'Ik vraag u: Willen jullie een totale oorlog?', aldus Joseph Goebbels op 18 februari 1943 in het Berlijnse Sportpalast. Zijn rede wordt beschouwd als een verraderlijk voorbeeld van nazi-propaganda. De genocide op de Joden wordt er nauwelijks in verhuld. Het publiek reageert met gejuich op de uitbarstingen van de minister. Met zijn toespraak zette Goebbels zichzelf neer als de vertegenwoordiger van een Duitse 'Volksgemeinschaft'. Voor de minister van Propaganda stond er echter meer op het spel...

De Walburgiskerk in Zutphen kent een lange en fascinerende

geschiedenis: van middeleeuwse hoofdkerk van Stad en

Graafschap Zutphen, via de Reformatie en de Tachtigjarige

Oorlog naar de moderne tijd met haar restauraties, de Tweede

Wereldoorlog en de lange weg van herstel.

Jos Hartman

beschrijft het roerige verleden van het gebouw, de gebruikers

en het gebruik. Daarna volgt een rondgang door de kerk, langs

schilderingen, beeldhouwwerk, grafzerken, de unieke

kaarsenkroon, doopvont, orgel – a...

'Voddenjood' ervaren wij nu als een aanstootgevend woord. Maar wie doet alsof het nooit heeft bestaan, ontkent een belangrijk deel van de joodse geschiedenis. Voor veel Nederlandse joden was de straathandel, bijvoorbeeld in vodden, lang de enige bron van inkomsten. Ook in joodse bronnen kregen dergelijke kramers en venters lang etiketten opgeplakt als 'brillenjood', 'klerenjood' en 'sinaasappeljood'. De meeste straathandelaars (m/v) hebben nauwelijks sporen nagelaten. Toch weet Ewoud Sanders ...

Deze essaybundel toont met twaalf krachtige voorbeelden hoe samenwerken in de nieuwe economie noodzakelijke transities op sociaal, groen en economisch gebied mogelijk maakt. Deze ‘nieuwe polder’ wordt al elke dag vormgegeven door denkers als Annemieke Roobeek, Jeroen Rijpkema, Hans Spekman, Tof Thissen en Laura van Geest. In de bundel laten zij hun licht schijnen op alle maatschappelijke uitdagingen van nu. Dijken worden doorgeprikt, bruggen geslagen en nieuwe gebieden ontgonnen. Zodat di...

Al vanaf de tijd dat gevist werd op haring en walvis trokken Nederlanders en

Vlamingen met behulp van goede zeekaarten steeds verder de wereldzeeën op.

Op hun reizen kwamen de zeevaarders in aanraking met grote en gevaarlijke

land- en zeedieren zoals haaien, orka’s, walrussen, zeekoeien, narwallen, ijsberen,

maar ook leeuwen, tijgers, olifanten, neushoorns, nijlpaarden, giraffen en

komodovaranen. Al deze exoten vonden hun weg naar de Lage Landen. Daar

werden ze geshowd in menagerieën, cir...

Sinds de oprichting van de reddingsmaatschappijen in de

negentiende eeuw, worden schipbreukelingen door een

toegewijde organisatie de helpende hand geboden. Maar

is het juist te veronderstellen dat schipbreukelingen voor

die tijd aan hun lot werden overgelaten?

Al vanaf de achttiende eeuw komt er meer aandacht voor het redden van mensen. Dankzij nieuwe regelgeving en

wetenschappelijke publicaties groeit de kennis over hoe

men een drenkeling snel en veilig aan wal kan krijgen.

Maar waren de om...

Verbanning was een vertrouwde strafmaatregel in het voormalig

Nederlands-Indië. Een onbekend aantal bewoners verdween van Java

naar de buitengewesten, met name naar de Molukken, of als het Europeanen betrof, terug naar Nederland. Historica Margreet van Till

biedt op intieme wijze inzage in de levens van mensen die in de 19de

eeuw gedwongen werden alles achter te laten: een dominee die

weigerde een islamitisch feest bij te wonen, een Javaanse officier van

justitie die zelf in het gevang kwam,...

Vier eeuwen lang zijn mensen uit Nederland per boot of per vliegtuig naar

Amerika gegaan, om het land te verkennen, te handelen, te koloniseren, zich te

vestigen, zaken te doen, een nieuwe toekomst te vinden of gewoon om als

toerist het land te bezoeken. En vier eeuwen lang komen er Amerikanen, met

uiteenlopende achtergronden, van inheemse, Afrikaanse of Europese afkomst,

naar Nederland. Dit zijn hun verhalen.

De verhalen gaan over ontmoetingen met elkaar, met een andere cultuur, met

het onbe...

De Indische schrijfster Dé-Lilah (pseudoniem van Lucy van Renesse) publiceerde

in 1899 een boek over haar reis over Java. Ze schreef echter ook een verslag van

een reis in 1897 langs de westkust van het tegenwoordige Maleisië. Dit verhaal

van een Indo-Europese vrouw die alleen door een onherbergzaam gebied reist,

wordt nu voor het eerst openbaar gemaakt. Het is fascinerend en uniek vanwege

Dé-Lilah’s hybride en kritische perspectief op het Nederlandse en Engelse

kolonialisme. Maar het is...