Henri Oosthout toont ons in Het schandaal van de filosofie wat filosofische scepsis betekent: het is een twijfel, een opschorting van oordeel op beredeneerde gronden. De lezer wordt in dit magistrale standaardwerk over het scepticisme meegenomen in de ontwikkeling van deze traditie. Het schandaal van de filosofie is niet alleen een formidabele filosofische canon; het is ook een pleidooi voor het behoud van filosofische lichtvoetigheid en het vermogen tot (zelf-)relativering. Een nieuwe, verko...

Adriaan Koerbagh (1633-1669) werd zwaar gestraft voor zijn felle kritiek op de zeventiende-eeuwse kerk. Achter deze religieuze relschopper ging echter een creatieve geest schuil met een positieve boodschap, die zijn tijd ver vooruit was. Waaruit bestond deze boodschap precies? Wat waren Koerbaghs originele inzichten en idealen?

De rede: bron van geluk voor iedereen toont de constructieve kant van Koerbaghs filosofie. Hij ontpopt zich hierin als een rationalist in hart en nieren. De rede is vo...

Wat is kennis en wanneer wordt kennis wetenschap? Hoe verhouden de geesteswetenschappen zich tot andere academische disciplines? En welke visie op de mens en diens geestesleven spreekt uit geesteswetenschappelijk onderzoek?

Dit boek wil geesteswetenschappers in wording relevante bagage aanreiken om aan de slag te gaan met de filosofische vragen die hun vakgebied oproept. In een eerste deel komen de markante figuren uit de westerse filosofische traditie aan bod die ons denken over kennis en we...

In de korte periode dat Julianus keizer van het Romeinse rijk was (361-363), heeft hij een gedurfde poging gedaan om de opmars van het christendom tegen te gaan door er een eigen religie voor in de plaats te zetten. In deze religie, waarin de verering van de zonnegod de centrale plaats innam, zijn elementen van de oude Griekse en Romeinse godsdienst opgenomen, maar ook van de filosofie en van de toen zeer populaire mysteriën.

In twee korte traktaten, 'Hymne aan de Moeder der Goden' en 'Hymne...

In Een handvol filosofen staan de filosofen centraal die sinds de oprichting van de Vrije Universiteit in 1880 aan deze instelling verbonden zijn geweest. Het gaat hierbij niet alleen om de inhoud van hun werk, maar ook om de personen zelf. Er waren filosofiedocenten die zich met de universiteit identificeerden en zich volledig konden ontplooien. Er waren er echter ook voor wie dit niet gold, die ge

‘A week is a long time in politics’, zo zou de Britse premier Harold Wilson hebben gezegd. De tijd vliegt, kortom, in de politiek. De Tweede Kamer als ‘burn-outfabriek’ getuigt ervan. Daar staat tegenover dat ‘de politiek’ – vaak gaat het dan om de bestuurlijke kant – soms ook tijd probeert te winnen door problemen voor zich uit te schuiven. Hoe dan ook is ‘tijd’ steeds een factor.

In de vijfentwintigste editie van het Jaarboek Parle...

Een van de grote onverklaarde wonderen in de geschiedenis van de mens is dat de geschreven filosofieën in het oude China, India en Griekenland onafhankelijk van elkaar rond dezelfde tijd tot bloei kwamen. Die vroege filosofieën zijn van grote invloed geweest op de ontwikkeling van uiteenlopende culturen in verschillende delen van de wereld. Wat we in het Westen ‘filosofie’ noemen is nog niet het halve verhaal.Met zijn verkenning van de filosofieën van Japan, India, China en de islamiti...

Heraclitus (rond 500 vC) is een fascinerende en unieke gestalte in de voorsocratische filosofie. Al in de oudheid stond hij bekend als de duistere, zich in raadselen hullende filosoof. Lateren, die zijn werk slechts in fragmenten kennen, zoals Nietzsche, heeft Heraclitus om uiteenlopende redenen tot inspiratie gediend. Het inzicht dat alle aspecten van Heraclitus' theoretische activiteit verbindt, is het inzicht dat alles, wat bestaat, ervaren of gedaan kan worden, teruggaat op en uitdrukking...

Benedictus de Spinoza is de allergrootste denker die Nederland ooit heeft voortgebracht. In glasheldere taal voor jong en oud beschrijft Hans Ulrich (1939) wat Spinoza’s levenswijsheid onverminderd actueel maakt. De filosoof biedt een kompas voor het leven. ‘Opgewektheid is altijd goed, neerslachtigheid daarentegen altijd slecht’ zo luidt zijn beroemdste stelling uit zijn hoofdwerk, de Ethica.

Spinoza (1632-1677) wordt ook wel de blijde filosoof genoemd. Wie hem begrijpt, heeft de weg n...