Het strijdvaardige leven van Nobelprijswinnaar Martinus Veltman

Natuurkundige Martinus Veltman (1931-2021) zat provoceren in het bloed. De een vond hem een held, de ander een bruut. Geboren in Waalwijk, met om de hoek schoenenfabriek Van Haren, koos Tini na zijn studie in Utrecht voor de flitsende maar ruwe wereld van de elementaire deeltjesfysica. Allergisch voor autoriteit en recht voor zijn raap hield hij zich staande te midden van Amerikaanse hegemonie. Veltman had het lef om een door col...

Volgens Einstein weten we niet of meetlatten recht zijn en klokken gelijklopen. Hoe kan dat? Als Einsteins theorieën worden uitgelegd, verschuilen natuurkundigen zich vaak achter moeilijke vergelijkingen, terwijl natuurkundige en filosoof Fedde Benedictus laat zien wat Einsteins theorieën ons vertellen over de werkelijkheid om ons heen. In deze zoektocht naar de grenzen van ons begrip, waarin ingewikkelde redeneringen worden afgewisseld met persoonlijke anekdotes, legt Benedictus op een voo...

Hercules op de tweesprong, aarzelend tussen de weg van de deugd en van de ondeugd. Het is een oud, maar blijvend actueel beeld van de mens. Misschien in onze tijd wel actueler dan ooit. Want we zijn de weg kwijt als nooit tevoren. De geesten zijn verward, de zielen onrustig, de levens ongelukkig.

Andreas Kinneging geeft in Hercules op de Tweesprong een messcherpe analyse van de ontreddering en de oorzaken ervan: het onrealistische denken van Verlichting en Romantiek; de afgoderij van vrijheid...

Op 22 november 2023 werd de PVV van Geert Wilders, tot verbazing van zijn vrienden en tot afgrijzen van zijn vijanden, met 37 zetels de grootste politieke partij van Nederland.

Martinus Nijhoff (1894-1953) is altijd gezien als een magiër, wiens suggestieve poëzie glashelder is en tegelijk vaak raadselachtig blijft. Het bekendste voorbeeld hiervan is ‘Awater’, dat volmaakt begrijpelijk is zonder dat ook maar één lezer er helemaal vat op heeft gekregen. Maar er zijn ook gedichten waarvan de eenvoud iedereen direct raakt, zoals ‘Het kind en ik’, ‘Het lied der dwaze bijen’ of de ontroerende gedichten die hij over zijn moeder schreef.

Voor Nijhoffs poëzi...

Een rijk geïllustreerde reis door de gordel van smaragd.

Het ‘prachtig ryk van Insulinde dat zich daar slingert om den evenaar, als een gordel van smaragd’. Met die woorden verheerlijkte Multatuli de kolonie Nederlands-Indië in zijn Max Havelaar (1860). In de vroege negentiende eeuw, na de ondergang van de VOC, werd Indië voor het eerst een echte kolonie van Nederland. Vanaf dat moment gingen reizigers op pad om de binnenlanden van Java, Sumatra en de ‘buitengewesten’ te verkennen: ...

Tom Lanoye schreef al vele onvergetelijke en radicaal-moderne bewerkingen van klassiekers: Goethe, Shakespeare, Sartre, Euripides... Nu zoekt hij het dichter bij huis. Al van jongs af is hij gefascineerd door Reynaert de vos, die zijn mededieren genadeloos afstraft omdat ze denken nog leper te zijn dan hij.

Hoewel geschreven in de middeleeuwen geldt Van den vos Reynaerde als de eerste moderne schelmenroman van Europa, een briljant berijmd en subversief dierenepos. Reynaert zelf raakte als cul...

Een van de grootste wetenschappelijke doorbraken aller tijden was de ontdekking van bacteriën door Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723), die vanwege zijn befaamde microscopen uitgeroepen werd tot een van de grootste Nederlanders. Hij werkte in een tijd waarin de basis werd gelegd voor onze huidige wetenschappelijke praktijk van observatie, controleerbaarheid en publicatie. Als kroon op zijn werk werd hij benoemd tot lid van de prestigieuze Royal Society in Londen.

Van Leeuwenhoek presenteerde...

Het idee dat de wereld kan worden begrepen aan de hand van patronen en onderliggende principes is een van de belangrijkste inzichten van de mens. Dit boek gaat over deze uniek menselijke zoektocht die meer dan 40.000 jaar geleden begon met het krassen van streepjespatronen op mammoetbotten en die heeft geleid tot de wetenschappen van vandaag. Welke routes heeft menselijke kennis doorlopen om van dit bescheiden begin uit te groeien tot onze moderne inzichten over natuur en cultuur?

In een mees...