Hoe radicaliseren mensen? Wat fascineert ons zo aan narcistische politici? Waarom zijn we verslaafd aan beeldschermen? Waar ik ophoud is een intellectuele zoektocht naar de onderstromen van onze samenleving. In deze verzameling wervelende essays combineert Arthur Eaton literair commentaar met inzichten uit de spreekkamer. Centraal staan de verhalen die we over onszelf aan elkaar vertellen, maar juist ook de verhalen die we liever weglaten. De essays zoeken waar het wringt en schuurt – het o...

Er is geen bewijs dat de ‘kunstenaars’ van de grotten van Lascaux mannen waren. Zoals er ook geen bewijs is dat alleen mannen op bizons joegen of dat technische vooruitgang in de vroegste landbouw enkel aan mannen te danken is. Wél is duidelijk dat onze kijk op de geschiedenis mannelijk bepaald en patriarchaal is.

Toen in de negentiende eeuw de prehistorie voor

het eerst als periode werd bestudeerd, werd de blik

daarop ontwikkeld door mannen. Zij projecteerden

de stereotypen van hun tijd...

Oude kaarten, of ze nu getekend zijn, met de hand

ingekleurd of gedrukt, laten een wereld zien die ver

weg lijkt. Maar is dat zo?

In de Universitaire Bibliotheken Leiden bevindt

zich een rijke collectie oude kaarten en atlassen die de

Leidse verzamelaar Johannes Tiberius Bodel Nijenhuis

honderdvijftig jaar geleden aan de universiteit schonk.

Een groot aantal kaarten in deze collectie beeldt

grenzen af. Grenslijnen, waterlinies, riviergrenzen,

staatsgrenzen, dijken en sloten, zelfs de grens

tu...

Als ze rond Allerzielen in Mexico aankomen hebben monarchvlinders een epische reis volbracht die zich uitstrekt over duizenden kilometers en meerdere generaties. Filosoof en natuurhistoricus Johan van de Gronden duikt in het magische leven van deze bedreigde trekvlinder uit Midden-Amerika.

In Zuid-Afrika speurt hij naar de resten van een verdwenen taal en de motieven van een zonderlinge Duitse geleerde om koortsachtig de belevingswereld vast te leggen van de laatste ǀXam-sprekers. Bij de tom...

De zee, oorspronkelijk verschenen in 1951, behoort nog steeds tot de invloedrijkste boeken die ooit over de natuurlijke wereld zijn geschreven. Mariene bioloog Rachel Carson roept de kracht en het belang van de grootste watermassa’s ter wereld op door het kosmisch grote met het microscopisch kleine te combineren en harde wetenschappelijke feiten te vangen in poëtisch taalgebruik. Ze beschrijft de eeuwenlange regenval die de oceanen heeft gecreëerd, reuzeninktvissen die honderden vadems di...

Tijdens de vredesonderhandelingen na de Eerste Wereldoorlog beloofden wereldleiders te bouwen aan een nieuwe internationale orde, geworteld in democratie én sociale gelijkheid. Voorvechtsters van het vrouwenkiesrecht waren vast van plan hen daaraan te houden maar werden van de onderhandelingstafel geweerd. Daarop ontmoetten feministische activisten van over de hele wereld elkaar tijdens een parallelle conferentie en getuigden van een revolutionaire boodschap: duurzame vrede vereist niet alle...

Het zijn opwindende tijden voor jonge schilders: corona, #metoo, Black Lives Matter, het klimaat, mondialisering – allemaal thema’s die vragen om een reactie. Maar hoe toon je als jonge schilder je betrokkenheid, in je eentje, in je atelier, met verf en doek? En wat betekent die betrokkenheid als je schilderijen ineens belanden in de greep van de markt?

Brave New World, samengesteld en geschreven door Hans den Hartog Jager, laat zien dat jonge kunstenaars als Njideka Akunyili Crosby, Avery...

In augustus 1519 verlaten vijf schepen met aan boord

237 mannen de haven van Sevilla. Ze maken deel

uit van een expeditie die werd gefinancierd door de

Spaanse keizer Karel v. Gezagvoerder is Ferdinand

Magellaan, een Portugees. Het doel van de expeditie

is aan te tonen dat de Molukken, belangrijk vanwege

kostbare specerijen, tot Spanje behoorden. De

missie zou drie jaar duren. Geteisterd door stormen,

tegenslag, achterdocht, verraad, wreedheid,

muiterij, honger en wanhoop bevaart de vloot zeeën

die Europeanen nooit eerder hadden gezien....

Leiden staat als eeuwenoude Europese wetenschapsen

cultuurstad bekend om haar universiteit. Aan de

hand van vijfentwintig buitengewone boeken die

een sterke band hebben met de Leidse academische

geschiedenis, wordt in Boeken die geschiedenis

schreven een beeld geschetst van de ontwikkeling

van de wetenschap. De boeken, geschreven en

gepubliceerd vanaf de oprichting van de universiteit

in 1575 tot nu, zijn blijvend van invloed geweest

op de stad en ver daarbuiten, en zijn tot op de dag

van van...

Stefan Zweig was door toedoen van de Tweede Wereldoorlog

al uit Europa verdreven toen hij een beduimeld

exemplaar in handen kreeg van de Essays van Michel

de Montaigne. Terwijl Hitler de wereld verscheurde

met zijn totalitaire regime en het individu marginaliseerde,

vormde het vrije denken van Montaigne het

laatste grote project van Zweig. Na omzwervingen via

Londen, Bath en New York, vestigde hij zich in 1940 in

Brazilië. De essays van Montaigne hielpen hem in zijn

obsessieve gedachten over...