Andreas Burnier (1931-2002) was een leven lang ontheemd. Als Joods kind werd zij in de oorlog in zestien verschillende onderduikgezinnen geplaatst, als ‘transgender avant la lettre’ worstelde zij met haar identiteit, hetgeen zijn weerslag vond in indringende romansals Het jongensuur, Een tevreden lach, De literaire salon. Wat Reve betekende voor de mannelijke homoseksueel, betekende zij voor de vrouwelijke. Als wetenschapper waagde ze het te vloeken in de Kerk van de Rede. In een tijd dat...

Toni Morrison (18 februari 1931-5 augustus 2019) is de beroemdste vrouwelijke Zwarte schrijver uit de moderne literatuurgeschiedenis. Ze schreef iconische boeken als The Bluest Eye, Song of Solomon en Beloved, en werd in 1993 bekroond met de Nobelprijs voor de Literatuur. Dat haar taal prachtig is, zin voor zin en woord voor woord, daarover is iedereen het volmondig eens. Toch, zo schrijft Neske Beks, ‘ken ik geen schrijver over wiens boeken vaker wordt gezegd dat ze moeilijk zijn’. Inder...

Na tientallen jaren te hebben geschreven over de representatie van vrouwen in de cultuurgeschiedenis, besloot Maaike Meijer de literatuur, films en series van mannelijke makers en dito hoofdpersonages een nieuwe kans te geven. En wat ze daar vond, verraste haar: het wemelt er van de geschiedenissen die een uitgesproken antiheld tot onderwerp hebben, die haaks staat op het gangbare maatschappelijke mannelijkheidsbeeld. Zulke verhalen worden meestal geïnterpreteerd als gaande over de menselijk...

Tegenwoordig beschikken we over de Webb-telescoop, maar in de achttiende eeuw moest men creatiever zijn om het heelal te doorgronden. Men wist grofweg hoe ons zonnestelsel in elkaar zat, maar niet hoe groot het precies was. In 1761 en 1769 deed zich een unieke kans voor: voor het eerst en het laatst in honderd jaar zou Venus tussen de zon en de aarde passeren, en dat maakte een meting mogelijk. Een team van astronomen, gesteund door avonturiers als Captain Cook en Catharina de Grote van Rusla...

In een wereld waarin alles meetbaar is en je altijd méér kunt doen, is het lastig stil te staan. Niemand ontkomt aan de kapitalistische ratrace. Filosoof Lieke Knijnenburg worstelt hier al sinds haar studie mee. De productiviteitsfetisj leert dat hard werken beter is dan ontspannen, dat onze waarde als mens afhangt van onze productiviteit en dat we altijd meer kunnen doen. Ver buiten de werksfeer (bijvoorbeeld in het domein van relaties) verdringt dit ideaal andere ideeën over ...

Vrouwen hebben niet dezelfde hersenen als mannen. Hun brein is fors kleiner, en hun hersenschors telt liefst zeventien procent minder zenuwcellen. Toch doet hun denkvermogen niet onder voor dat van mannen; hoe compenseren zij voor hun kleinere hardware? Iris Sommer schetst een zo volledig mogelijk beeld over hoe en waarom onze hersenen verschillen.

Want er zijn meer verschillen tussen het vrouwen- en mannenbrein. Persoonlijkheid en interesse is (gemiddeld) anders. Vrouwen hebben een ander st...

Babets moeder overleed toen zij net twintig was. Reacties van de mensen om haar heen begonnen nog ferm: ‘Je zult er recht doorheen moeten!’ Enkele maanden later: ‘Heb je het al een plekje gegeven?’ En na een tijdje: ‘Je moet het gewoon loslaten.’ Maar er bleek niets te zijn om recht doorheen te gaan of een plek te geven. En ‘loslaten’ was het meest onuitvoerbare advies ooit.

Ze kwam erachter dat de taal die we gebruiken omtrent rouw en verlies haar niet verder hielp. Maar hoe...

Frans Hals was naast Rembrandt en Vermeer een van de drie grote schilders van de zeventiende eeuw. Bovenal was hij de beroemdste portretschilder van zijn tijd. Kooplieden, regentessen, schutters, hele families en collega-kunstenaars stonden in de rij om zich door hem te laten portretteren. Waar zijn tijdgenoten kozen voor precisie, kenmerkte Hals’ stijl zich door levendigheid, zwier en beweging en een opzettelijk gebrek aan verfijning.

Steven Nadler voert de lezer mee in de roerige wereld ...

‘Hoe overleef ik de moderne wereld” van Alain de Botton & The School of Life is de ultieme gids voor het navigeren door onze ongewone tijden. Het boek behandelt onze relatie met de nieuwsmedia, onze ideeën over liefde en seks, onze veronderstellingen over geld en onze carrières, onze houding ten opzichte van dieren en de natuur, onze bewondering voor wetenschap en technologie, ons geloof in individualisme en secularisme – en onze verhouding tot rust en eenzaamheid.

De moderne wereld ...

Wil jij niet ook iets zeggen, was me gevraagd. Maar ik kon het niet. Het enige wat ik had kunnen zeggen was: je hebt het ons heel moeilijk gemaakt, maar we hielden toch van je. Dat kan niet, zei de vriendin die de uitvaart leidde, dan kun je maar beter niets zeggen. De woorden komen nu pas, nu een jaar verstreken is. Beladen huis is het relaas van een vrouw na het overlijden van haar man. Na zijn dood dringt tot haar door dat hun huis overwoekerd is geraakt met spullen en zwaarmoedigheid. Ter...