Dr. Gastony Endre

Debreceni ifjúkor

Ph. D., Univerity of Oregon

Professzor, Augustana University

Az ifjú korom éveiben megharcolt Második Világháború debreceni tüzviharának néhány személyesen megtanúsitott epizódját szeretném ebben az emlékiratban közössé tenni.

“Tulajdonképpen történelem nem a mi tulajdonunk, hanem történelem birtokol bennünket.”

- Hans-Georg Gadamer.

Na de rampzalige tijden die beschreven zijn in Italië, de donkere eeuwen herrijst Italië vanaf het Millennium uit de as. Eerder dan elders in Europa begint het hart van de steden te kloppen. Bedrijvigheid en handel komen op gang, er ontstaan banken en gilden, plattelandsvolk trekt naar de stad. Het groeiend zelfbewustzijn roept ook het verlangen naar autonomie en eigen instituties op. Tegelijk is Italië diep verdeeld. Duitse keizers proberen met wisselend succes hun macht over het schierei...

Menigeen associeert een boerderij met het platteland. In dit boek wordt het voormalig functioneren van de boerderijen en haar bewoners in en rondom de stad nader uiteengezet. Op de zoektocht naar de aanwezigheid van boerderijen in de steden is aandacht besteed aan de archeologische vondsten en het ontstaan van de stadsboerderijen. Van de bekendste boerderijonderzoekers, die zich het hoofd hebben gebogen over de typologie en ontwikkeling van de boerderijen, worden de onderscheiden boerderij- ...

Na de thuisreis als dienstplichtige van de, inmiddels omstreden, ‘missie-Indonesië’ werd de schrijver in 1950 weer gewoon Nederlands burger. Het afronden van een studie, zijn huwelijk en de arbeidsmarkt waren zijn eerste prioriteiten, dus liet hij het ‘Indiëboek’ voorlopig maar even gesloten. Dat laatste bleek ook niet zo moeilijk omdat die ‘missie’ bij hem geen echt trauma had veroorzaakt en hij bovendien vanuit zijn omgeving weinig of geen belangstelling proefde naar details o...

In de tweede helft van de negentiende eeuw ontstond er een felle discussie over de zogenaamde handel in blanke slavinnen. Dit waren in de ogen van het publiek meestal piepjonge, onschuldige vrouwen die eenmaal verleid door bordeelhouders en hun trawanten door Europa werden gedirigeerd om met hoererij voor hen geld te verdienen. Aan de hand van de gegevens uit enkele Nederlandse gemeenten (Rotterdam, Breda, Nijmegen en Den Haag) wordt onderzocht in hoeverre dit klopte. Een onderzoek naar feite...

Nadat meisjes in de jaren 1860 tot de nieuwe middelbare scholen waren toegelaten, volgde spoedig hun wens aan de universiteit te kunnen studeren. In Nederland meldden zich in de jaren zeventig de eerste vrouwen: te Amsterdam in 1876. Sindsdien nam hun aantal nog maar heel geleidelijk toe: van 1876 tot en met 1900 werden 115 studentes daar ingeschreven. In de hier geboden ‘biografische schetsen’ probeer ik hun sociale achtergrond te achterhalen, evenals hun vooropleiding, de gekozen studie...

Terwijl landen als Frankrijk, Spanje en Engeland in de late Middeleeuwen werken aan natievorming en de bouw van staatsinstituties, blijft Italië een intens verdeeld en verbrokkeld land, waar rivaliteit en vijandigheid de boventoon voeren. Dit ook door toedoen van de Kerk, die ‘verdeel en heers’ systematisch inzet als strategie om de seculiere wereld buiten de deur te houden en de eigen macht te conserveren. De gewoonte om vreemde troepen binnen te halen en wispelturige huurlegers in te z...

Gravin Mathilde van Toscane (1046-1115) is een van de machtigste vorsten in de Hoge Middeleeuwen. Voor de geschiedenis van Italië is zij zo belangrijk dat de tweede helft van de 11e eeuw wel het ‘Mathildische tijdperk’ wordt genoemd. Mathilde’s leven staat in het teken van de strijd die zij moet voeren om de enorme nalatenschap veilig te stellen die haar voorouders hebben opgebouwd in Noord- en Midden-Italië. Zij moet het opnemen tegen Hendrik IV, de machtigste keizer van de 11e eeuw.

Haar bondgenoot in de strijd is paus Gregorius VII, die zelf ook verwikkeld is in een oplopend conflict met Hendrik IV. Mathilde gaat tot het uiterste om haar persoonlijke vriend te steunen bij het doorvoeren van belangrijke kerkhervormingen tegenover de keizer die alle touwtjes in handen wil houden....

Elke oorlog is verschrikkelijk. In Europa markeerde de oorlog van 1914-1918 daarbij echter een wel heel macaber dieptepunt. Hoe kon het gebeuren dat het land van Goethe, Bach en Beethoven, en de natie van Proust, Sains-Saëns en Molière elkaar zozeer naar het leven stonden in deze carrousel van de dood?De Grande Guerre is niet zomaar uit de lucht komen vallen. De oorlog van 1870-1871 waarin Frankrijk vernederd werd, had de toon gezet. Dat er daarna nog meer Frans-Duitse oorlogen zouden volge...