Walter Benjamin (1892-1940) was een Duits-Joodse schrijver die in de jaren 1920-1930 enkele filosofische werken publiceerde, maar zich vooral profileerde als literair criticus. Voor zowel Hannah Arendt als Susan Sontag was hij een belangrijk auteur. Beiden hebben een essay aan hem gewijd, en die zijn hier in één uitgave samengebracht. Hannah Arendt grijpt terug op persoonlijke herinneringen en werkt haar beroemd geworden karakterisering van Benjamin als parelduiker uit. Susan Sontag gaat di...

De lockdown heeft ons zwaar op de proef gesteld. Achter de politieke vraag ‘Hoe komen we hieruit?’ duikt inmiddels de vraag op: ‘Waar ben ik?’ Bruno Latour zoekt naar antwoorden in een filosofisch verhaal, met als leidraad 'De gedaanteverwisseling' van Kafka. De protagonist van die novelle, Gregor Samsa, wordt op een ochtend wakker als een ‘monsterachtig ongedierte’ en krijgt daardoor een ander perspectief op de wereld, een aards perspectief in de interpretatie van Latour. Hebben ...

In De goddelijke komedie van Dante verspreidt het grote licht zich in sublieme cirkels in het Paradijs en dwalen de kleine vuurvliegjes in de Hel. De jonge Pier Paolo Pasolini, die dit werk secuur las, zag tijdens een wandeling in de nacht plotseling een zwerm vuurvliegjes. Het is 1941, Mussolini is aan de macht. Het onschuldige fonkelen van de vuurvliegjes staat in schril contrast met het felle licht dat de fascistische dictator omhult: Dantes universum in omgekeerde vorm.

De vuurvliegjes ke...

Transparency is the metaphor of our time. Whether in government or corporate governance, finance, technology, health or the media – it is ubiquitous today, and there is hardly a current debate that does not call for more transparency. But what does this word actually stand for and what are the consequences for the life of individuals? Can knowledge from the arts, and its play of visibility and invisibility, tell us something about the paradoxical logics of transparency and mediation? This O...

Kosmopolitisme – wereldburgerschap – lijkt een antwoord op grote en wereldwijde problemen als armoede, migratie en klimaatverandering. Kosmopolitisme kan ook een antwoord zijn op populistisch nationalisme en religieus fundamentalisme.

In dit boek ontrafelt Ralf Bodelier het kosmopolitische denken sinds de klassieke oudheid. Dat doet hij door grote kosmopolieten te vragen wat hun denken kan betekenen voor Grace Phiri, een extreem arme vrouw in het hedendaagse Malawi.

In boeiende essays nee...

Onder onze kleren zijn we allemaal bloot, maar opvattingen over hoe we met naaktheid omgaan zijn sterk cultuurgebonden. De vrolijke naturist is een toegankelijk geschreven cultuurfilosofisch werk over allerlei aspecten van naaktheid en naturisme. Tegelijkertijd is het boek een ludieke inleiding in filosoferen. Van den Berg laat zien hoe je aan de hand van het thema naaktheid kunt nadenken over taboes, emoties en opvattingen over schaamte. Hij schaamt zich bovendien niet om het ook over zijn p...

We begrijpen niets van de politiek van de laatste decennia als we het vraagstuk van het klimaat niet centraal stellen, dat is de prikkelende hypothese van filosoof Bruno Latour. De klimaatkwestie behoort tot de kern van de geopolitiek en is rechtstreeks verbonden met ongelijkheid en onrechtvaardigheid. Dit blijkt uit de terugtrekking van de Verenigde Staten uit het Parijse klimaatakkoord, de toename van migratiestromen als gevolg van oorlogen en klimaatmutatie en de Brexit. Het is alsof een g...

Woorden en stilte wisselen elkaar voortdurend af. Hun waarde en betekenis zijn maatschappelijk en cultureel bepaald. Ze verschillen ook van mens tot mens. Wie wil nadenken, mediteren of tot innerlijke rust komen, zoekt de stilte bewust op. Sommigen beschouwen haar als een vorm van stilzwijgend geluk, terwijl anderen er juist bang voor zijn en zich voluit storten in werk, afleiding of ontspanning. Wel of niet gewenst, stilte heeft altijd het laatste woord.

In een wereld waar communicatie norm ...

Voor het jaar 2016 was Stan Maes benoemd op de wisselleerstoel Willy Calewaert, gevestigd door de vzw 'De Mens Nu' aan de Vrije Universiteit Brussel. De colleges die hij verzorgde, vormden de basis voor dit boek. Hij gaat daarbij uit van vragen als: Wat hebben we geleerd van de belangrijkste verlichte denkers? Wat zijn de belangrijkste gevolgen van de Verlichting voor onze westerse samenleving en wat is de kritiek op de Verlichting?

Hij bespreekt ook de verdere ontwikkeling van het westers me...