Willem Elsschot (1882-1960) werd bekend als schrijver maar was vóór alles de reclameman Alfons De Ridder. Zijn zakelijke correspondentie overtreft in omvang vele malen zijn literaire brievenproductie. Romans als Lijmen – Het Been, Kaas en Het Tankschip geven een inkijk in het zakenmilieu waarin de schrijver zijn leven lang vertoefd heeft. In hoeverre heeft dat zakenleven de schrijver beïnvloed?

Vic van de Reijt kreeg toegang tot het zakelijke archief van Alfons De Ridder, dat bewaard was...

Mensen zien zichzelf graag als morele wezens, maar

klopt dat zelfbeeld eigenlijk wel? De wetenschap leert

ons dat we genetisch geprogrammeerd zijn tot egoïstisch

gedrag en volgens scepticisme, relativisme en

nihilisme berust uiteindelijk geen enkel moreel oordeel

op goede gronden.

Simon Blackburn gaat in op de grote vragen rond

geboorte, dood, geluk, verlangen en vrijheid, laat zien

hoe we over de betekenis van het leven kunnen denken,

en waarom we alledaags gemoraliseer beter kunnen

vermijd...

In zijn beroemde studie over de kapitalistische samen­leving noemt Herbert Marcuse de moderne mens ‘een­dimensionaal’. Massamedia, reclame en management­denken scheppen een individu dat in de ban is van ‘valse verlangens’ naar goederen en bezit. Consumentisme heeft grote maatschappelijke gevolgen: het kritisch bewustzijn wordt lamgelegd, niemand droomt nog van een nieuwe wereld, maar van een nieuwe koelkast.Marcuse pleit voor de ‘grote weigering’: door zich bewust te worden van...

Als Rousseau vijftien is trekt hij de wijde wereld in.

Hij ontmoet mevrouw Warens, later zijn maîtresse,

bekeert zich tot het katholicisme en vervult uiteenlopende

baantjes om in zijn levensonderhoud te voorzien,

van knecht tot huisleraar en van musicus tot gezantschapssecretaris

in Venetië. Hij is voortdurend op

reis en verblijft een jaar in ballingschap in Engeland.

Zijn opera De dorpswaarzegger wordt in aanwezigheid

van koning Lodewijk xv uitgevoerd. Met de roman Julie

ou La Nouvelle Hé...

Een korte, heldere beschrijving van bewustzijn is

vrijwel onmogelijk te geven, maar we weten allemaal

hoe het ‘voelt’ om ons ergens van bewust te zijn. Hersenwetenschappers

en filosofen proberen dit raadsel

te ontrafelen door uit te zoeken hoe het bewustzijn

werkt en wat het precies doet.

Dit Elementaire Deeltje geeft een actueel overzicht

van de belangrijkste overwegingen, argumenten,

theorieën en experimenten over het bewustzijn. Kunnen

we ooit begrijpen hoe uit elektrische activiteit in

de grijze cellen van ons brein een rijke binnenwere...

Voor de meesten van ons is geestelijk en lichamelijk zo gezond mogelijk leven het hoogste doel. Wie wil er nou niet gelukkig en gezond zijn? Als we ziek zijn, hopen we vurig dat we snel weer beter worden. Of het althans nog lang vol te houden, met zoveel mogelijk kwaliteit van leven. Hoop doet leven. En hoop biedt weerstand bij tegenslag.

Hoe kunnen we de kans op een gezond en gelukkig leven vergroten? In hoop, optimisme en humor schuilt een enorm vermogen om dat doel te bereiken. Dit boe...

Hannah Arendt (1906-1975) neemt in de geschiede­nis van de filosofie een unieke plaats in. Ze heeft de filosofie verrijkt met een nieuwe kijk op zowel het actieve als het contemplatieve leven en met een politieke theorie die draait om pluralisme en het vermogen om opnieuw te beginnen. Haar analyses over het totalitarisme, antisemitisme en het kwaad zijn in hun invloed haast ongeëvenaard.Op basis van haar belangrijkste werken en essays biedt dit Elementaire Deeltje een ingang in Arendts veel...

Hoe verwerk je het verlies van een geliefde? Hoe bereid je je voor op ontslag? Hoe ga je om met onrecht? Hoe leef je in eenzaamheid? Of met stress? In tijden van crisis verdwijnen soms plotsklaps veel oude zekerheden. De wereld schudt op haar grondvesten. Je voelt je kwetsbaar. Het zijn de antieke filosofische inzichten die ons de weg wijzen in hoe we moeten leven, juist nu.

Seneca, Epictetus en Marcus Aurelius zijn ‘de grote drie’ van de Stoa, de filosofische stroming waaraan wij het woo...

Socrates wordt wel de vader van de westerse filosofie genoemd, maar wat zijn precies zijn filosofische opvattingen? Hij staat bekend om zijn nederigheid, maar lezers vinden hem vaak arrogant en neerbuigend. We herhalen zijn bewering dat ‘het niet-onderzochte leven het leven niet waard is’, maar zetten geen stappen om een onderzocht leven te leiden. We weten dat hij veroordeeld werd tot de gifbeker omdat hij ‘de jeugd zou hebben gecorrumpeerd’, maar onderwijzen de hedendaagse jongeren ...

Rome, het jaar 69. De gehate keizer Nero is dood. Vermoord. Maar daarmee komt geen eind aan alle ellende. Integendeel, het gaat van kwaad tot erger. Hele en halve keizers verdringen elkaar van de troon, burgeroorlogen en bloedige opstanden zaaien alom paniek, het Romeinse Rijk kraakt in zijn voegen. Zo slecht is het nog nooit gegaan. Dit inktzwarte beeld van Rome is te zien bij Publius Cornelius Tacitus (ca. 55-120) in zijn eerste grote geschiedwerk, de Historiën. Groots, elitair, verbijster...