Een aforisme van Heraclitus, ‘De Natuur houdt ervan

zich te verbergen’, houdt de westerse filosofie al bijna

vijfentwintig eeuwen bezig. De Franse filosoof Pierre

Hadot schreef in 2004 een geschiedenis van de westerse

filosofie in het perspectief van dit aforisme en het

beeld van de sluier van Isis. Moet de mens zich heer en

meester maken van de natuur, of kan niemand de sluier

van de geheimen van de natuur oplichten, behalve

de dichter en de kunstenaar?

Pierre Hadot neemt de lezer mee op...

Toen Columbus bij toeval Amerika had ontdekt, bleef er

een belangrijke vraag over: was het mogelijk om via een

westerse doorvaart Indië te bereiken? Met steun van de

Spaanse koning rustte de Portugees Ferdinand Magellaan

in 1519 een konvooi van vijf schepen uit. Daarmee

wilde hij proberen langs een zuidelijke route in de Grote

Oceaan terecht te komen. De opzet slaagde – ten koste

van vier schepen en vele manschappen.

Na het bereiken van de Indische archipel zou ook

Magellaan omkomen. In ee...

Op 19 juni 1867 wordt keizer Ferdinand Maximiliaan

door een vuurpeloton ter dood gebracht. Zijn laatste

woorden luiden: ‘Lang leve Mexico, lang leve de onafhankelijkheid.’

De executie is de climax van een buitengewoon

machtsspel. De Oostenrijkse aartshertog,

telg uit het illustere geslacht Habsburg en broer van de

Oostenrijkse keizer Frans Jozef, was door Napoleon iii

in Mexico op de troon gezet. In plaats van de hem

voorgespiegelde heldenontvangst wachtte hem een

burgeroorlog waar hij ni...

Willem Elsschot (1882-1960) werd bekend als schrijver maar was vóór alles de reclameman Alfons De Ridder. Zijn zakelijke correspondentie overtreft in omvang vele malen zijn literaire brievenproductie. Romans als Lijmen – Het Been, Kaas en Het Tankschip geven een inkijk in het zakenmilieu waarin de schrijver zijn leven lang vertoefd heeft. In hoeverre heeft dat zakenleven de schrijver beïnvloed?

Vic van de Reijt kreeg toegang tot het zakelijke archief van Alfons De Ridder, dat bewaard was...

Mensen zien zichzelf graag als morele wezens, maar

klopt dat zelfbeeld eigenlijk wel? De wetenschap leert

ons dat we genetisch geprogrammeerd zijn tot egoïstisch

gedrag en volgens scepticisme, relativisme en

nihilisme berust uiteindelijk geen enkel moreel oordeel

op goede gronden.

Simon Blackburn gaat in op de grote vragen rond

geboorte, dood, geluk, verlangen en vrijheid, laat zien

hoe we over de betekenis van het leven kunnen denken,

en waarom we alledaags gemoraliseer beter kunnen

vermijd...

Als Rousseau vijftien is trekt hij de wijde wereld in.

Hij ontmoet mevrouw Warens, later zijn maîtresse,

bekeert zich tot het katholicisme en vervult uiteenlopende

baantjes om in zijn levensonderhoud te voorzien,

van knecht tot huisleraar en van musicus tot gezantschapssecretaris

in Venetië. Hij is voortdurend op

reis en verblijft een jaar in ballingschap in Engeland.

Zijn opera De dorpswaarzegger wordt in aanwezigheid

van koning Lodewijk xv uitgevoerd. Met de roman Julie

ou La Nouvelle Hé...

Een korte, heldere beschrijving van bewustzijn is

vrijwel onmogelijk te geven, maar we weten allemaal

hoe het ‘voelt’ om ons ergens van bewust te zijn. Hersenwetenschappers

en filosofen proberen dit raadsel

te ontrafelen door uit te zoeken hoe het bewustzijn

werkt en wat het precies doet.

Dit Elementaire Deeltje geeft een actueel overzicht

van de belangrijkste overwegingen, argumenten,

theorieën en experimenten over het bewustzijn. Kunnen

we ooit begrijpen hoe uit elektrische activiteit in

de grijze cellen van ons brein een rijke binnenwere...