Al sinds de publicatie in 1944 speelt Kapitalisme en slavernij van Eric Williams een centrale rol in de wetenschappelijke debatten rond slavernij en kolonialisme. In 2022 maakte het, geheel verdiend, de oversteek naar een breed publiek, toen het opnieuw de bestsellerlijsten beklom. Dat succes sluit aan bij de zoektocht naar een nieuw begrip van een verleden van kolonialisme, slavernij en racisme, en de diepe sporen die dat verleden achterlaat in het heden.

‘Meneer Williams,’ reageerde ee...

In Martelaarschap verkeert J.J. Voskuil in een diepe existentiële crisis. Zijn laatste strohalm, het dagboek dat hem al 27 jaar dag in dag uit lucht geeft, biedt hem geen uitweg meer. Halverwege 1966 houdt hij helemaal op met zijn notities. Hij ploetert dan nog wanhopend door aan Binnen de huid, zijn geniale zelfafrekening, die hij begin 1968 voltooit. Daarna valt hij stil, tot hij in 1972 de pen weer oppakt en het schrijven herontdekt. Eerst wat plichtmatig, maar al snel raakt Voskuil in ee...

Een man die in een witte vrouwenmantel door het drukke centrum van een stad rent, de menigte ontvlucht, naar een plek waar niemand hem nog kan volgen. Een ander die plots een brief ontvangt – een dreigbrief? Van wie? In wat voor onbegrijpelijke taal? Een verhalenventer op een klein station, die zijn teksten aan reizigers probeert te slijten, al passeren er steeds minder treinen. De personages die Oğuz Atay in zijn verhalenbundel opvoert, staan Turkse lezers in het geheugen gegrift.

Oğuz ...

Sinds haar romandebuut Bleekers zomer (1972) is Mensje van Keulen niet meer weg te denken uit de Nederlandse letteren. Ze is een verhalenschrijver pur sang en weet als geen ander haar personages met een paar pennenstreken tot leven te wekken. Bijna achteloos kan ze een verhaal over gewone mensen uit de hand laten lopen.

Of het nu haar indringende romans, openhartige dagboeken of sublieme verhalen zijn, Van Keulens werk wordt gekenmerkt door eenzaamheid, teleurstellingen en ons onvermogen om ...

In maart 1933 valt de Gestapo de kantoren van uitgeverij Kiepenheuer in Berlijn binnen en neemt de administratie, het archief en de boeken in beslag. Het fonds telt heel wat linkse en joodse auteurs, onder wie Joseph Roth. Zijn boeken worden op 10 mei op het plein voor de universiteit aan Unter den Linden verbrand.

Een deel van het Kiepenheuer-archief kon uit de handen van de Gestapo worden gered en werd in de jaren zeventig weer ontdekt. Er kwam een bruin mapje uit tevoorschijn met daarop i...

Voskuils dagboeken zijn een zeer persoonlijke kroniek van een tijdvak, ruwweg twee derde van de twintigste eeuw. De naoorlogse intellectuele en kunstzinnige elite wordt geportretteerd en gefileerd, geheel in lijn met en stijl van Het Bureau. De dagboeken zijn een fantastische aanvulling op dat beroemde magnum opus, en geven er verdieping aan. Bovendien ontleedt Voskuil zichzelf genadeloos. Het levert een zelfportret op dat, zoals hij dit zelf uitdrukt, niet altijd sympathiek is.

In dit eerste...

Als iemand de statuur van het essay in Nederland hooghoudt, dan is het Tijs Goldschmidt. Hij toont aan dat het genre niet moeilijk is, maar juist een sprankelende uitdaging om mee te denken. Goldschmidts essays zijn voor alle zintuigen en kunnen alleen op het puntje van de stoel genuttigd worden.

De jury van de P.C. Hooft-prijs omschrijft Tijs Goldschmidt als een essayist pur sang: ‘Hij schrijft nooit zomaar een populairwetenschappelijke verhandeling, hij bedrijft literatuur. Hij formuleert...

Vertaald door Margriet Berg en Marja Wiebes

Het proza van Ivan Boenin (1870-1953, waarin de ondergang van de Russische aristocratie een terugkerend thema is, bestaat voor een belangrijk deel uit verhalen. Deel 1 van zijn vierdelige Verzamelde werken bevat 32 verhalen uit de periode 1892-1913.

Tegelijk met Diepe eb verschijnt van Willem Jan Otten een essayistische poëziebelijdenis. Want Otten is niet slechts een begenadigd dichter, maar eveneens een groot bewonderaar en duider. ‘Wil je mij poëzie leren?’ vroeg het meisje Fanny Brawne aan haar buurman John Keats, in 1818. Willem Jan Otten stelt die vraag aan iedere dichter die hem bezighoudt. In het boek zijn dat onder anderen: Les Murray, Ida Gerhardt, Chr.J. van Geel, Judith Herzberg, Elisabeth Eybers, Tomas Tranströmer, Jo...

Heere Heeresma (1932–2011), volgens Cherry Duyns de ‘grootvorst van het verhaal’, debuteerde in 1954 als dichter, maar werd vooral bekend door de in alcohol gedrenkte novelle Een dagje naar het strand (1962), het buitengewoon geestige Han de Wit gaat in ontwikkelingshulp (1972) en de verhalenbundel Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming (1973). Daarover oordeelde Willem Frederik Hermans, toch berucht om zijn kritische, of beter vernietigende meningen: ‘Het beste boek da...