Dat er in Zuid-Afrika Afrikaans wordt gesproken en geschreven, is algemeen

bekend en dat er in de zeventiende- en achttiende eeuw, de tijd van de VOC,

door ambtenaren in de Kaapkolonie officiële journalen en rapporten in het

Nederlands werden geschreven, zal niemand verbazen. Er bestaat echter

ook een Zuid-Afrikaanse Nederlandse literatuur: poëzie, toneel en

verhalend proza geschreven in het Nederlands door inwoners van Zuid-

Afrika. Daar is in de geschiedschrijving van de Nederlandse liter...

Adriaen Brouwer werd rond 1606 geboren in Oudenaarde, een stad in de Vlaamse Ardennen. Recent archiefonderzoek heeft dit nu definitief aangetoond. Al vrij jong trekt Brouwer naar de Noordelijke Nederlanden: naar Haarlem en Amsterdam. Later woont hij in Antwerpen, waar hij reeds in 1638 sterft. Ondanks een kort en turbulent leven liet deze exceptionele meester een indrukwekkend oeuvre na, klein in omvang maar kwalitatief van het allerhoogste niveau. Veelzijdig en innovatief, dat zijn de begrip...

Zijn artisjokken een recente aanwinst in het groenteschap? Kookte men in de Gouden Eeuw met yoghurt? Waarom werd kip van heel duur opeens goedkoop? Aan de hand van de rijke verzameling kook- en receptenboeken van de Amsterdamse Universiteitsbibliotheek pakken Onno Kleyn en zijn dochter Charlotte onderhoudend en zintuiglijk uit over wat we gisteren en vandaag op tafel zetten. Thema’s als groente, ongelijkheid, gevogelte, vet, presentatie en exotisme worden door de eeuwen heen gevolgd. Met cu...

Dr. R.E.M. (Dolf) van den Brink (1919-1997) is misschien wel de markantste uitgever van de twintigste eeuw. Met een hoofd voor cijfers heeft de 'man van Elsevier' tussen 1944 en 1980 een internationale uitgeverij opgebouwd. Met een hart voor kunst heeft hij als gangmaker van Singer Laren naam gemaakt. Het uitgeverijbedrijf en het boekenvak in zijn geheel danken aan deze bestuurder initiatieven die tot op de dag van vandaag doorwerken.

Dolf van den Brink was 'een vat vol tegenstrijdigheden'. Al...

Muze, vertel is een handzame, rijke en vernieuwende inleiding in de literatuur van de Griekse en Romeinse oudheid, van Homeros tot en met de late oudheid. In chronologisch geordende hoofdstukken gaan de auteurs in op verschillende genres, auteurs en werken. Zij plaatsen deze nadrukkelijk in een historische en culturele context en in de bredere literaire tradities van de oudheid. Korte vertaalde citaten illustreren stilistische kenmerken of inhoudelijke kwesties, maar bieden de lezer ook en vo...

De dertiende-eeuwse 'Rijmbijbel' van Jacob van Maerlant is het oudste geïllustreerde handschrift in het Nederlands. Het boek bevat een berijmde hervertelling van de Bijbel, gevolgd door een geschiedenis van de Joodse opstand tegen de Romeinen, ruim na het leven van Jezus. Het handschrift is rijkelijk geïllustreerd, met niet minder dan 159 kostbare miniaturen. Vanwege de beroemde auteur, het luxueuze karakter en het artistieke niveau van de verluchting behoort het tot de internationale topst...

Voor Nederlanders ligt de watersnoodramp uit 1953 nog vers in het geheugen. Deze stormvloed is echter de meest recente in een lange reeks overstromingen die Nederland hebben gevormd.

Door overstromingen werd Texel een eiland, ontstonden de Biesbosch en de Zuiderzee, verdween de helft van Friesland en verloor Dordrecht haar positie aan Amsterdam. Van Zeeland tot Groningen en van Nijmegen tot Roermond: overal heeft het water zijn sporen achter gelaten. Het vormt een onlosmakelijk deel van ons c...

De West-Indische Compagnie beschikte over een uitstekende inlichtingendienst. In opdracht van hoofdkaartenmaker Hessel Gerritsz leverden uit de West terugkerende functionarissen hun logboeken in op het West-Indisch Huis in Amsterdam. Daar werden alle nautische, geografische, militaire en economische details systematisch geïnventariseerd. In 1629 werd daaruit een eerste Braziliaans Handboek samengesteld, bedoeld voor de commandanten van de invasiemacht die begin 1630 een bruggenhoofd in Perna...

De van oorsprong zestiende-eeuwse Bibliotheca Enchusana of Librije van

Enkhuizen is een van de oudste institutionele bibliotheken in Nederland die nog

steeds in situ wordt bewaard. Sinds het begin van de zeventiende eeuw bevindt

de collectie zich in de Westerkerk in Enkhuizen. De Librije is een belangrijk

boekwetenschappelijk monument, maar biedt ook een uniek venster op het

verleden van de stad.

Daphne Wouts reconstrueert de eeuwenlange geschiedenis

van de bibliotheek aan de hand van histor...

Mensen zijn denkende stukjes van de evoluerende kosmos. Onze samenleving lijkt

echter een noodtoestand te naderen qua klimaat, milieu en mondiale conflicten.

Bert Koene, natuurkundige en historisch onderzoeker, verkent onze voor-

geschiedenis en onderzoekt toekomstscenario’s.

Hij laat zien dat de fysieke wereld heel anders in elkaar zit dan wij intuïtief

denken, maar ook dat zij als het ware is gemáákt voor leven. Oorzaak van onze

huidige crises is volgens Koene het feit dat het gevoel n...