gaat lijken op de fundamentalistische kerk waaruit hij zich bevrijd heeft. We worden opgedeeld in verschillende k...