Stalingrad, kerst 1942. Geplaagd door snerpende kou en het zenuwslopende geluid van mortierinslagen zongen Duitse soldaten kerstliederen. Ze aten hun schamele rantsoenen, verlangend naar gedekte kersttafels en ovengebraad. Op Guadalcanal in de Stille Oceaan aten Amerikaanse mariniers diezelfde kerst ingevlogen kalkoen, als ze respijt hadden van de bloedige strijd tegen fanatieke Japanners. Onder een heldere sterrenhemel pinkten ze tijdens de mis een traantje weg, denkend aan hun familie thuis.

Ook in schuttersputjes in de Ardennen en aan boord van marineschepen werd kerst gevierd, hoe erbarmelijk de omstandigheden ook waren. Datzelfde gold voor het thuisfront, waar vieringen noodgedwongen plaatsvonden in Berlijnse schuilkelders of Londense metrostations. Krijgsgevangenen keken uit naar kerstpakketten van thuis. Zelfs in naziconcentratiekampen putten gevangenen hoop uit het kerstfeest, al ging hun lijden onverbiddelijk door...

De Tweede Wereldoorlog was bijna afgelopen. Toch werden er op de vooravond van de bevrijding, op 31 maart 1945, vijf mannen doodgeschoten aan de Meppelerstraatweg in Zwolle als vergelding voor een aanslag op een spoorbrug. Wilhelmus van Dijk, Hermanus Bosch, Willem Sebel, Johannes Muller en Berend IJzerman. Zij hadden allemaal gestreden tegen de gehate bezetter en waren voor verschillende vergrijpen vastgezet: Wapenbezit, spionage of hulp aan onderduikers. Zij zouden de doodstraf krijgen voor...

On the last page of the Christmas 1944 edition of The Clarion prisoners of war at Stalag VIIIB (344) Lamsdorf were invited to take part in a competition to design the cover of the Spring 1945 edition, entries to be submitted by 31st March 1945.

On 22nd January 1945 the German guards began evacuating the camp, and indeed most of their POW camps westwards, away from the rapidly advancing Soviet army. Thus began the terrible Long March in extreme winter conditions, that the POWs had to endure w...

Steenwijker Gerrit Pit zit tijdens de Tweede Wereldoorlog mede door toedoen van zijn broer Piet, die lid was van de NSB, zo’n tweeënhalf jaar lang in de kampen Amersfoort en

Sachsenhausen. Tegen het einde van de oorlog overleeft Gerrit een dodenmars van twaalf dagen, waarbij hij met duizenden medegevangenen onder erbarmelijke omstandigheden te voet wordt meegevoerd door nazi-Duitsland. In mei 1945 keert Gerrit terug naar Steenwijk en in juni wordt hij staflid van het interneringskamp De Ee...

Je staat aan de rand van een tarweveld in het gehucht Rademakersbroek bij Varsseveld, waar op een dag in maart 1945 46 mannen werden geëxecuteerd en je denkt: hier is het gebeurd. Of je loopt in voormalig Kamp Amersfoort over de schietbaan, 350 meter lang, uitgegraven door gevangenen met de schop – en je realiseert je dat de dood hier destijds nooit ver weg was. Of je ziet de vroegere gevangenis Blokhuispoort in Leeuwarden, waar in december 1944 het verzet zonder een schot te lossen 51 gev...

Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft de Mechelse bevolking af te rekenen met verschillende drama’s: bezetting, honger, bombardementen, naziterreur. De oorlog stelt mensen voor fundamentele keuzes: wie kiest voor verzet, wie voor collaboratie? Welke prijs hebben die keuzes? Hoe slaat de gewone Mechelaar zich door de donkere oorlogsjaren? Gebeurtenissen op verre fronten oefenen een invloed uit op het dagelijkse leven in de Dijlestad, Kazerne Dossin is tot op vandaag een beladen historische pl...

In de zestiende eeuw kwamen de Lage Landen in opstand tegen het katholicisme en de suprematie van hun Spaanse vorst Filips II. Het werd het begin van de onafhankelijkheid van de Nederlanden. Maar door brutale botsingen tussen katholieken en protestanten, harde economische concurrentie en politiek schaakspel ontstond een breuk tussen de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden. Van het begin in 1565 tot 1588, toen de revolutie evolueerde naar een reguliere oorlog tussen Spanje en de Verenigde Ned...

Van 1 oktober 1939 tot 1 oktober 1946 coördineerde de Rijksinspectie

Kunstbescherming onder leiding van Jan Kalf de bescherming van monumenten,

musea, archieven en bibliotheken tegen oorlogsgevaar. Tienduizenden

kunstschatten, historische objecten, bibliotheken en archieven werden

geëvacueerd naar veilige onderkomens als scholen, kerken, binnenschepen,

kastelen en speciale bomvrije schuilplaatsen. Kieskamp nuanceert het

algemene beeld dat roof door de Duitsers de enige bedreiging was voor het

Nederlandse erfgoed. Ze laat zien hoe honderden vrijwilligers dit erfgoed m...

Over oorlog wordt veel gesproken, maar te weinig nagedacht. Beoordeeld naar de aangerichte schade, de omvang van het veroorzaakte leed en de eraan verbonden morele schuld, is oorlog het grootste kwaad op aarde. Daaruit volgt dat geen enkel humaan doel oorlog kan rechtvaardigen.Een oorlog is geen ongelukkig natuurverschijnsel dat ons overkomt, wel een calamiteit die het resultaat is van bewuste voorbereidingen en beslissingen. Waarom doen we dat? Waarom zijn we bereid voor het goede dat we wil...

DEEL III

Over de luchtoorlog 1940-1945 boven de Alblasserwaard en het Eiland van Dordrecht is tot op heden, op het gebied van historiografie, nauwelijks iets gepubliceerd. Deze kroniek van de luchtoorlog in het zuidelijk deel van het Groene Hart en de Dordtse polders, beschrijft dan ook een uniek stuk geschiedenis over de luchtstrijd tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Op 10 mei 1940 barst de oorlog in alle hevigheid los tijdens de luchtlandingen op en rondom het Eiland van Dordrecht. Later gevol...