De strafrechtspleging staat onder grote druk als gevolg van capaciteitsproblemen en veranderende verwachtingen. De praktijk zoekt naar nieuwe wegen om de problemen het hoofd te bieden en zaken sneller door de strafrechtsketen te leiden. Tegelijkertijd leeft ook de wens om de conflicten en problemen waarmee burgers zich zien geconfronteerd beter te adresseren. Het ontbreekt echter aan een heldere visie op de wijze waarop het streven naar conflict- en probleemoplossing vorm kan of moet krijgen....

Sinds 1982 zijn in Nederland 38 verdachten tot een levenslange gevangenisstraf veroordeeld; 28 van hen zitten deze straf sinds 2000 uit. Hun aantal is veel groter dan voorheen. Ten opzichte van het gemiddelde aantal opleggingen in de gehele vorige eeuw is zelfs sprake van een verviervoudiging.

Ook de duur van de levenslange gevangenisstraf is gestegen. Niet doordat de veroordeelden gemiddeld langer leven, maar omdat sedert omstreeks 2004 de regering het standpunt innam dat een levenslange ge...

Door het heruitgeven van "Geschiedenis van het strafrecht" van mr. H.J. Smidt (uit 1891) komt dit standaardwerk voor juristen weer beschikbaar. Dit inspireerde mij om dit standaardwerk relevant te maken voor de 21ste eeuw. Hiertoe is als basis gebruikt voormelde wetstoelichting, maar aangevuld met alle wijzigingen in het wetboek van strafrecht tot en met 2017. Dit heeft geresulteerd in een driedelig boekwerk, waarin de verschillen tussen de oude en de nieuwe wetteksten per artikel worden toeg...

Sinds 2000 beschikken de financiële toezichthouders, de AFM en DNB, over de bevoegdheid om een bestuurlijke boete op te leggen. De invoering van de bestuurlijke boete was het beleidsmatige antwoord op het zogenoemde handhavingstekort ten aanzien van de sociaaleconomische ordeningswetgeving. De bestuurlijke boete kan worden beschouwd als een systeemdoorbraak in de rechtshandhaving. De verwachtingen van de doelmatigheid waren dan ook hoog. De bestuurlijke boete zou voorzien in een lacune in de...

Het huidige stelsel van normen waaraan het handelen van politie en Openbaar Ministerie in het kader van het opsporingsonderzoek dient te voldoen, is bepaald omvangrijk. Tegelijkertijd is in de rechtspraak een zekere terughoudendheid waar te nemen in de controle op deze normen, terwijl niet duidelijk is of en hoe het toezicht elders is geregeld.

Dit onderzoek bekijkt dit toezichtsvraagstuk vanuit een breder perspectief en betrekt dit op de onderliggende strafvorderlijke normen. Immers, duideli...

In 1978 duikt de uiterlijke verschijningsvorm voor het eerst op in de jurisprudentie van de Hoge Raad, in het kader van de strafbare poging. Vanaf 2003 verbreedt de Hoge Raad de toepassing naar verschillende andere leerstukken, waaronder voorwaardelijk opzet, strafbare voorbereiding en noodweer(exces). Nu de uiterlijke verschijningsvorm wordt toegepast bij een aantal kernleerstukken van het materiële strafrecht, heeft deze figuur mogelijk behoorlijke gevolgen voor de strafrechtelijke aanspra...

In opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) is door een onderzoeksteam van Erasmus School of Law onderzoek gedaan naar de vraag of naast mishandeling ook openlijke geweldpleging (art. 141 lid 1 Sr) tegen politieagenten en andere functionarissen met een publieke taak onder het taakstrafverbod zou moeten vallen. De aanleiding van het onderzoek is de toezegging van de regering op een wetsvoorstel voor de uitbreiding van het taakstrafverbod met mishandeling tegen...

‘Staat u in het systeem?’ vraagt de caissière. ‘Ik sta voor uw neus, mevrouw!’ Onze gegevens zitten wél in heel veel systemen. Evenzo zitten de gegevens over verdachten in heel veel digitale bakken van de overheid. Hoe zorgen we dat die daar correct in komen en in blijven? Door aan het begin van een traject de identiteit één keer goed vast te stellen en die identiteit in de rest van het traject goed vast te houden.

Zo simpel als het concept is, zo ingewikkeld is de realisatie erva...

Burgerraadplegingen door het Openbaar Ministerie, actievere voorlichting en uitspraken in ‘klare taal’: initiatieven gericht op verbetering van de relatie tussen de strafrechtspleging en het publiek zijn er te over. Dit is niet verwonderlijk, nu vaak wordt aangenomen dat deze relatie onder hoogspanning staat. Burgers vinden de straffen maar laag en rechters zijn te ver verwijderd van de burger, is de veelgehoorde gedachte.

Dit onderzoek probeert antwoorden te geven op vragen die in dit ve...

De negende editie van de Cahiers Inlichtingenstudies – Cahiers des Études de Renseignement is een Liber Amicorum voor Guy Rapaille, voormalig voorzitter van het Vast comité van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (Comité I), en erevoorzitter van het Belgian Intelligence Studies Centre (BISC). In het verlengde daarvan bestaat deze editie uit artikelen onder de noemer ‘methodologie inlichtingenstudies’. Verschillende thema’s komen hierbij aan bod, zoals de nieuwe wet ...