Dat wij nu, van Limburg tot Groningen en van Holland tot Overijssel, hetzelfde land delen, berust grotendeels op stom toeval. Men nam in het verleden beslissingen die op dat moment het best leken, vaak vooral om zichzelf en de directe omgeving te bevoordelen of te beschermen. Maar de grenzen hadden heel anders kunnen liggen, Nederland had een republiek kunnen blijven, en had zelfs permanent ingelijfd kunnen zijn door Frankrijk, Spanje, Duitsland of Engeland.

In Het ontstaan van Nederland bezi...

Meer dan honderd partijen werkten mee aan een ontwerpakkoord om de Nederlandse CO2‑uitstoot in 2030 met ten minste 49 procent terug te dringen. Voorzitter van het Klimaatberaad Ed Nijpels presenteerde het ontwerpakkoord aan het kabinet. De plannen werden doorgerekend en van kanttekeningen voorzien. Daarna was het aan de politiek om keuzes te maken over het tempo waarin klimaatverandering moet worden aangepakt, over de financiering van de voorgestelde maatregelen en over de verdeling van de ...

Dit is het vervolg op het immens succesvolle in 2004 verschenen 'In Europa'. Waar bij 'In Europa' de focus ligt op de in zoveel opzichten gruwelijke 20ste eeuw, getekend door twee wereldoorlogen, gaat 'Grote verwachtingen' over de eerste twee decennia van de eenentwintigste eeuw.

Geert Mak schetst de sfeer en stemming tijdens de eeuwwisseling, het optimisme dat toen hoogtij vierde maar gaandeweg verdween, de gevoelens rond de invoering van de euro, de gevolgen van de aanslag op de Twin Tower...

Door de coronacrisis is eens te meer de ingewikkelde relatie tussen politiek en wetenschap blootgelegd. Het kabinet bestrijdt de pandemie op basis van adviezen van wetenschappelijke experts, die verondersteld worden neutraal én onafhankelijk te zijn. De beleidskeuzes die daaruit volgen worden steeds meer onderwerp van (politieke) discussie, waardoor ook de adviseurs zelf onderdeel van het politieke debat worden. Dit jaarboek belicht deze interactie tussen politiek en wetenschap vanuit divers...

Hoe kwam het dat de Republiek in de zeventiende eeuw kon uitgroeien tot een wereldmacht? Welke rol speelde Nederland in de eeuwen daarna op het internationale toneel? Wat was kenmerkend voor de Nederlandse economie sinds de zestiende eeuw? Hoe ontwikkelden zich de politieke verhoudingen in het binnenland? Welke rol speelde de ‘verzuiling’ en hoe zijn de opkomst van het populisme en de huidige partijpolitieke versplintering te verklaren?

In zijn antwoord op deze en andere vragen geeft Fris...

Sinds de Toeslagenaffaire regent het rapporten en commentaren over het probleem van de ontoegankelijke overheid: burgers verdwalen in een woud van uitvoeringsorganisaties. Ze worden geacht zelfredzaam te zijn, maar hun (digitale) geletterdheid is ontoereikend. De overheid heeft haar ‘loketfunctie’ verzaakt en moet haar dienstverlening laagdrempeliger maken. Zij moet zorgen dat iedereen weer mee kan doen.

In de Bataafse Republiek, zoals Nederland na de revolutie van 1795 ging heten, beston...

Geografie, geschiedenis, geloofsleer, cultuur, economie, politiek.

De publieke en wetenschappelijke belangstelling voor de islam is de laatste jaren stormachtig toegenomen. Verwonderlijk is dat niet. Het gaat om een zesde van de wereldbevolking, en om een godsdienst en cultuur met een steeds groter politiek gewicht. De islam is niet meer ver van ons bed: via de media en migranten krijgt men er in het Westen elke dag mee te maken.

De islam is dus dichtbij maar is ons ook vreemd. De godsdienst ...

Het begrip 'nationalisme' is terug van weggeweest, ook binnen Europa. Ondanks de toenemende globalisering is het nationalistische denken de afgelopen jaren alleen maar sterker geworden. Maar deze liefde voor het vaderland heeft sinds de 20e eeuw wel een ander gezicht gekregen. Joep Leerssen geeft een historisch overzicht van de opkomst en ontwikkeling van het nationale denken in een culturele en ideeënvormende context. Hij laat zien hoe dit denken na 1800 een allesbeheersende, politieke ideo...

In Vijftig jaar leraren opleiden komen zowel de geschiedenis van de verschillende lerarenopleidingen aan bod als thema’s die overstijgend zijn. Sommige van de geschetste ontwikkelingen bestaan al zolang er lerarenopleidingen bestaan, zoals de kloof tussen theorie en praktijk en samenwerking met scholen. In andere hoofdstukken gaat het over relatief nieuwe ontwikkelingen, zoals het opleiden van academische leraren voor het primair onderwijs en internationalisering. Het boek maakt duidelijk h...

Toen 55 jaar geleden Democraten 66 werd opgericht, was het een vreemde eend in de bijt. Hans van Mierlo en zijn medeoprichters wilden met D’66 het bestaande politieke bestel doen ontploffen, waarna de partij zich zou opheffen. Ze wilden pragmatische politiek bedrijven, die antwoord gaf op de vragen van de moderne maatschappij. Ideologie was een verboden woord. D’66 was niet georganiseerd als klassieke massapartij, maar experimenteerde met een ledendemocratie van one man one vote. De parti...