In de Eerste Wereldoorlog was Nederland neutraal, maar dat wil niet zeggen dat het er rustig bleef. Integendeel: mobilisatie, inkwartiering, schaarste en distributie van voedsel en allerlei noodzakelijke andere levensbehoeften, van schoenen en papier tot brandstof, en een steeds grotere invloed van de overheid op het economisch leven, met een eindeloos aantal regels en voorschriften. Den Haag was ook destijds al ons Nederlandse bestuurlijke en politieke centrum. De internationale stad van Vr...

1918 is het jaar dat Duitsland de ultieme

poging deed om de strijd in haar voordeel te

beslissen. In 1917 was aan het Oostfront, na

de Russische Revolutie, de oorlog voorbij.

Alle beschikbare Duitse troepen gaan naar

het Westfront. Tot juli 1918 gaan de Duitsers

daar meerdere malen vol in de aanval.

Aanvankelijk met groot succes. Ze dringen

verder Frankrijk in dan ze ooit zijn gekomen.

Ze hebben haast, want de Amerikanen zijn

in aantocht. Voor de Britten en de Fransen

komen die precies op tij...

Het grote Verdriet van België 1914-1918

De vele en massaal bezochte herdenkingen van de laatste jaren hebben het weer aangetoond: de Eerste Wereldoorlog heeft nog steeds de volle aandacht. Juist in de huidige, roerige tijden kijken velen met verbijstering naar wat er in de jaren 1914-1918 is gebeurd. Dat geldt voor alle strijdende partijen. In alle destijds betrokken landen zullen ook in de toekomst de herdenkingen elk jaar op vaste momenten blijven plaatsvinden. Maar nergens is dit zo vaak ...

Deze 39ste Grote Oorlog Kroniek 1914-1918, heeft zes op zichzelf staande essays. Drie ervan beschrijven aspecten van het strijdgewoel van destijds. Een gaat over de bloedigste slag in de Franse militaire geschiedenis, de slag in de Ardennen op 22 augustus 1914. Het tweede over een Duitse tegenhanger daarvan, nl. het allerlaatste Duitse voorjaarsoffensief van 1918. En het derde oorlogsverhaal beschrijft de Slag aan de IJzer, de roemruchte waterplas waarachter de Belgen vier jaar lang nog een k...

De provincie Utrecht had net als de andere delen van Nederland te maken met de gevolgen van de mobilisatie, de grote exodus van Belgische vluchtelingen en de voedselschaarste. En de stad Utrecht nam behalve als soldatenstad ook een bijzondere positie in als verkeersknooppunt van wegen en waterwegen. Dwars door de provincie loopt de Hollandse Waterlinie, die een belangrijke rol zou moeten spelen bij een aanval van vijandelijke legers om de vesting Holland te verdedigen.

Met de vlucht van de vl...

De inwoners van de provincie Zuid-Holland hebben de Eerste Wereldoorlog zeer intens beleefd. Honderden lichamen van omgekomen Duitse en Britse militairen spoelden daar aan en moesten er begraven worden. Hollandse vissers- en koopvaardijboten liepen op mijnen of werden getorpedeerd, honderden bemanningsleden kwamen niet meer terug. Belgische vluchtelingen werden in de Zuid-Hollandse dorpen opgevangen. De gehele kust kreeg versterkte kustbewaking. En ook Zuid-Holland kreeg te maken met schaars...

Tijdens de Eerste Wereldoorlog bleef Nederland neutraal. Dat betekent echter niet dat er niets gebeurde. Integendeel, en alles wat in ons land plaatsvond, vond nog heftiger plaats in de grensprovincies. De Brabanders beleefden de oorlog intens. Het ging om de opvang van honderdduizenden vluchtelingen, smokkel, spionage, inkwartiering van militairen, vordering van paarden en auto's, de invloed van het militaire gezag en de dagelijkse zorg over schaarste en distributie.

In de grotere plaatsen ...

1916 was het tweede volledige oorlogsjaar. Na

de vrolijke optimistische opening van de schermutselingen

in zomer en herfst van 1914 volgde

oorlogsjaar 1915. Het jaar waarin de strijdende

partijen tot de onthutsende ontdekking kwamen

dat oorlogvoeren geen aangenaam tijdverdrijf

was. De schrik sloeg hen zodanig in de benen

dat beide kampen over honderden kilometers

lengte loopgraven aanlegden, ieder aan de eigen

kant van een smalle strook niemandsland

en vandaar uit elkaar voortdurend bestookten.

Dit ging het gehele jaar 1916 door. Vanzelfspreke...