In de 19de eeuw zijn veel boeken verschenen onder de titel “Het leven van Jezus”. Het begon met de publicatie van Leben Jesu door de liberale theoloog Strauss, die stelde dat de evangeliën geen betrouwbare getuigenverslagen kunnen bevatten. Vanuit de orthodoxe hoek moest men met een antwoord komen op de stellingen van Strauss. De Duitse hoogleraar August Neander was één van de eersten die met een antwoord kwam. Dit boek vormt het tweede deel. Na het tweede deel over het leven van Jezus...

Op de vlucht voor de Pruisische Kulturkampf vestigden enkele Duitse broeders uit het Westerwaldse stadje Montabaur zich in 1875 in Nederland. Als Broeders van Barmhartigheid van St. Joannes de Deo werkten zij in de thuisverpleging. Op den duur bemanden zij tevens een aantal eigen ziekenhuizen, bejaardenoorden en verpleeghuizen en een instelling voor meervoudig gehandicapten: Kalorama. De broeders werkten onder meer in 's-Hertogenbosch, Amsterdam, Haarlem, Den Haag, Utrecht en Nijmegen. Zij wa...

Anno 2021 hebben we Twitter en Facebook, maar hoe werd er in de negentiende eeuw in het openbaar ruzie gemaakt? Voordat aan het einde van die eeuw ingezonden brieven in kranten populair werden, was het geëigende medium voor snelle en felle discussie het vlugschrift of pamflet, toen ‘brochure’ genoemd.

Waar ging het over? In Nederland werd breed en heftig gediscussieerd over de nieuwe protestantse theologie die rond 1840 opkwam: de ‘moderne’ of ‘liberale’ theologie. De discussie h...

Dit boek vertelt de geschiedenis van de ongeschoeide karmelietessen in Nederland sinds de negentiende eeuw: katholieke zusters die naar het voorbeeld van Teresa van Avila (1515-1582) in slotkloosters leefden. In de tijd dat Nederland een modern land werd, bloeide ook het contemplatieve kloosterleven. Vrouwen en mannen zonderden zich af van de wereld en richtten zich achter de kloostermuren op gebed en ascese. Hun uitstraling sprak erg tot de verbeelding en zij werden zelfs beeldbepalend voor ...

Het geschriftje De fide et symbolo van Augustinus is niet alleen een eerste aanzet tot het speculatieve denken van deze kerkvader, maar ook een weerspiegeling van die vorm van vroegchristelijk geloven en denken, die dominant zou worden in de geschiedenis. Meijering geeft een vertaling met aantekeningen en probeert verder te laten zien, hoe Augustinus heeft doorgewerkt in de traditie, met name in de reformatorische traditie. Hij geeft tenslotte bij ieder behandeld punt ook zijn eigen mening.

Eg...

Brunner kwam in de jaren twintig van de vorige eeuw als een theoloog naar voren, die niet tussen de partijen wilde staan, maar tot ergernis van velen ter linker- en rechterzijde de pretentie leek te hebben erboven te kunnen staan. Vrijzinnigen hadden dan ook het gevoel dat het hier om orthodoxie in een modern gewaad ging, en orthodoxen zagen hierin vaak orthodox pratende vrijzinnigheid. In ieder geval voelde men zich genoopt om hierop te reageren, vandaar dat Brunner tot het midden van de jar...

Brunner kwam in de jaren twintig van de vorige eeuw als een theoloog naar voren, die niet tussen de partijen wilde staan, maar tot ergernis van velen ter linker- en rechterzijde de preten-tie leek te hebben erboven te kunnen staan. Vrijzinnigen hadden dan ook het gevoel dat het hier om orthodoxie in een modern ge-waad ging, en orthodoxen zagen hierin vaak orthodox pratende vrijzinnigheid. In ieder geval voelde men zich genoopt om hier-op te reageren, vandaar dat Brunner tot het midden van de ...

In het jaar 178 werd Irenaeus bisschop van Lyon. Hij wordt heden ten dage beschouwd als de eerste echte theoloog, en grondlegger van het christelijke denken. Irenaeus ging de strijd aan met de in zijn tijd bloeiende stroming van de gnostici. De gnostici geloofden dat de geestelijke, door de Geest geregeerde mens één is met het hoogste

Goddelijke. De verlossing uit de ‘boze wereld’ lag in de bewustwording van die eenheid. Irenaeus polemiseert tegen deze ketterij en beschrijft hoe Jezus,...

Men kan zichzelf de vraag stellen, waarom men als predikant iedere zondag uit de Bijbel preekt, als men niet van mening is dat de Bijbel het (onfeilbare?) Woord van God is. De doorslaggevende reden voor de auteur is, dat men zich dan blijft aansluiten bij de kerkelijke traditie en niet de behoefte heeft om als hervormer te fungeren.

De lezer zal ongetwijfeld constateren dat de vierde evangelist en leerlingen van hem in dit bundeltje een voorkeursbehandeling hebben gekregen. Dit is een subject...

Karl Jaspers (1883-1969) en Karl Barth (1886-1968) waren giganten op hun eigen terrein, Jaspers in de wijsbegeerte, Barth in de christelijke dogmatiek. Toen ze in 1948 elkaars collega's werden, hadden beiden op hun gebied een wereldnaam. Hun vakken lagen zo dicht bij elkaar dat er duidelijke raakpunten waren, die wrijfpunten konden worden.

Jaspers' theologie had en heeft vooral aan de linkerkant van de vrijzinnige theologen in Nederland een opmerkelijke aanhang. Hijzelf is bewust niet kerkeli...