In hoeverre mogen we ingrijpen in de natuur? Dit urgente vraagstuk domineert de familiegeschiedenis van Jac. P. Thijsse. In zijn populaire Verkade-albums leerde hij Nederland begin vorige eeuw om de natuur te koesteren. Hij gaf de aanzet tot de oprichting van Natuurmonumenten. Zijn zoon Jo Thijsse volgde een ander pad. Hij specialiseerde zich in de waterloopkunde en werd de wetenschappelijke man achter de Afsluitdijk en de Deltawerken.

In dit fijnzinnige essay onderzoekt Eva Vriend de grenzen ...

Een romanschrijver is geen puntenslijper in een ivoren toren. Wie literaire fictie bedrijft, wordt gevoed door straatrumoer en wetenschap en alles daartussenin. Een schrijver is schatplichtig - aan vakgenoten en voorgangers, aan roemruchte rebellen en de hele verleden tijd.

Schatplicht bevat essays over de actualiteit van het verleden en de historiciteit van het heden. Over inspiratie en fascinatie, over de valse troost van vroeger en het belang van helden, over wetenschap als vorm van verbee...

In mijn beleving is de weg naar het boek niet even toegankelijk voor iedereen. Wie zich druk maakt over leesbevordering moet eerst weten waarom het boek door zoveel jonge mensen wordt afgewezen. Wat is er zo afstotend aan? Worden de woorden niet begrepen, wordt de schoonheid van een roman niet langer gezien?

In Lang leve de lezer houdt Alex Boogers een vurig pleidooi voor het lezen. Hij werpt zijn licht op de kloof tussen de culturele elite en de schrijvers buiten de gevestigde orde. Media, sc...

Twee geïdealiseerde vrouwenfiguren staan aan het begin en het einde van de Beweging van Tachtig: Mathilde was de gedroomde geliefde van Jacques Perk en Mei die van Herman Gorter. De vier dichters die de vernieuwing bepaalden, Jacques Perk, Willem Kloos, Albert Verwey en Herman Gorter, worden in dit boek in hun onderlinge samenhang en in hun prestaties beschreven.

Aansluitend komt een document ter sprake dat tot nog toe weinig aandacht kreeg: de maar in één handschrift bewaarde sonnettencyc...

De essays in Razende stiltes vormen een waaier van uiteenlopende culturele, sociale en politieke kwesties, nu eens opschuivend van stil naar roerig, dan weer in een toon die onder de hoofdtoon meeklinkt. De elf opgenomen essays zijn ondergebracht in drie afdelingen: Taal van de stilte, Transities en De stiltes van geweld. Beginnend bij kunst en architectuur, zoals beleefd in Japan maar niet alleen daar, beweegt het schouwspel dat ons geboden wordt zich naar groepen vluchtelingen die zich tuss...

In Och, eeuwig is zo lang blaast Jos Joosten, hoogleraar Nederlandse letterkunde in Nijmegen, oude teksten nieuw leven in.

Zijn invalshoek is daarbij steeds verrassend: het kan een

zestiende-eeuws kruisbeeld in een kerk in Nijmegen zijn of

een bruggetje in het Achterhoekse Almen. De vraag komt aan bod of Sara Burgerhart ann0 1782 met #metoo te maken

had. Antwoord: ja! En vond Vondel iets van de slavenhandel

van Johan Maurits, bouwer van het Mauritshuis? Nee…

Zo bekijken we, onder andere, e...

Leen Huet maakte kennis met de geschiedenis dankzij de geïllustreerde tijdlijn aan de klaswand op de lagere school. Maar al lezend en onderzoekend leerde ze het verleden anders te benaderen: met waardering, soms zelfs verrukking over het onverwachte detail of de heldere stem van een individu uit het verleden. Dat onverwachte detail en die heldere stem uit het verleden bevrijden ons vaak van de druk van de dag en de hysterie van het heden.

Clio, de muze van de geschiedenis, danst o...

In de publicaties uit Mandarijnen op zwavelzuur bestudeerde Hermans naar eigen zeggen ‘mislukkelingen’ die ‘met elkaar de mislukking van de Nederlandse literatuur uitmaken’. Hij zette daarmee de ‘mandarijnen’, schrijvers die ook critici, juryleden en redacteuren van literaire tijdschriften waren, op zuur. De stukken veroorzaakten heftige reacties. ‘Heeft een schrijver het recht een gruwelkamer in te richten voor zijn medemensen?’

vroeg een recensent zich af. Hermans zelf vond ...

Nooit zou ze de stad verlaten, dacht Annejet van der Zijl toen ze nog in hartje Amsterdam woonde. Toch is het glooiende duinlandschap rond Bergen al sinds een aantal jaar de plek waar ze ronddwaalt met haar hond Toby en altijd weer, zoals ze schrijft ‘het tegenovergestelde van heimwee’ voelt.

Het sneeuwklokjesbos is een ode aan de schoonheid van de duinen, de helende kracht van wandelen en het hebben van een hond. Maar het is ook een kleine streekgeschiedenis aan de hand van de levensver...

De problemen van bomen in de stad, de kansen voor bomen in het bos, hoe hoog en hoe dik en hoe oud bomen wel niet kunnen worden, hoe ze inspelen op de wisseling der seizoenen, de uitbundige bloei van zoete kers in de Limburgse heuvels, het harde bestaan van eikjes aan de Zeeuwse kust, wat mensen kunnen hebben met bomen (of hout) en wat bomen op hun beurt kunnen hebben met paddestoelen (of mos), wat beuken nou eigenlijk anders doen dan eiken, hoe pienter bomen reageren op uitwendige prikkels (...