Bijen hebben een piepklein zenuwstelsel. Hun hersenen hebben de grootte van een vierkante millimeter. In dit boek laat etholoog Lars Chittka zien dat bijen desondanks over opmerkelijke cognitieve vermogens beschikken. Ze zijn slim, hebben een persoonlijkheid, herkennen bloemen en menselijke gezichten, communiceren via een eigen taal, vertonen emoties, kunnen tellen en gebruiken eenvoudige gereedschappen. Ze leren van elkaar en weten problemen op te lossen. Bijen zien meer kleuren dan wij, maa...

In De mens is geen plaag betoogt Cees Buisman dat er best plaats is voor 10 miljard mensen op aarde, zoals de voorspelling voor het jaar 2100 luidt.

Buisman analyseert in dit essay scherpzinnig enkele van de problemen waarvoor de wereld zich gesteld ziet, voornamelijk het gebrek aan zoet water. Ook rekent hij af met clichés en komt hij met onverwachte, positieve oplossingen. Overbevolking is niet het probleem, het effect van ons handelen op de rest van de wereld heeft veel meer invloed. We s...

In veel Noord-Nederlandse dorpen is de ambtswoning van de dominee - de 'pastorie' - onmiddellijk herkenbaar als een statig historisch pand naast de kerk. Deze rijk geïllustreerde bundel behandelt de pastorie niet alleen als gebouw, maar ook als werk- en leefruimte van haar bewoners: predikanten en hun gezinnen. Aan de hand van historische bijdragen en interviews met hedendaagse bewoners ontstaat een beeld van de rijke geschiedenis en de veranderende betekenis van de protestantse pastorie in ...

In Friesland zijn sinds het einde van de negentiende eeuw meer dan 160 zuivelfabrieken gebouwd. Ruim een derde van de dorpen en steden had zo’n fabriek. Net als de kerk werd de zuivelfabriek een sociaal referentiepunt, een plek die de mensen in en rondom dorp of stad verenigde in een gemeenschappelijke activiteit, namelijk het maken van boter en kaas.

Van al die oude zuivelfabrieken zijn nog slechts enkele in bedrijf, en meer dan honderd zijn er – soms gedeeltelijk – afgebroken. Zuivelf...

Vanaf de Gouden Eeuw tot aan de Eerste Wereldoorlog kwamen elk voorjaar duizenden seizoenarbeiders vanuit Duitsland naar Nederland om de boeren te helpen bij de hooioogst. Ze werden hannekemaaiers, mieren of poepen genoemd. Individueel of in groepjes boden ze zich aan. Boeren in het noorden hadden gemiddeld twee tot vier hannekemaaiers aan het werk. Sommigen kwamen jaar na jaar terug bij dezelfde boer. Anderen handelden in linnenwaren. Deze ‘lapkepoepen’ vormden de basis van talloze winke...

Handelen we als individu… of laten we ons leiden door anderen? Wat maakt dat we ons iets herinneren, of juist vergeten? Is intelligentie meetbaar? Vragen als deze liggen ten grondslag aan het werk van belangrijke denkers en onderzoekers binnen het fascinerende vakgebied van de psychologie. Het Grote Psychologieboek geeft bondige uitleg in heldere taal met een minimum aan jargon, ontwart complexe theorieën, staat vol memorabele uitspraken en verrast met beelden die onze waarnemingen en over...

Veel mensen gaan ten onder aan een stormvloed van negatieve emoties, stress, burn-out, depressie en melancholie. Het feit dat je dit boek in de hand neemt en je hiervan bewust bent, in verzet komt en de negatieve emoties van je wilt afschudden, is een goed begin. Het is een eerste stap naar meer emotioneel evenwicht.

Als ervaren therapeut, maar ook als auteur van diverse gezondheidsboeken, heeft Jan Dries honderdduizenden de weg getoond naar het ‘zelfgenezend vermogen’ dat in ieder mens a...

Een van de oudste geboden van de filosofie luidt: ken jezelf. Precies dat weet geestelijk verzorger Okke Wisse zijn dierbaarste tbs-patiënt, Stefan, in een twaalftal brieven duidelijk te maken. Hij analyseert het zelfbeeld van deze en andere tbs’ers aan de hand van denkers als Heidegger, Levinas en Lacan. Daarbij contrasteert hun zelfbeeld met dat van hemzelf. Er zijn overeenkomsten – beiden kampen met hetzelfde euvel: mens-zijn – maar Stefan en de meeste andere tbs-patiënten hadden d...

De Duitse filosoof Thomas Macho beschrijft onze band met het dier vanaf de oertijd tot nu. Zijn filosofische betoog voert langs offerrituelen, knuffels en dierenrechten. Terwijl hij onze gedeelde geschiedenis met het dier in herinnering roept, plaatst Macho vraagtekens bij onze huidige omgang met dieren. Op dit moment eet bijna iedere Europeaan zestig kilo vlees per jaar. Dat we gemakkelijk over de dood van dieren heenstappen, komt omdat we onze gedeelde geschiedenis – dieren zijn onze verw...

‘Noem niets uw eigendom, maar laat alles voor u gemeenschappelijk bezit zijn.’ Zo begint dit kleine en zeer invloedrijke geschrift van Aurelius Augustinus. Wie een leven in de geest van Augustinus wil leiden – en waarom zou je dat niet willen? – geeft het ego op, inclusief alle bezit. Dat doe je niet om je slaafs te onderwerpen – Augustinus heeft een hekel aan strenge, gesloten kloosters – maar om mentale ruimte te creëren waardoor je een oprecht gemeenschapsmens kunt worden.

De...