Na de kloeke satirische ‘universiteitsromans’ Onder professoren en Uit talloos veel miljoenen duurde het zes jaar voor er een nieuwe roman van Willem Frederik Hermans verscheen. Een heilige van de horlogerie (1987) vertelt het verhaal van klokkenmaker/filosoof Constantin Brueghel, die heimelijk verliefd is op de Amerikaanse actrice Louise Brooks. Twee jaar later kwam de omvangrijke en fascinerende roman Au pair, ‘de beste sinds Nooit meer slapen’ (Trouw), waarin vooral de verhouding t...

Deel 15 van de Volledige Werken van Willem Frederik Hermans bevat De schrijfmachine mijmert gekkepraat, Wittgenstein, Gitaarvissen en banjoklokken en MalleHugo.

In Wittgenstein uit 1990 staat alles wat Hermans tot op dat moment over deze Oostenrijkse filosoof had gepubliceerd. Waarom Hermans over Wittgenstein schreef formuleerde hij in 1965 in een brief aan Rudy Kousbroek: ‘... niet alleen omdat ik een en ander aan W. te danken heb, maar ook om duidelijk te maken dat mijn uitgangspunt een...

‘Goldschmidt-variaties’ worden ze wel genoemd, de essays van Tijs Goldschmidt, waarin niets is wat het lijkt, en waarin cultuur en evolutie altijd meer met elkaar te maken hebben dan je op het eerste gezicht vermoedt. In een essay over digitalisering van teksten zoekt hij naar parallellen tussen het kopiëren van DNA en het steeds nauwkeuriger kopiëren en sneller verspreiden van teksten (‘culturele evolutie’). Daarnaast zet hij de biologische betekenis uiteen van, onder veel meer, de...

In deze bundel essays staat het lichaam centraal. Dat lichaam wordt uit elkaar gehaald, geanalyseerd, verlengd, weer in elkaar gezet, en soms zelfs gewichtloos gemaakt.

De ik van deze essays wil in haar jeugd het liefst géén lichaam hebben en onzichtbaar zijn. Ook voelt ze zich meer een tussenmens. Later zal ze vaak uit haar lichaam verdwijnen en onbereikbaar worden. Gaandeweg krijgt ze vrede met haar lichaam, kan ze er steeds meer in landen, en met beide voeten op de aarde komen te staan.

Maar echt houvast vindt ze pas in het water waar ze vrijwel dagelijks zwemt, in alle mogelijke (weers)omstandigheden. In de zwemverhalen onderzoekt ze de grenzen van haar lichaam, en overschrijdt ze af en toe. Steeds meer ziet ze zichzelf als een waterwezen...

In 'Briefroman' geeft Juli Zeh, een van de meest toonaangevende Europese schrijvers van dit moment, een inkijkje in haar schrijverschap. Zeh is bekend van haar romans 'Speeldrift' en 'Nultijd' en ontving voor haar werk een groot aantal prijzen. Door middel van brieven gericht aan haar man, een bevriende literatuurwetenschapper en een bevriende collega geeft ze op een praktische en verhalende wijze inzicht in de manier waarop haar literatuur tot stand komen. Daarnaast gaat 'Briefroman' in op h...

In hoeverre mogen we ingrijpen in de natuur? Dit urgente vraagstuk domineert de familiegeschiedenis van Jac. P. Thijsse. In zijn populaire Verkade-albums leerde hij Nederland begin vorige eeuw om de natuur te koesteren. Hij gaf de aanzet tot de oprichting van Natuurmonumenten. Zijn zoon Jo Thijsse volgde een ander pad. Hij specialiseerde zich in de waterloopkunde en werd de wetenschappelijke man achter de Afsluitdijk en de Deltawerken.

In dit fijnzinnige essay onderzoekt Eva Vriend de grenzen ...

Een romanschrijver is geen puntenslijper in een ivoren toren. Wie literaire fictie bedrijft, wordt gevoed door straatrumoer en wetenschap en alles daartussenin. Een schrijver is schatplichtig - aan vakgenoten en voorgangers, aan roemruchte rebellen en de hele verleden tijd.

Schatplicht bevat essays over de actualiteit van het verleden en de historiciteit van het heden. Over inspiratie en fascinatie, over de valse troost van vroeger en het belang van helden, over wetenschap als vorm van verbee...

In mijn beleving is de weg naar het boek niet even toegankelijk voor iedereen. Wie zich druk maakt over leesbevordering moet eerst weten waarom het boek door zoveel jonge mensen wordt afgewezen. Wat is er zo afstotend aan? Worden de woorden niet begrepen, wordt de schoonheid van een roman niet langer gezien?

In Lang leve de lezer houdt Alex Boogers een vurig pleidooi voor het lezen. Hij werpt zijn licht op de kloof tussen de culturele elite en de schrijvers buiten de gevestigde orde. Media, sc...

Twee geïdealiseerde vrouwenfiguren staan aan het begin en het einde van de Beweging van Tachtig: Mathilde was de gedroomde geliefde van Jacques Perk en Mei die van Herman Gorter. De vier dichters die de vernieuwing bepaalden, Jacques Perk, Willem Kloos, Albert Verwey en Herman Gorter, worden in dit boek in hun onderlinge samenhang en in hun prestaties beschreven.

Aansluitend komt een document ter sprake dat tot nog toe weinig aandacht kreeg: de maar in één handschrift bewaarde sonnettencyc...

De essays in Razende stiltes vormen een waaier van uiteenlopende culturele, sociale en politieke kwesties, nu eens opschuivend van stil naar roerig, dan weer in een toon die onder de hoofdtoon meeklinkt. De elf opgenomen essays zijn ondergebracht in drie afdelingen: Taal van de stilte, Transities en De stiltes van geweld. Beginnend bij kunst en architectuur, zoals beleefd in Japan maar niet alleen daar, beweegt het schouwspel dat ons geboden wordt zich naar groepen vluchtelingen die zich tuss...