Volgens Pythagoras is alles getal. Met deze getallen bedoelde hij de natuurlijke getallen en de ratio van natuurlijke getallen. Hij ontdekte die ratio’s ook in de muziek als terts, kwint, enzovoort. De schok was groot toen men in die tijd ontdekte dat er getallen bestaan die niet de verhouding zijn van twee natuurlijke getallen. Dergelijke getallen noemen we irrationale getallen. Deze getallen hebben de wiskunde behoorlijk op zijn kop gezet. En dit boekje gaat over een van de bekendste irra...

Bij een driehoek denk je wellicht aan de meetkunde, maar in dit boekje gaat het over getallen die we in een driehoeksvorm kunnen weergeven. Deze getallen in de driehoek van Pascal heten binomiaalcoëfficiënten; getallen die je uit de kansrekening waarschijnlijk al wel kent. We vinden een groot aantal, vaak verrassende, relaties tussen deze getallen. Zo ontdekken we de getallen uit de reeks van Fibonacci. Ook het binomium van Newton vinden we erin terug. Binomiaalcoëfficiënten spelen ook ee...

De verzamelingenleer ontstond aan het eind van de negentiende eeuw toen Georg Cantor kwantitatieve vragen begon te stellen over deelverzamelingen van de getallenlijn. Het negatieve antwoord op de vraag "Zijn er evenveel natuurlijke als reële getallen?" zette aan tot dieper onderzoek naar de structuur van verzamelingen en hun onderlinge verhoudingen. Dit boek laat zien hoe met verzamelingen gewerkt wordt, hoe de verzamelingenleer gebruikt kan worden om de wiskunde te grondvesten, en dat de ve...

Wiskunde en filosofie hebben samen al een lange geschiedenis doorlopen. In dit boekje richten we onze aandacht op de filosofie van de wiskundige praktijk. Deze discipline beschouwt wiskunde in de eerste plaats als een menselijke activiteit. Men erkent dat wiskundige kennis niet onveranderlijk en onfeilbaar is, maar net zoals andere kennis sociaal, cultureel en historisch gebonden is. We stellen enkele filosofische thema’s voor die opduiken wanneer we de activiteiten van wiskundigen van nabi...

De klassieke Fouriertheorie bestaat uit twee gedeelten: de theorie der Fourierreeksen en die van de Fouriertransformatie. Beide delen spelen een belangrijke rol, zowel in de wiskundige analyse als in de natuurkunde en de ingenieurswetenschappen. De bedoeling van het boek is om een algemene inleiding te geven, die vaste grond biedt bij verdere gespecialiseerde studie, zowel voor de zuivere wiskunde als voor de toepasser. Hoewel het boek niet primair een handleiding is voor toepassingen, wordt ...

De dynamica van continue media zoals vloeistoffen of gassen, is gebaseerd op de wetten van Newton. Hoewel de vergelijkingen die deze wetten weergeven deterministisch zijn, blijken de oplossingen in een aantal gevallen slecht voorspelbaar gedrag op te leveren. Men associeert dit in de stromingsleer met het verschijnsel turbulentie, dat een eeuw geleden voor het eerst uitvoerig werd onderzocht door O. Reynolds. Door recente ontwikkelingen in de mechanica en in de wiskunde is het vakgebied turbu...

Differentiaalvergelijkingen treden op in toepassingsgebieden zoals natuurkunde, sterrenkunde, economie, biologie en op vele andere terreinen. In dit boek wordt, uitgaande van de HAVO-VWO kennis van de wiskunde, een inleiding gegeven in de theorie. In de eerste hoofdstukken worden uitvoerig lineaire differentiaalvergelijkingen bestudeerd. Hiervoor zijn lineaire algebra en de theorie van complexe getallen nodig; deze stof wordt als aanvulling van de HAVO-VWO kennis ter plaatse ingevoerd.

Vele di...

In de 17e eeuw ontwikkelden de wiskunde en de natuurkunde zich hand in hand; hierbij was het wiskundige werk veelal meetkundig, later ontstond de differentiaal- en integraalrekening. In de 19e eeuw werd als zuiver wiskundige bezigheid de meetkunde van gekromde ruimten opgezet: krommen, oppervlakken en meer in het algemeen variëteiten. Dit wordt gezien als variatie op de klassieke Euclidische meetkunde. Het is een van de succesverhalen van de wiskunde dat in het begin van de 20e eeuw blek dat...

De Gulden Snede is een verhouding die al twee en een half duizend jaar, sinds de Oude Grieken, een bijzondere plaats heeft in de wiskunde. Zo'n 800 jaar geleden ontdekte Fibonacci zijn beroemde rij. Het blijkt dat er vele, vaak verrassende, verbanden bestaan tussen de Gulden Snede en de rij van Fibonacci. De eerste helft van dit boekje behandelt de eigenschappen van deze verhouding en rij, en hun onderlinge relaties. De Gulden Snede en de rij van Fibonacci zijn niet alleen wiskundig fascinere...

Over 'wat waar is' kun je flink van mening verschillen. In de wiskunde kun je van alles berekenen en ook vermoedens hebben over het waar zijn van allerlei beweringen. Deze zebra houdt zich bezig met de vraag wat een bewijs is en welke dingen bewijsbaar zijn. Daarvoor zijn er verschillende methoden die worden opgesomd, maar vaak is een tamelijk onverwachte gedachtengang effectief.

Dit laten we zien aan de hand van een groot aantal voorbeelden uit de getaltheorie en de vlakke meetkunde.

Ferdinand...